Κάθε χρόνο, με τα πρωτοβρόχια, τα ρόδινα άνθη των κυκλάμινων αιφνιδίως ξεφυτρώνουν ξανά, αρκετό καιρό πριν εμφανιστούν τα καρδιόσχημα φύλλα. Τα συναντάμε στα ίδια πάντοτε σημεία, καθώς η ανάδυσή τους τροφοδοτείται από μακρόβιους, συχνά ευμεγέθεις, κονδύλους που κρύβονται μέσα στο χώμα.
Σχηματίζουν πυκνούς πληθυσμούς στις παρυφές του πευκοδάσους, σε θαμνώνες και βραχώδεις πλαγιές, ακόμα και σε παλιούς ελαιώνες που δεν οργώνονται. Είναι μικρά το δέμας, και έτσι όπως γέρνουν πάνω στους λεπτούς μίσχους τους μοιάζουν εύθραυστα, πρόκειται όμως για ακατάβλητους μαχητές της ζωής και της εξέλιξης.
Από τα πέντε είδη που αυτοφύονται στη χώρα μας, τρία έχουν εαρινή και δύο φθινοπωρινή ανθοφορία. Πρόκειται για τα Cyclamen graecum και C. hederifolium, που στην όψη και στον χαρακτήρα μοιάζουν αρκετά μεταξύ τους, με το δεύτερο πάντως να είναι πιο ανθεκτικό στο ψύχος. Πολλαπλασιάζονται σχετικώς εύκολα με κονδύλους και σπόρους, ο δεύτερος πάντως τρόπος προτιμάται, διότι δίνει φυτά πιο εύρωστα και με θεαματικότερη ανθοφορία.
Στην Ελληνική αγορά όμως, όπως άλλωστε και διεθνώς, τα κυκλάμινα που διακινούνται είναι στην πλειονότητά τους ποικιλίες του είδους C. persicum, το οποίο στην Ευρώπη καλλιεργείται για εμπορικούς σκοπούς εδώ και δύο αιώνες. Παρότι το όνομά του παραπέμπει σε καταγωγή από το σημερινό Ιράν και μόνον, εντοπίζεται εύκολα σε αρκετά νησιά του ανατολικού Αιγαίου.
Ανήκει στα είδη που ανθίζουν νωρίς την άνοιξη, όμως, χάρη σε τεχνικές που αναπτύχθηκαν, το συναντάμε πλέον στα φυτώρια ανθισμένο, σε χρώμα ανοιχτό ή σκούρο κόκκινο και λευκό, στις αρχές του χειμώνα, εποχή λίαν πρόσφορη για αγορές δώρων. Στη μακρά πορεία των αλλεπάλληλων διασταυρώσεων επιτεύχθηκε ο στόχος των μεγαλύτερων και πιο εντυπωσιακών ανθέων, βαθμηδόν όμως χάθηκε η δυνατή ευωδιά, σαν του υάκινθου απ’ όσα λέγονται, που αποπνέει ο άγριος πρόγονος.
Στην αρχαία Ελλάδα, από τους, τοξικούς σε νωπή μορφή, κονδύλους των κυκλάμινων παρασκεύαζαν δραστικά φάρμακα, ενώ τους χρησιμοποιούσαν επίσης για να γίνονται φονικότερα τα βέλη. Σήμερα κανένα είδος τους δεν έχει άλλη χρήση πέραν της καλλωπιστικής, η σαγήνη τους όμως είναι τέτοια, που διαθέτουν παγκοσμίως έναν τεράστιο κύκλο θαυμαστών και φίλων.
Υπάρχει μάλιστα ένας πολύ δραστήριος σύλλογος (The Cyclamen Society), με έδρα στην Αγγλία, που συσπειρώνει πλείστους εξ αυτών. Αν μοιράζεστε τον ίδιο ενθουσιασμό μαζί τους, βρείτε τον στο διαδίκτυο και ρίξτε μια ματιά στην εντυπωσιακή λίστα των σπόρων που σε προσιτή τιμή αποστέλλουν – φυσικά υπάρχουν και τα άγρια ελληνικά είδη που περιγράψαμε καθώς και αρκετές καλλιεργητικές ποικιλίες τους. Μην τους παραγγείλετε όμως ταχυδρομικώς, επειδή μετά το Brexit για την εισαγωγή σπόρων από τη Βρετανία (έπαθα και έμαθα…) απαιτείται Πιστοποιητικό Φυτοϋγείας, το οποίο δεν διαθέτουν.
Οδηγίες φροντίδας
→ Όλα τα κυκλάμινα, άγρια και καλλιεργημένα, αγαπούν πολύ τη δροσιά και προτιμούν τις σκιερές θέσεις. Θα τα φυτέψουμε λοιπόν σε μέρη που προστατεύονται από την ηλιοφάνεια. Μπορούμε φυσικά να τα διατηρήσουμε σε γλάστρες, δεν χρειάζεται μάλιστα να είναι μεγάλες, καθώς το ριζικό τους σύστημα είναι αβαθές. Απαιτούν χώμα γόνιμο που στραγγίζει καλά, αλλά και τακτικό πότισμα, ειδικά τις πιο ζεστές ημέρες, με προσοχή όμως, για να μη βρέχονται τα φύλλα τους.
Το καλοκαίρι πάντως, που τα κυκλάμινα πέφτουν σε έναν αυτοπροστατευτικό λήθαργο και μαραίνεται το υπέργειο τμήμα, διακόπτουμε το πότισμα και απλώς αφαιρούμε τα ξερά τους φύλλα. Με την έλευση του φθινοπώρου ποτίστε τα πάλι για να ξεπροβάλουν τα νέα άνθη και να αρχίσει ξανά ο ετήσιος κύκλος τους. Η λίπανση την εποχή της ανθοφορίας, σε μοιρασμένες ανά δύο τρεις εβδομάδες δόσεις, θα ευνοήσει ασφαλώς το αποτέλεσμα, ας αποφεύγονται όμως οι υπερβολές.
Δεν υπάρχουν σχόλια: