Αρχύτας: Ο αρχαίος Έλληνας μαθηματικός που κατασκευάσε το πρώτο ρομπότ στην ιστορία της ανθρωπότητας

Αρχύτας ο Ταραντίνος

Άγνωστος για τους περισσότερους ανθρώπους, αφού δεν υπάρχει γι αυτόν αναφορά ούτε στα σχολικά μας βιβλία, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα μυαλά που ανέδειξε ποτέ η Ελλάδα στην ιστορία της.

Αναφερόμενος ως ο τελευταίος των Πυθαγορείων, γεννήθηκε στον Τάραντα το 428 πΧ, ενώ πέθανε σε τραγικό ναυάγιο στην Αδριατική θάλασσα, το 366 πΧ.

Στις μέρες μας όλοι καταλαβαίνουμε τι πάει να πει η λέξη «ρομπότ» και έχουμε μια εικόνα για το πώς μπορεί να μοιάζει και τι μπορεί να κάνει, είτε επηρεαζόμενοι από τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας, είτε μαθαίνονται νέα που σχετίζονται με τις τεχνολογικές εξελίξεις.

Τι είναι τα ρομπότ

Ένα ρομπότ είναι μια μηχανική συσκευή η οποία μπορεί να υποκαθιστά τον άνθρωπο σε διάφορες εργασίες. Μπορεί να δράσει κάτω από τον απευθείας έλεγχο ενός ανθρώπου ή αυτόνομα κάτω από τον έλεγχο ενός προγραμματισμένου υπολογιστή.

Τα ρομπότ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να κάνουν εργασίες οι οποίες, είτε είναι δύσκολες ή επικίνδυνες, για να γίνουν απευθείας από έναν άνθρωπο. Σε άλλες περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται για να εκτελέσουν εργασίες ταχύτερα ή φθηνότερα απ' ότι ο άνθρωπος. Έτσι, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην αυτόματη παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων κάποιου προϊόντος και με χαμηλότερο κόστος.

Η λέξη ρομπότ προέρχεται από το σλαβικό robota που σημαίνει εργασία. Καθιερώθηκε ως όρος με την σημερινή του έννοια το 1920 από τον τσέχο θεατρικό συγγραφέα Karel Čapek στο έργο του «R.U.R.» (Rossum's Universal Robots), όπου σατιρίζει την εξάρτηση της κοινωνίας από τους μηχανικούς εργάτες (ρομπότ) της τεχνολογικής εξέλιξης και οι οποίοι τελικά εξοντώνουν τους δημιουργούς τους, αναφέρει η Wikipedia.

Πότε όμως δημιουργήθηκε το πρώτο ρομπότ;

Το πρώτο γνωστό ρομπότ στην ιστορία της ανθρωπότητας κατασκευάστηκε περίπου στο 400-350 π.Χ. από τον αρχαίο έλληνα μαθηματικό Αρχύτα και ήταν ένα ατμοκίνητο περιστέρι.

Ο Αρχύτας είναι γνωστός ως ο «πατέρας της μηχανολογίας».

Κατασκεύασε το πουλί-ρομπότ από ξύλο και χρησιμοποίησε ατμό για να τροφοδοτήσει τις κινήσεις του. Κατάφερε να το κάνει να πετάξει για περίπου 200 μέτρα, προτού ξεμείνει από ατμό.

Δεν ήταν μόνο το πρώτο γνωστό ρομπότ, αλλά και μία από τις πρώτες καταγεγραμμένες φορές στην ιστορία, που ένας επιστήμονας μελετούσε τον τρόπο με τον οποίο πετούν τα πουλιά.

Ο Αρχύτας ήταν διάσημος φιλόσοφος, μαθηματικός, αστρονόμος, διοικητής, πολιτικός και στρατηγός.

Ανάμεσα στα πολλά επιτεύγματά του περιλαμβάνονται τα εξής: ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε μαθηματικές αρχές στη μηχανική (αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως μηχανολογία).

Επίσης, εξελέγη επί επτά συνεχόμενα χρόνια Στρατηγός, παρότι ο νόμος απαγόρευε σε όλους να πάρουν τη θέση αυτή για δεύτερη φορά. Όμως, καθώς δεν είχε χάσει ποτέ του καμία μάχη, οι συμπολίτες του αποφάσισαν να συνεχίσουν να το εκλέγουν ως κυβερνήτη της πόλης-κράτους τους, γράφει ο Daven Hiskey στο Today I Found Out.

Οι μαθηματικές εργασίες του επηρεάστηκαν βαθιά από τον Πλάτωνα και τον Ευκλείδη, μεταξύ άλλων.

Ο ίδιος έλυσε το πρόβλημα του «διπλασιασμού του κύβου», που είχε προτείνει ο Ιπποκράτης της Χίου, γνωστό και ως Δήλιο πρόβλημα που είναι ένα από τα τρία άλυτα γεωμετρικά προβλήματα με κανόνα και διαβήτη.

Ακόμη, έκανε μεγάλες προόδους στη θεωρία της μουσικής, χρησιμοποιώντας μαθηματικά για να καθορίσει διαστήματα τόνων στην εναρμονική κλίμακα εκτός από τα ήδη γνωστά στη χρωματική και διατονική. Και εκτός από αυτό έδειξε ότι ο τόνος ενός έγχορδου μουσικού οργάνου σχετίζεται με το δονούμενο αέρα.

Η μοίρα όμως δεν επεφύλασσε καλό τέλος για το μεγάλο διανοητή της Ελληνικής αρχαιότητας.

Ο Αρχύτας πέθανε από πνιγμό σε ένα ναυάγιο, ενώ η σορός του ξεβράστηκε σε μια ακτή.