Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας: Τιμώντας τη Μητέρα των Δυτικών Γλωσσών

Φωτογραφία: Mstyslav Chernov, CC BY-SA 3.0

Η Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 9 Φεβρουαρίου, ημέρα που τιμά επίσης τη μνήμη του Έλληνα εθνικού ποιητή Διονυσίου Σολωμού, ο οποίος έγραψε τον εθνικό ύμνο της Ελλάδας «Ύμνος στην Ελευθερία».

Αυτή η γιορτή επιδιώκει να αναδείξει τον θεμελιώδη ρόλο και την καθοριστική συμβολή της Ελληνικής γλώσσας στην ανάπτυξη και καθιέρωση του ευρωπαϊκού και παγκόσμιου γραμματισμού και πολιτισμού.

Η Ελληνική παραμένει μια γλώσσα που εμπλουτίζει σε μεγάλο βαθμό τον διεθνή επιστημονικό λόγο. Περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη γλώσσα, είναι η γλώσσα που αναπτύχθηκε, διαμόρφωσε και εξέφρασε τις περισσότερες από τις επιστημονικές θεωρίες, τις φιλοσοφικές σκέψεις και τη λογοτεχνία στις περισσότερες από τις σύγχρονες γλώσσες του δυτικού κόσμου.

Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας

Αρχαία Ελληνικά γράμματα σε επιγραφή. Φωτογραφία: GTS-TG/Wikimedia Commons/CC BY-SA 4.0

«Είναι μια γλώσσα που ομιλείται για σαράντα αιώνες χωρίς διακοπή. Έχει επίσης γραφτεί με τον ίδιο τρόπο, χρησιμοποιώντας το ίδιο αλφάβητο, για 28 αιώνες, και έχει κρατήσει τους ίδιους ορθογραφικούς κανόνες για 24 αιώνες», σημείωσε ο διακεκριμένος καθηγητής γλωσσολογίας και πρώην υπουργός Παιδείας Γεώργιος Μπαμπινιώτης.

Ενώ η Ελληνική παραμένει μια γλώσσα που είναι εγγενής σε μόλις 13 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, η επιρροή και η συνεισφορά της σε ολόκληρο τον κόσμο είναι απαράμιλλη.

Οι γηγενείς ομιλητές της Ελληνικής γλώσσας συχνά βρίσκονται αρχικά σε σύγχυση όταν επισκέπτονται χώρες και λαούς πολύ πέρα από την Ευρώπη, μόνο για να συνειδητοποιήσουν ότι οι γλώσσες που ακούν εκεί χρησιμοποιούν λέξεις και φράσεις, καθώς και γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες, που προέρχονται απευθείας από την Ελληνική γλώσσα.

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η φράση «Οι Έλληνες έχουν μια λέξη για αυτό», χρησιμοποιείται από τους Αγγλόφωνους κάθε φορά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην περιγραφή ενός αντικειμένου ή μιας ιδέας.

Ξεκινώντας επίσημα το 2018, αυτή η ημέρα που γιορτάζει τα μοναδικά επιτεύγματα της Ελληνικής γλώσσας έχει πυροδοτήσει πρωτοβουλίες για τη διάδοση αυτής της σπουδαίας γλώσσας και πολιτισμού παγκοσμίως.

Η πρωτοβουλία αναλήφθηκε αρχικά το 2014 από κοινότητες Ελλήνων και Ιταλών στην Ιταλία που ήταν οι πρώτοι που πρότειναν μια διεθνή ημέρα για την Ελληνική γλώσσα. Η Ελληνική κυβέρνηση ενέκρινε τελικά την πρόταση το 2016 και η ολομέλεια του Ελληνικού κοινοβουλίου την αποδέχτηκε ομόφωνα.

Η Ελληνική γλώσσα στις ΗΠΑ, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική

Όλα αυτά τα χρόνια, προσπαθούμε να ανακαλύψουμε και να παρουσιάσουμε στον ευρύτερο κόσμο όλους εκείνους τους άγνωστους ήρωες που, συχνά με ελάχιστη ή καθόλου βοήθεια, προσπαθούν όχι μόνο να διατηρήσουν αλλά και να διευρύνουν και να προωθήσουν την Ελληνική γλώσσα, ιστορία και πολιτισμό — ακόμα και στα πιο απομακρυσμένα μέρη στη Γη.

Η έκθεση για την Ακαδημία Αρχιμήδης στο Μαϊάμι της Φλόριντα έδειξε πώς ένα νέο γυμνάσιο στην καρδιά της Φλόριντα χρησιμοποιεί τον Ελληνικό πολιτισμό ως βασική του αξία, η οποία συνεχίζει να διαμορφώνει ολόκληρο το πρόγραμμα σπουδών αυτού του εκπαιδευτικού ιδρύματος.

