«Το δίκαιο είναι με το μέρος της Ελλάδας στην υπόθεση των γλυπτών του Παρθενώνα, παλεύουμε σταθερά για την επανένωσή τους»

«Το δίκαιο είναι με το μέρος της Ελλάδας και στην υπόθεση των γλυπτών του Παρθενώνα, όπου παλεύουμε σταθερά για την επανένωση των γλυπτών», τονίζει η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, σε συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στη Βιέννη, όπου τη Δευτέρα το βράδυ σε επίσημη τελετή στην ελληνική πρεσβεία, παρέλαβε εκ μέρους του υπουργείου, 26 αρχαία αντικείμενα που είχαν λεηλατηθεί από τους ναζιστές στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής στην Κρήτη και βρίσκονταν έως τώρα σε συλλογή στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς της Αυστρίας.

«Είναι το δίκαιο αίτημα και είναι και οι συμβάσεις οι διεθνείς που αποτελούν εργαλεία στα χέρια μας και όργανα που θα μας βοηθήσουν να αποκαταστήσουμε την τάξη. Εμείς δεν σταματούμε τον αγώνα μας, προσπαθούμε με την πολιτιστική διπλωματία να μας επιστραφούν τα γλυπτά του Παρθενώνα και θεωρούμε ότι κάποια στιγμή η Μεγάλη Βρετανία θα μας τα επιστρέψει», προσθέτει.

Η ίδια συμμερίζεται την άποψη πως αποτελεί πολιτιστικό έγκλημα η κατοχή πολιτιστικής κληρονομιάς είτε είναι λεία πολέμου, είτε προέρχεται από παράνομη ανασκαφή και παράνομη φυγάδευση αρχαιοτήτων στο εξωτερικό, και βεβαίως έχει μεγαλύτερη βαρύτητα όταν συμβαίνει σε περίοδο σύρραξης.

Οι επαναπατρισμοί οι οποίοι έχουν προχωρήσει τα τελευταία χρόνια, όπως για παράδειγμα ο επαναπατρισμός από γερμανικό μουσείο το 2014 στην Ελλάδα, 10.000 μικροαντικειμένων κεραμικής που είχαν πάρει παράνομα οι Γερμανοί σκάβοντας στη διάρκεια της κατοχής στην περιοχή της Θεσσαλίας, είναι, κατά την άποψή της, ένα μήνυμα ότι οι άλλοι λαοί αναγνωρίζουν σιγά-σιγά το αναφαίρετο δικαίωμα τα πολιτιστικά αγαθά μίας χώρας, να είναι αντικείμενο της ίδιας της χώρας για το πώς θα τα διαχειριστεί και πώς θα τα προστατεύσει.

Η γενική γραμματέας Πολιτισμού επισημαίνει το γεγονός ότι η Γερμανία υπέγραψε μόλις πριν λίγο καιρό τη σχετική Σύμβαση του 1970 της UNESCO, όπως επίσης το γεγονός ότι «αλλάζουν και οι πολιτικές των μεγάλων μουσείων του εξωτερικού γιατί καταλαβαίνουν πως δεν μπορεί να δέχονται τη ρετσινιά ότι είναι ανακατεμένοι σε παράνομο εμπόριο διακίνησης αρχαιοτήτων και πολιτιστικών αγαθών, γενικότερα».

Όπως παρατηρεί, ένα δείγμα αυτής της ανάγκης να αποκαθιστούν την τάξη και τη δικαιοσύνη, αποτελεί και η τωρινή χειρονομία του Πανεπιστημίου του Γκρατς να επιστρέψει στην Ελλάδα αυτά τα 26 αρχαία μικροαντικείμενα, και η ίδια φαντάζεται ότι ο καθηγητής και διευθυντής του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας Πέτερ Σέρερ, ο οποίος εργάζεται στην Ελλάδα σε συστηματική ανασκαφή, θα έφερε βαρέως να υπάρχουν στο Πανεπιστήμιο του παράνομα αντικείμενα και μάλιστα αντικείμενα λείας πολέμου.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο καθηγητής Πέτερ Σέρερ - ο οποίος στη τελετή συνυπέγραψε με την κ. Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη το πρωτόκολλο παράδοσης-παραλαβής των αρχαίων αντικειμένων -αναλαμβάνοντας το 2008 καθηγητής και επικεφαλής του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς, θέλησε να ερευνήσει ποια αντικείμενα των συλλογών συνδέονταν με το γερμανοναζιστικό Τρίτο Ράιχ, ώστε να μπορέσουν να δρομολογηθούν οι επιστροφές τους, όπως η τωρινή στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με τη γενική γραμματέα Πολιτισμού, με τον κ. Σέρερ συμφωνήθηκε η συνέχιση της συνεργασίας ανάμεσα στις δύο πλευρές, και, όπως σημειώνει η ίδια, «αυτό, όπως και άλλα παραδείγματα, δημιουργούν αισιοδοξία πως εγκαθίστανται και αυξάνονται οι προϋποθέσεις για να διεκδικήσουμε και να φέρουμε πίσω τα πολιτιστικά αγαθά της Ελλάδας που με διάφορους τρόπους έχουν φυγαδευτεί στο εξωτερικό».

