21η Φεβρουαρίου ημέρα απελευθέρωσης της πόλης των Ιωαννίνων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία

Η παράδοση των Ιωαννίνων από τον Εσάντ Πασά στον Έλληνα διάδοχο Κωνσταντίνο κατά τον Α' Βαλκανικό Πόλεμο. Ελληνική λιθογραφία. Πηγή: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη

Η ιστορική πόλη των Ιωαννίνων, η πρωτεύουσα της Ηπείρου στη βορειοδυτική Ελλάδα σηματοδοτεί την 21η Φεβρουαρίου ως ημέρα απελευθέρωσης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Η πόλη, που άντεξε αιώνες Τουρκοκρατίας μέχρι το 1913, γιορτάζει κάθε χρόνο με μια παρέλαση που συνοδεύεται από άφθονο παραδοσιακό φαγητό, μουσική και χορό.

Ο κόσμος συνωστίστηκε στις πλατείες των Ιωαννίνων για να υποδεχτεί τον Ελληνικό Στρατό το 1913. Εικόνα: Δημόσιος τομέας

Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων ακολούθησε τη στρατιωτική νίκη της Ελλάδας στο Μπιζάνι

Η απελευθέρωσή του ακολούθησε τη μάχη του Μπιζανίου, όπου ένα φρούριο φύλαγε τις προσβάσεις προς τα Ιωάννινα. Αυτή η αποφασιστική μάχη των Βαλκανικών Πολέμων διεξήχθη μεταξύ του Ελληνικού Στρατού και του τελευταίου Οθωμανικού στρατού που μπήκε ποτέ στην Ήπειρο.

«Ο διάδοχος Κωνσταντίνος παρακολουθεί τα βαριά όπλα που βομβαρδίζουν το Μπιζάνι». Εικόνα: Georges Scott

Ο στρατός της Ηπείρου είχε καταστεί κυρίως αμυντικός με το ξέσπασμα του Α' Βαλκανικού πολέμου, αφού η πλειονότητα των Ελληνικών στρατιωτικών μονάδων στάλθηκε για να ενισχύσει το Μακεδονικό Μέτωπο.

Μετά την προσάρτηση της Θεσσαλονίκης, η Οθωμανική Αυτοκρατορία επεδίωξε ανακωχή με τους Βαλκανικούς Συμμάχους. Η Ελληνική κυβέρνηση παραδέχθηκε να συμμετάσχει στις ειρηνευτικές διαβουλεύσεις, αλλά διευκρίνισε ότι εφόσον η Ήπειρος δεν είχε ακόμη απελευθερωθεί, η Ελλάδα θα εξακολουθούσε να βρίσκεται σε πόλεμο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία μέχρι την τελική συνθήκη ειρήνης.

Στις 19 Οκτωβρίου του 1912, ο Στρατός της Ηπείρου, υπό την ηγεσία του Ταγματάρχη Σαπουντζάκη, εγκατέλειψε τον αμυντικό του ρόλο και επιτέθηκε στον Τουρκικό Στρατό. Αν και οι Ελληνικές δυνάμεις ήταν υπεράριθμες, η Πρέβεζα κατακτήθηκε και η οθωμανική επίθεση στα Πέντε Πηγάδια αποκρούστηκε.

Ωστόσο, έμειναν τεράστιες δυσκολίες να ξεπεραστούν στην εκστρατεία για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων.

Ο διάδοχος Κωνσταντίνος και αξιωματικοί του Ελληνικού Στρατού στο δρόμο για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων. Εικόνα: Δημόσιος τομέας

Η αριθμητική υπεροχή του Οθωμανικού Στρατού και το γεγονός ότι είχε μετακινηθεί στα οχυρά του Μπιζάνι, τα οποία οι ιστορικοί περιγράφουν ως «ισχυρά οχυρωμένα», σε συνδυασμό με το ακραίο κρύο και την έλλειψη εφοδίων, εμπόδισαν τον Ελληνικό Στρατό να ξεκινήσει επίθεση.

Οι νίκες στη Μακεδονία επέτρεψαν στον κύριο όγκο του Στρατού Θεσσαλίας να κινηθεί νότια και να ενισχύσει τον Στρατό Ηπείρου. Στη συνέχεια ο διάδοχος Κωνσταντίνος ανέλαβε τη διοίκηση του Στρατού και απαίτησε την ειρηνική παράδοση της πόλης. Ο Εσάτ Πασάς δεν δέχτηκε την πρόταση του διαδόχου και ετοιμάστηκε για επίθεση.

Με προσεκτικούς στρατηγικούς ελιγμούς —και εκπληκτικό ηρωισμό— ο Ελληνικός Στρατός κατέλαβε το Μπιζάνι και ανάγκασε τον Εσάτ πασά να παραδώσει την πόλη των Ιωαννίνων στις 21 Φεβρουαρίου 1913.

Ακολουθήστε το Αρχαία Ελληνικά στο Facebook και στις Ειδήσεις Google για να μην χάνετε κανένα άρθρο μας!