Μυστηριώδες ανάγλυφο γυμνού άνδρα ανακαλύφθηκε κοντά στο τείχος του Αδριανού

Στο φρούριο της Vindolanda στο τείχος του Αδριανού βρέθηκε ένα ανάγλυφο της ρωμαϊκής εποχής που απεικονίζει έναν γυμνό άνδρα να κρατά ένα δόρυ (Εικόνα: The Vindolanda Trust)

Ένα αρχαίο ανάγλυφο που απεικονίζει έναν γυμνό «μυστήριο ιππέα» και βρέθηκε στη Vindolanda, ένα ρωμαϊκό φρούριο κοντά στο τείχος του Αδριανού, ίσως να είναι η απεικόνιση ενός θεού, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους.

Το ανάγλυφο απεικονίζει έναν γυμνό άνδρα, που φοράει καπέλο και κρατά δόρυ, όρθιο μπροστά από ένα άλογο ή γάιδαρο. Το συγκεκριμένο ανάγλυφο, διαστάσεων 16x31,5 εκατοστών, ίσως ήταν τοποθετημένο σε κάποια εσοχή του φρουρίου, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους στο Vindolanda Charitable Trust του Ηνωμένου Βασιλείου.

«Η γυμνότητα του άνδρα σημαίνει ότι πρόκειται πιθανόν για έναν θεό, παρά για έναν απλό ιππέα», δήλωσε η Marta Alberti, μία από τους αρχαιολόγους που επιβλέπει τις ανασκαφές στη Vindolanda. «Κρατά επίσης ένα δόρυ στο αριστερό χέρι, κοινό γνώρισμα του θεού του πολέμου - Άρη. Ωστόσο, όταν κοιτάζεις το κεφάλι του, τα δύο σχεδόν κυκλικά διακοσμητικά χαρακτηριστικά θα μπορούσαν να αναγνωριστούν και ως φτερά: ένα κοινό γνώρισμα του Ερμή. Τα άλογα και τα γαϊδούρια συνδέονται επίσης με τον Ερμή ως προστάτη των ταξιδιωτών».

Δύο εθελοντές της ανασκαφής από το Newcastle βρήκαν το ανάγλυφο από ψαμμίτη στο φρούριο στο Northumberland, μια ιστορική κομητεία στη βορειοανατολική Αγγλία, στις 20 Μαΐου. Οι εθελοντές, Richie Milor και David Goldwater, συμμετέχουν στις ανασκαφές της Vindolanda τα τελευταία 15 χρόνια. Φέτος, τους ζητήθηκε να αναδείξουν ένα λίθινο δάπεδο μέσα σε ένα κτήριο του 4ου αιώνα μ.Χ. του φρουρίου. Βρήκαν το μοναδικό ανάγλυφο λίγα εκατοστά κάτω από το έδαφος, ανάμεσα σε μεγάλους λίθους.

Οι εθελοντές της ανασκαφής Richie Milor και David Goldwater κρατούν το λίθινο ανάγλυφο που βρήκαν στη Vindolanda. (Εικόνα: The Vindolanda Trust)

«Στην αρχή, είδα ένα από τα πόδια του αλόγου και στη συνέχεια την αιχμηρή κόγχη του ανάγλυφου», δήλωσε ο Goldwater. Ο Milor πρόσθεσε: «Είμαστε ενθουσιασμένοι και υπερήφανοι που είμαστε μέρος αυτής της ανακάλυψης, στην πραγματικότητα ήταν πολύ συναισθηματική η στιγμή. Είτε βρίσκουμε κάτι είτε όχι, μας αρέσει πολύ να ερχόμαστε σε αυτόν τον χώρο, παίζοντας το μικρό μας ρόλο στην έρευνα που πραγματοποιείται. Ωστόσο, το να βρίσκεις ένα τέτοιο εύρημα, μας έκανε πραγματικά αρκετά ξεχωριστή την ημέρα».

Το εύρημα είναι το πρώτο λίθινο ανάγλυφο του είδους του που βρέθηκε στη Vindolanda. Στην αρχαϊκή και κλασική ελληνική γλυπτική, την οποία εφάρμοσαν οι Ρωμαίοι, "το γυμνό χαρακτηρίζει μορφές που υποδηλώνουν κάτι περισσότερο από τον θνητό, κυρίως δύναμη και ευλογημένη αρετή", και συχνά υποδηλώνει ηρωισμό, σύμφωνα με μελέτη του 2007 στο American Journal of Archaeology.

Το λίθινο ανάγλυφο ίσως ήταν τοποθετημένο στην εσοχή του φρουρίου.(Εικόνα: The Vindolanda Trust)

Παρόλο που το ανάγλυφο δεν έχει επιγραφή, η θέση της ανακάλυψής του αποτελεί σημαντική ένδειξη για τους αρχαιολόγους. Το συγκεκριμένο δάπεδο βρισκόταν κοντά σε στρατώνες ιππικού του 4ου αιώνα μ.Χ. Ίσως οι στρατιωτικές δυνάμεις που ζούσαν στο στρατόπεδο είχαν τους δικούς τους τρόπους να ερμηνεύσουν τον Άρη, τον Ερμή ή μια υπερφυσική παραλλαγή που έφερε τις ιδιότητες και των δύο θεών, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους.

«Αυτό το ενδιαφέρον ανάγλυφο μπορεί να αντιπροσωπεύει κάτι που όχι μόνο δεν έχουμε ξαναδεί, αλλά κάτι που ίσως δεν μπορούμε να βρούμε ξανά», δήλωσε η Alberti.

Το ανάγλυφο εκτίθεται για το υπόλοιπο της περιόδου του 2021 στο Μουσείο της Vindolanda. Οι ανασκαφές στο φρούριο θα συνεχιστούν έως τις 24 Σεπτεμβρίου.

Πηγή: L. Geggel, LiveScience, Ανασκαφή