Επιπλέον, όπως προσθέτει, επίσης τα τελευταία χρόνια διάφοροι απλοί ιδιώτες από την Ευρώπη και την Αμερική, δίνουν πίσω σε πρεσβείες, αντικείμενα μικρά που είχαν πάρει ως "σουβενίρ" στο παρελθόν οι "παππούδες" τους και που τώρα αυτοί οι ιδιώτες νοιώθουν την ανάγκη να τα επιστρέψουν στην Ελλάδα.

Η γενική γραμματέας επισημαίνει πως η ίδια η Ελλάδα έχει κάνει μεγάλο αγώνα και συνεχίζει να κάνει αγώνα, και αυτό αναγνωρίζεται παντού και η ίδια θεωρεί πως πρόκειται για μία μικρή νίκη στον γενικότερο αγώνα που κάνει η Ελλάδα που πραγματικά είναι μία χώρα που ταυτίζεται με τον πολιτισμό, είτε αυτός ο πολιτισμός είναι αρχαίος, είτε είναι σύγχρονος.

Στη συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη δηλώνει τη μεγάλη συγκίνησή της, γιατί, όπως σημειώνει, με την πρέσβειρα της Ελλάδας στην Αυστρία, Χρυσούλα Αλειφέρη, η οποία συνέβαλε σημαντικά στην πραγματοποίηση της επιστροφής των αρχαίων αντικειμένων, έχουν "παλέψει" στο παρελθόν για τέτοια θέματα.

Η εκδήλωση στην ελληνική πρεσβεία, της πρόσθεσε, όπως τονίζει, μία επιπλέον συγκίνηση που αρχαιότητες από το νησί της Κρήτης, αρχαία αντικείμενα που κατασκευάστηκαν εκεί, χρησιμοποιήθηκαν εκεί -γιατί πρόκειται για αντικείμενα καθημερινής χρήσης - επιστρέφουν στον τόπο τους, όπου και έπρεπε να πάνε, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.

Σημειώνεται πως τα 26 αρχαία που είχαν λεηλατηθεί από τους ναζιστές στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής στην Κρήτη και επιστράφηκαν τώρα στην Ελλάδα, αφορούν έντεκα αρχαία αντικείμενα Μινωικής εποχής (οκτώ πήλινα αγγεία, ένα θραύσμα αγγείου, ένα λίθινο αγγείο και ένας επιτραπέζιος λύχνος), πέντε πήλινα αγγεία και δύο λύχνους Κλασικής-Ελληνιστικής περιόδου, τέσσερα θραύσματα πήλινων ειδωλίων, μία πήλινη ψήφο, ένα πήλινο σφονδύλι, μια οστέινη περόνη και ένα λίθινο αντικείμενο με οπές.

Εκτός της γενικής γραμματέας Πολιτισμού, εκ μέρους του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, στην τελετή παράδοσης-παραλαβής, παραβρέθηκε και η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων, Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών Βασιλική Παπαγεωργίου, ενώ στην εκδήλωση πήραν μέρος, μεταξύ άλλων, ο Μητροπολίτης Αυστρίας-΄Εξαρχος Ουγγαρίας και Μεσευρώπης Αρσένιος, όπως επίσης πανεπιστημιακοί, εκπρόσωποι αυστριακών υπουργείων, αλλά και της Ομογένειας στην Αυστρία.

Πηγή: Ανασκαφή, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