Η Άνοιξη στην αρχαία Ελλάδα και ο μύθος της Περσεφόνης

Σήμερα είναι επίσημα η πρώτη μέρα της Άνοιξης και η φύση αναγεννάτε, ωστόσο όπως συνέβαινε με τα περισσότερα φυσικά φαινόμενα, έτσι και τις αλλαγές των εποχών, οι Αρχαίοι Έλληνες τις απέδιδαν σε θεϊκή παρέμβαση.

Ένας από τους πιο όμορφους μύθους της Ελληνικής μυθολογίας, είναι η ιστορία της Περσεφόνης, κόρης της θεάς Δήμητρας και του Δία, την οποία ερωτεύτηκε ο θεός Πλούτωνας και την πήρε μαζί του στον Κάτω Κόσμο.

Σύμφωνα με τον μύθο, η Δήμητρα, η οποία ήταν η θεά της καρποφορίας και της γονιμότητας και υπεύθυνη για την καλή σοδειά και την άνθιση της φύσης είχε κάνει την όμορφη Περσεφόνη με το θεό Δία.

Όμως μία μέρα που η νεαρή μάζευε λουλούδια στο Νύσιον πεδίον, παρέα με την θεά Αθηνά, την Άρτεμη και τις Ωκεανίδες νύμφες, ξαφνικά άνοιξε η Γη και ξεπήδησε από μέσα ο Πλούτωνας με το σκοτεινό του άρμα και την άρπαξε, όμως κανείς δεν πρόλαβε να τη σώσει και τις κραυγές της δεν τις άκουσε κανείς, παρά μόνο η Εκάτη και ο Ήλιος.

Θλιμμένη η Δήμητρα που έχασε την κόρη της, μάρανε την πλάση, οι σοδειές δεν καρποφορούσαν πια και τα λουλούδια δεν άνθιζαν. Τότε ο Ήλιος την λυπήθηκε και της είπε ότι την έκλεψε ο Πλούτωνας κι έτσι η Δήμητρα πήγε να τη ζητήσει πίσω.

Όμως ούτε και ο Πλούτωνας ήθελε να χάσει την αγαπημένη του, κι έτσι κατέληξαν σε έναν διακανονισμό, η Περσεφόνη να είναι στη Γη 8 μήνες με την μητέρα της και 4 στον Κάτω Κόσμο μαζί του και μάλιστα για να το εξασφαλίσει αυτό, της έδωσε να φάει καρπό ροδιού για να ξαναγυρίσει.

Έτσι τους 4 μήνες που η Περσεφόνη, σύμφωνα με τον μύθο, βρισκόταν στον Κάτω Κόσμο, στη Γη η Δήμητρα ήταν δυστυχισμένη και πάγωνε την πλάση κι έτσι κυριαρχούσε ο χειμώνας, ενώ οι υπόλοιποι 8, ήταν μήνες ανθοφορίας γονιμότητας και καλοκαιρίας αφού η Δήμητρα είχε την κόρη της ξανά.

Τη φυσική θεωρία της βλάστησης και του αγροτικού κύκλου του μύθου, διατύπωσαν πρώτοι οι Στωϊκοί φιλόσοφοι, υποστηρίζοντας ότι η Περσεφόνη ταυτίζεται με τα δημητριακά και η απουσία της με τη φύλαξή τους στο υπέδαφος, ενώ η απαγωγή της είναι η αλληγορία του κύκλου της ευφορίας της φύσης: η κάθοδος της Κόρης στον Κάτω κόσμο κάθε φθινόπωρο ταυτίζεται με την απουσία των καρπών, οι οποίοι αναφύονται την άνοιξη με την άνοδό της.

Ο μύθος έχει επίσης αποκτήσει και ανθρωποκεντρικό συμβολισμό που σχετίζεται με τον γάμο και το θάνατο αλλά και με τον τραυματικό χωρισμό της μητέρας από την κόρη και την επανασύνδεσή τους.