Μια Αρχαία Ελληνίδα Επιστρέφει στη Ζωή μετά από 3.500 Χρόνια

Χάρη στην τεχνολογία αναδόμησης προσώπου, οι επιστήμονες κατάφεραν να αναπαραστήσουν το πρόσωπο μιας γυναίκας που είχε ταφεί σε μυκηναϊκό νεκροταφείο τον 16ο αιώνα π.Χ., με βάση εκμαγείο του κρανίου της.

Μια αρχαία Ελληνίδα ζωντανεύει μετά από 3.500 χρόνια

«Έζησε πριν από περίπου 3.500 χρόνια, αλλά η τεχνολογία αναδόμησης προσώπου έχει επαναφέρει στη ζωή μια γυναίκα από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, τις Μυκήνες», αναφέρει ο Guardian σε ρεπορτάζ του.

Πρόκειται για την ψηφιακή ανακατασκευή του προσώπου μιας γυναίκας, βασισμένη σε εκμαγείο που προήλθε από ταφή σε μυκηναϊκό νεκροταφείο. Η γυναίκα ήταν περίπου 30 ετών όταν πέθανε και ετάφη σε βασιλικό τάφο που εντοπίστηκε στις Μυκήνες τη δεκαετία του 1950 – στη θρυλική έδρα του βασιλιά Αγαμέμνονα.

Το απρόσμενα σύγχρονο πρόσωπο του παρελθόντος

Η ιστορικός δρ Έμιλι Χάουζερ, που ανέθεσε την ανακατασκευή, περιέγραψε το αποτέλεσμα ως «απρόσμενα σύγχρονο». «Μου έκοψε την ανάσα. Για πρώτη φορά βλέπουμε το πρόσωπο μιας γυναίκας από ένα βασίλειο συνδεδεμένο με την Ελένη της Τροίας και την Κλυταιμνήστρα — μια μορφή που θα μπορούσε να είναι αδελφή τους», δήλωσε στον Observer.

Η αναπαράσταση βασίστηκε σε πηλόμορφο εκμαγείο που δημιουργήθηκε από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ τη δεκαετία του 1980 και αποδόθηκε ψηφιακά από τον καλλιτέχνη Juanjo Ortega G.

Το βίντεο παρουσιάζει τη διαδικασία με την οποία επιστήμονες και ειδικοί στην εγκληματολογική ανακατασκευή δημιούργησαν ψηφιακά το πρόσωπο μιας γυναίκας από τη Μυκηναϊκή εποχή, βασισμένοι σε κρανίο που βρέθηκε σε βασιλικό τάφο. Δείχνει τα στάδια από το εκμαγείο μέχρι την τελική μορφή, εξηγώντας τη σημασία της ανακάλυψης.

Επιστήμη και τεχνολογία συναντούν την ιστορία

Η Χάουζερ επισημαίνει ότι οι σύγχρονες τεχνικές εγκληματολογικής ανθρωπολογίας, η ανάλυση DNA, η ραδιοχρονολόγηση και η τρισδιάστατη εκτύπωση έχουν συμβάλει καθοριστικά στις σύγχρονες ανακατασκευές. «Μπορούμε – για πρώτη φορά – να κοιτάξουμε πίσω στα μάτια το παρελθόν», σχολιάζει.

Αναθεώρηση της ιστορίας: Μια γυναίκα με πολεμικά σύμβολα

Η σημασία του ευρήματος ενισχύεται από τα αντικείμενα που συνόδευαν την ταφή: μια προσωπίδα από ήλεκτρο και τρία ξίφη, τα οποία αρχικά θεωρήθηκαν ανδρικά. Ωστόσο, νέα γενετική ανάλυση έδειξε πως οι δύο σκελετοί στον τάφο — της γυναίκας και του άντρα δίπλα της — ανήκαν σε αδέλφια, όχι σε συζύγους. Πιθανότατα, τα όπλα άνηκαν στην ίδια.

«Η παραδοσιακή ιστορία είναι ότι, αν έχεις μια γυναίκα δίπλα σε έναν άντρα, πρέπει να είναι η γυναίκα του», λέει η Χάουζερ. «Τώρα γνωρίζουμε ότι αυτή η γυναίκα βρισκόταν στον βασιλικό τάφο εξαιτίας της καταγωγής της — όχι λόγω γάμου. Και αυτό μας δείχνει πόσο σημαντική ήταν η δική της ταυτότητα».

Γυναίκες και πολεμική δραστηριότητα στη Μυκηναϊκή εποχή

Νέα αρχαιολογικά δεδομένα ανατρέπουν τις παραδοσιακές αντιλήψεις για τη σχέση των γυναικών με τον πόλεμο. Σε τάφους της Ύστερης Εποχής του Χαλκού εντοπίζονται περισσότερα “warrior kits” δίπλα σε γυναίκες παρά σε άντρες, φανερώνοντας έναν ρόλο πιο ενεργό και πολυσύνθετο από ό,τι πιστεύαμε.

Η καθημερινότητα των γυναικών: Σκληρή εργασία και καταπόνηση

Το σκελετικό προφίλ της γυναίκας αποκάλυψε σημάδια αρθρίτιδας στη σπονδυλική στήλη και τα χέρια – πιθανό αποτέλεσμα εντατικής υφαντικής δραστηριότητας. «Είναι μια υπενθύμιση της σωματικής καταπόνησης των γυναικών εκείνης της εποχής, όπως η Ελένη στην Ιλιάδα, που περιγράφεται να υφαίνει», σημειώνει η Χάουζερ.

Αυτό το βίντεο επικεντρώνεται στο ιστορικό και πολιτιστικό πλαίσιο γύρω από τη γυναίκα που ανακατασκευάστηκε. Εξετάζει την κοινωνική της θέση, τα ευρήματα στον τάφο της (όπως όπλα και κοσμήματα) και τη νέα οπτική που προσφέρει η τεχνολογία στην κατανόηση του ρόλου των γυναικών στη Μυκηναϊκή κοινωνία.