Η αρχιτεκτονική των Ελλήνων με το διαχρονικό βεληνεκές της

Πολλές έρευνες και μελέτες που έχουν διεξαχθεί τόσο από Έλληνες όσο και από ξένους επιστήμονες έχουν προσπαθήσει να δώσουν μία εξήγηση στο πώς τα αρχαία Ελληνικά θέατρα διαθέτουν άριστη ακουστική.Το δύσκολο αυτό εγχείρημά τους αποσκοπεί στην εύρεση και κατανόηση των παραγόντων, βάσει των οποίων οι αρχαίοι Έλληνες οικοδομούσαν τα θέατρα σε συγκεκριμένα σημεία και με τα κατάλληλα δομικά «υλικά». Μία από τις τελευταίες μάλιστα μελέτες ήταν αυτή του επίσημου επιστημονικού περιοδικού της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ακουστικής (European Acoustics Association), το οποίο βαθμολόγησε με «άριστα» την ακουστική του θεάτρου της Επιδαύρου.

Έχουμε επισημάνει σε προηγούμενα άρθρα μας το γεγονός ότι η τεχνολογία στην αρχαία Ελλάδα είχε φτάσει σε τεράστιο απώγειο… Έτσι συνέβη και με τον κλάδο της αρχιτεκτονικής, όπου η τεχνολογία συνάντησε την καλαισθησία και προέκυψαν τα καλλιτεχνικά αριστουργήματα που κοσμούν κάθε γωνιά της χώρας μας και γίνονται αντικείμενο θαυμασμού από όλον τον κόσμο.

Οι πρόγονοί μας ήταν άριστοι γνώστες του ενεργειακού δυναμικού και της ορθής αξιοποίησης των φυσικών δομικών υλικών (ξύλο, πέτρα, κλπ). Εξέταζαν τις συνθήκες κάθε χώρου (κλίμα, σεισμική δραστηριότητα, καταλληλότητα εδάφους, κλπ) και επέλεγαν τα σωστά υλικά, ώστε να βγει ένα τέλειο αποτέλεσμα.

Μερικά από τα υλικά που χρησιμοποιούσαν ήταν η πλίνθος (υλικό που απορροφά σεισμικούς κραδασμούς και αντέχει στον χρόνο), ο οπτόπλινθος (κάτι σαν το σημερινό τούβλο)και το υδραυλικό κονίαμα (κάτι ανάλογο του σημερινού τσιμέντου για την στεγανοποίηση δεξαμενών και απαντά σε πολλές περιοχές, όπως  Πειραιάς, Αίγινα, Θάσος, Κόρινθος, κ.α.). Συχνά συνδύαζαν το κονίαμα με άλλα υλικά, όπως άμμος και χαλίκια για καλύτερο αποτέλεσμα.

Αναπαραστάσεις θεών και ηρώων, σκηνές κυνηγιού, μαίανδροι, σπείρες, αετώματα, περίτεχνοι κίονες, κοσμούν κάθε αρχαίο Ελληνικό κτήριο…

Πρέπει να τονιστεί ότι η οικοδομική δραστηριότητα των Ελλήνων είχε ξεκινήσει χιλιάδες χρόνια πριν την κλασσική Ελλάδα, ομοιοτρόπως με την τεχνολογία τους!
Και κατά την ρωμαϊκή εποχή τα κτήρια που ανεγέρθησαν, οικοδομήθηκαν είτε κατά πρότυπο των ελληνικών, είτε από Έλληνες αρχιτέκτονες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Πάνθεον στην Ρώμη, έργο του Απολλόδωρου από την Δαμασκό. Αλλά και διάφορες θέρμες, υδραγωγεία, βιβλιοθήκες, κλπ ιδρύθηκαν από Έλληνες ειδήμονες.

Η Ελληνική αρχιτεκτονική «ταξίδεψε» σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης και υιοθετήθηκε από πολλούς λαούς.

Μερικά από τα αμέτρητα παραδείγματα κτηρίων που οικοδομήθηκαν με βάση την Ελληνική αρχιτεκτονική είναι το Μάτσου Πίτσου στο Περού, το Teatro Greco στην Taormina της Ιταλίας, ο Ακράγας επίσης στην Ιταλία, η Jerash στην Ιορδανία, η Apamea στην Συρία με τα άκρως χαρακτηριστικά ελληνικού τύπου κιονόκρανα, το θέατρο του Leptis Magna στην Λιβύη και του Ασπένδου στην Μ. Ασία, η Αφροδισία και η Μίλητος επίσης στην Μ. Ασία, το Σακσαϋουαμαν στο Περού που μοιάζει «τρομακτικά» με τις Μυκήνες, το Τιαχουανάκο στην Βολιβία, κτήριο στο Μεξικό που επίσης μοιάζει με τις Μυκήνες, η Γκίζα στην Αίγυπτο, η Uxmal στο Μεξικό με τος χαρακτηριστικούς μαιάνδρους που κοσμούν χιλιάδες ελληνικά ευρήματα, και άλλα πολλά που υπάρχουν διάσπαρτα σε όλον τον κόσμο…

Αλλά και σήμερα τα επίσημα κτίρια των κρατών χρησιμοποιούν Ελληνική αρχιτεκτονική, η οποία διέπεται από την απολλώνια αισθητική των Ελλήνων σε αντίθεση με την δυτικίζουσα που βασίζεται μόνο στον όγκο (βλ. ουρανοξύστες).

Επομένως, όπως και σε άλλους τομείς, έτσι και στον αντίστοιχο της αρχιτεκτονικής η Ελληνική παρέμβαση στάθηκε καθοριστικής σημασίας, σημαδεύοντας για άλλη μία φορά το παγκόσμιο καλλιτεχνικο-επιστημονικό γίγνεσθαι…