«Το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου» του Τζουζέπε Λορέντζο Γκατέρι. Πίστωση: SiriusParsec
Μέχρι σήμερα, το «Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου» παραμένει παγκόσμιο σύμβολο αυτοθυσίας για την ελευθερία μπροστά στη βαρβαρότητα, ενώ γεμίζει άλλη μια σελίδα στην ένδοξη ιστορία της Ελλάδας.
Ήταν 9 Νοεμβρίου 1866 όταν πάνω από χίλιοι γενναίοι Κρητικοί έδωσαν τη ζωή τους ώστε ο αγώνας τους να γίνει ένα από τα πιο συγκινητικά κεφάλαια στην ιστορία της Ελλάδας – επιλέγοντας να ανατιναχτούν σε μια έκρηξη πυρομαχικών αντί να πέσουν στα χέρια των Τούρκων.
Το Νοέμβριο του 1866 οι Κρήτες έκαναν άλλη μια προσπάθεια να απαλλαγούν από τους Οθωμανούς άρχοντές τους και να ενωθούν με την υπόλοιπη Ελλάδα, η οποία είχε απελευθερωθεί από τα τέλη της δεκαετίας του 1820. Υπήρξαν αρκετές εξεγέρσεις για την ελευθερία στην Κρήτη πριν από το 1866 αλλά η εξέγερση στη Μονή Αρκαδίου ήταν η πιο κρίσιμη.
Η οθωμανική καταπίεση είχε αναγκάσει την Παγκρήτια Συνέλευση να συνέλθει στα Χανιά τον Μάιο του 1866 και να συντάξει κατάλογο με τα αιτήματα που θα σταλούν στον Σουλτάνο. Οι Κρητικοί ζήτησαν δικαιότερο φορολογικό σύστημα, σεβασμό στη χριστιανική θρησκεία, αναγνώριση του πληθυσμού να εκλέγει ελεύθερα τους πρεσβυτέρους του και την ελευθερία να βελτιώσει την οικονομική ανάπτυξη του νησιού.
Παράλληλα, η Συνέλευση έστειλε μυστικό μήνυμα στους μονάρχες της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, καλώντας τους να ενεργήσουν για λογαριασμό της ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα. Στη συγκέντρωση παραβρέθηκε και ο ηγούμενος της Μονής Αρκαδίου στο επαναστατικό κέντρο του Ρεθύμνου Γαβριήλ Μαρινάκης.
Η Μονή Αρκαδίου, λίγο έξω από το Ρέθυμνο, ήταν το αρχηγείο των Επαναστατών της περιοχής. Εκεί, τον Νοέμβριο του 1866, συγκεντρώθηκαν περίπου 1.000 άνδρες και οπλίστηκαν, με 250 από αυτούς έτοιμους να πολεμήσουν, ενώ οι υπόλοιποι ήταν γυναίκες και παιδιά.
Η πολιορκία του Αρκαδίου
Η πολιορκία άρχισε το πρωί της 8ης Νοεμβρίου. Παρά τις σφοδρές επιθέσεις των Οθωμανών, δεν κατάφεραν να καταλάβουν το μοναστήρι την πρώτη μέρα. Το βράδυ ζήτησαν βοήθεια, φέρνοντας ένα μεγάλο κανόνι από το Ρέθυμνο.
Την επομένη, 9 Νοεμβρίου, ξεκίνησε το δεύτερο κύμα της επίθεσης. Νωρίς το απόγευμα ο δυτικός τοίχος της μονής γκρεμίστηκε από τα πυρά των κανονιών. Στη συνέχεια οι επιτιθέμενοι εισέβαλαν στο μοναστήρι και άρχισαν να σφαγιάζουν τους κατοίκους.
Η τελευταία πράξη του αιματηρού δράματος – που αποτελεί άλλη μια ένδοξη σελίδα της Ελληνικής ιστορίας – γράφτηκε εκείνη την ημέρα. Ο Κωστής Γιαμπουδάκης, (ή Εμμανουήλ Σκουλάς, σύμφωνα με άλλες εκδοχές της ιστορίας), ανατίναξε την αποθήκη πυρομαχικών σκοτώνοντας όλους τους Έλληνες και πολλούς στρατιώτες του Οθωμανικού Στρατού.
Αμέσως μετά, οι Οθωμανοί και οι Αλβανοί προχώρησαν ξανά και έσφαξαν τους επιζώντες, στη συνέχεια έκαψαν την εκκλησία και λεηλάτησαν και βεβήλωσαν τα πολλά ιερά αντικείμενα που υπήρχαν εκεί.
Μόνο τρεις-τέσσερις Έλληνες κατάφεραν να διαφύγουν, ενώ περίπου εκατό αιχμαλωτίστηκαν. Ο ηγούμενος Γαβριήλ Μαρινάκης είχε σκοτωθεί πριν από την έκρηξη. Οι νεκροί και οι τραυματίες του πασά ανήλθαν σε 1.500 (ή 3.000, σύμφωνα με μεταγενέστερους υπολογισμούς).
Το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου είχε μεγάλη συναισθηματική επίδραση στον Χριστιανικό κόσμο και ένα νέο κύμα φιλελληνισμού δημιουργήθηκε στην Ευρώπη. Σημαντικές προσωπικότητες της εποχής όπως ο Τζουζέπε Γκαριμπάλντι και ο Βίκτωρ Ουγκώ πήραν θέση υπέρ του Κρητικού αγώνα και ξένοι εθελοντές έσπευσαν να ενισχύσουν την επανάσταση. Οι οικονομικές συνεισφορές από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ προστέθηκαν στο πολεμικό σεντούκι των ανταρτών.
Λίγο αργότερα, υπό την πίεση των Μεγάλων Δυνάμεων, ο Σουλτάνος αναγκάστηκε να συντάξει ένα είδος συντάγματος που παρείχε προνόμια στους Χριστιανούς και ένα ημιαυτόνομο καθεστώς για το νησί. Ωστόσο, η ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα δεν έγινε πραγματικότητα παρά το 1912.
Reviewed by Αρχαία Ελληνικά
on
Τρίτη, Νοεμβρίου 09, 2021
Rating:
Δεν υπάρχουν σχόλια: