Ο δάσκαλος των μεγάλων αρχαίων φιλοσόφων: Εκφράσεις και γνωμικά του Σωκράτη

Ο Σωκράτης (5ος αιώνας π.χ.), δάσκαλος των μεγάλων αρχαίων φιλοσόφων, αρχικά εξάσκησε την τέχνη του πατέρα του, τη γλυπτική. Την φιλοσοφία την γνώρισε χωρίς τη βοήθεια κάποιου δασκάλου. Αν και παρακολούθησε μαθήματα των φυσικών φιλοσόφων και των σοφιστών.

Σκοπός της ζωής του ήταν να αφυπνίσει τους συμπατριώτες του και να τους παροτρύνει να σκεφτούν για το καλό τους και γενικότερα για το νόημα της ζωής.

Εκφράσεις και γνωμικά του Σωκράτη:

Ού τό ζήν περί πλείστου ποιητέου,αλλά τό εύ ζήν.

(Δεν πρέπει να βάζουμε σε ανώτερη μοίρα την πεζή ζωή, αλλά την έντιμη,ηθική,

ανώτερη ζωή).

Αισχρόν δε μήδεν πράττε, μηδέ μανθάνε

Ούτε να πράττης ,ούτε να μανθάνης κάτι το αισχρόν

Αν έχεις κάτι δύσκολο να κάνεις, ανάθεσέ το σε έναν τεμπέλη. Θα βρει έναν εύκολο τρόπο να το κάνει.

Αλίμονο σ’ αυτούς που δεν ξέρουν ότι δεν ξέρουν αυτά που δεν ξέρουν.

Πήγαινε να δεις ένα ακρωτήρι, ένα βουνό, μια θάλασσα κι ένα ποτάμι και τα είδες όλα!

Σε συμβουλεύω να παντρευτείς. Αν βρεις μια καλή γυναίκα, θα είσαι ευτυχισμένος. Αν όχι, θα γίνεις φιλόσοφος.

Εν οίδα ότι ουδέν οίδα.

Δεν είμαι Αθηναίος, ούτε Έλληνας πολίτης, αλλά πολίτης του κόσμου.

Εκείνος που περισσότερο μοιάζει με Θεό είναι εκείνος που δεν εξαρτάται από τίποτα.

Ο μέν δειλός τής πατρίδος,ό δέ φιλόδοξος τής πατρώας ουσίας εστί προδότης.

(Ο δειλός γίνεται προδότης της πατρίδας του, ενώ ο φιλόδοξος της πατρικής

Η αγάπη προς τις διακρίσεις παροτρύνει προς τα καλά και τα έντιμα.

Αρχή της σοφίας είναι η γνώση της άγνοιας.

Η παιδεία, καθάπερ ευδαίμων χώρα, πάντα τ’ αγαθά φέρει.

Αι μεν ποδήρες εσθήτες τα σώματα, αι δε υπέρμετροι περιουσίαι τας ψυχάς εμποδίζουσιν.

Τοίς νόμοις γάρ τών πολιτών εμμενόντων,οί πόλεις ισχυρόταταί τε καί ευδαιμονέσταται γίγνονται.

(Όταν οι πολίτες μένουν σταθεροί στους νόμους, οι πόλεις γίνονται και πιο

ισχυρές και πιο ευτυχισμένες).

Το ασήμι και η πορφύρα είναι χρήσιμα στους τραγωδούς, όχι στη ζωή.

Ο άνθρωπος πράττει κακώς από άγνοια.

Αγαθοί άνθρωποι δε γίνονται μόνο με επιστήμη αλλά και με ορθή γνώμη.

Κάθε πράξη που γίνεται με δικαιοσύνη είναι αρετή

Πρέπει να προκαλούμε την κρητική των κωμικών, γιατί αν μιλήσουν για κάτι πραγματικό, μας βοηθούν να το διορθώσουμε, διαφορετικά μας αφήνουν αδιάφορους.

Καλό είναι οι νέοι να καθρεπτίζονται συνεχώς, έτσι ώστε αν είναι ωραίοι, να γίνονται αντάξιοι του εαυτού τους, και αν ειναι άσχημοι να προσπαθούν να συγκαλύψουν την ασχήμια με μόρφωση.

Είτε αν παντρευτείς, είτε αν δεν παντρευτείς, ό,τι και αν κάνεις από τα δυο, θα μετανιώσεις.

Το καλό ξεκίνημα δεν είναι βέβαια ασήμαντο πράγμα, ούτε όμως σημαίνει πολλά πράγματα.

Ο χορός είναι εξάσκηση που βοηθάει στη σωματική ευεξία.

Υπάρχει ένα μόνο καλό, η γνώση και ένα κακό, η αμάθεια.

Το σπουδαιότερο απόκτημα είναι οι ελεύθερες ώρες.