Εξυπηρετώντας περισσότερους από 1.140 πολυπολιτισμικούς, πολύγλωσσους μαθητές, τα Σχολεία Archimedean κατατάσσονται σταθερά μεταξύ των δημοσίων και ιδιωτικών σχολείων με τις καλύτερες επιδόσεις, όχι μόνο στην κομητεία και την πολιτεία της Φλόριντα, αλλά σε ολόκληρες τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η αποστολή αυτών των μοναδικά Ελληνικών σχολείων στην Αμερική είναι «να μυήσει το νεανικό μυαλό στην τέχνη της σκέψης» μέσω της διδασκαλίας των μαθηματικών και της Ελληνικής γλώσσας.

Ομοίως, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού Ωκεανού, στην καρδιά της αφρικανικής ηπείρου, λίγοι Ελληνορθόδοξοι ιερείς προωθούν σταθερά τα βασικά στοιχεία όχι μόνο της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης αλλά και της ίδιας της Ελλάδας: τη γλώσσα της, την ιστορία της και προσφορά των Ελλήνων στην ανθρωπότητα γενικότερα.

«Είμαστε Έλληνες επειδή μορφωθήκαμε στην Ελλάδα», λέει ο Jonah (Lwanga), ο Μητροπολίτης Καμπάλα και πάσης Ουγκάντα, ο πνευματικός ηγέτης των εκατό και πλέον χιλιάδων Ουγκαντών που είναι Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει αναπτυχθεί εκθετικά τον τελευταίο αιώνα σε αυτή την κατάφυτη υποσαχάρια χώρα.

Αυτήν τη στιγμή στην Ουγκάντα, μπορεί κανείς να βρει περίπου 80 Ελληνορθόδοξους ιερείς, μαζί με 105 ορθόδοξες κοινότητες, σχολεία και ακόμη και ένα νοσοκομείο.

Ωστόσο, η Αφρική δεν είναι η μόνη ήπειρος όπου η Ελληνική γλώσσα και ο πολιτισμός προοδεύουν στη διάδοση της επιρροής τους.

Το «Atenea Institute», ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα στο έθνος της Κεντρικής Αμερικής του Παναμά, είναι το μοναδικό Ελληνικό σχολείο σε όλη τη Λατινική Αμερική. Μέσα σε λίγα χρόνια έχει γίνει το επίκεντρο της ακαδημαϊκής αριστείας σε ολόκληρη τη χώρα.

Η Ελληνική γλώσσα διδάσκεται εκεί από το δημοτικό μέχρι το γυμνάσιο, σε κάθε μαθητή, του οποίου το ποικίλο υπόβαθρο αποτελεί το συναρπαστικό πολυεθνικό μωσαϊκό του σχολείου.

Στο Atenea, που ιδρύθηκε το 2002, οι μαθητές μαθαίνουν την Ελληνική γλώσσα, την αρχαία και σύγχρονη ιστορία του έθνους, τη φιλοσοφία και την επιστήμη του.

Πολλές γλώσσες έχουν τις ρίζες τους στα Αρχαία Ελληνικά

Η ιστορία της Ελληνικής γλώσσας είναι ένα παραμύθι που είναι συνώνυμο με τις φαινομενικά αντιφατικές έννοιες τόσο της σεμνότητας όσο και της δόξας.

Οι σύγχρονοι Έλληνες είναι συχνά περήφανοι που η χώρα τους ποτέ δεν αποίκισε άλλα έθνη στο πρόσφατο παρελθόν — ωστόσο η Ελλάδα ήταν ο πρώτος δυτικός πολιτισμός που αποίκισε σχεδόν κάθε άλλο έθνος λόγω της τεράστιας πολιτιστικής επιρροής της ανά τους αιώνες.

Ένας ντόπιος της Αγγλίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας ή ακόμα και ένας ιθαγενής αναζητητής μιας γλώσσας που ομιλείται μακριά από τη Μεσόγειο Θάλασσα, έχει χρησιμοποιήσει κάποια στιγμή μια λέξη, μια φράση ή μια ιδέα που έχει τις ρίζες της στην Ελληνική γλώσσα ή στην γραπτά ενός Έλληνα φιλοσόφου ή ποιητή.

Σήμερα, σχεδόν τέσσερις χιλιάδες χρόνια αφότου οι πρώτες Ελληνικές φυλές ξεκίνησαν το ταραχώδες αλλά πάντα συναρπαστικό ταξίδι τους προς την εξέχουσα θέση στον κόσμο, η πολιτιστική και γλωσσική τους κληρονομιά είναι ακόμα ζωντανή.

Είναι ζωντανό μέσω του εαυτού μας, είτε είμαστε Έλληνες είτε όχι.

Γιατί, τελικά, το να είσαι Έλληνας συνεπάγεται πολύ περισσότερα από την εθνικότητά σου, γραμμένη στο αδύναμο χαρτί ενός διαβατηρίου.

Χαρούμενη Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας!