Ή τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς

Στην Αρχαία Σπάρτη, όταν κάποιος πολεμιστής άφηνε το σπίτι του για να ακολουθήσει τον Σπαρτιάτικο στρατό σε κάποια μάχη, η μάνα του δεν έκλαιγε, δεν έδειχνε τα συναισθήματα της, λησμονούσε... παρά μόνο μια φράση... Η ΤΑΝ Η ΕΠΙ ΤΑΣ ... προτρέποντας τον να επιστρέψει είτε με την ασπίδα του, ζωντανός, είτε πάνω σε αυτή...Νεκρός και τιμημένος.

Ή ταν ή επί τας: Ή να την φέρεις νικητής ή να ...

σε φέρουν πάνω της νεκρό, ή θα καταφέρουμε ή θα αποτύχουμε, ό,τι θέλει ας γίνει.

Ο αγώνας είναι δύσκολος αλλά πρέπει να αγωνιστούμε μέχρι τέλους, ή ταν ή επί τας.

Τη φράση έλεγαν οι Σπαρτιάτισσες μητέρες στα παιδιά τους, όταν τους έδιναν την ασπίδα για τον πόλεμο.

Πλουτάρχου Λακεδαιμ. Αποφθ.16