Ο Ηρόδοτος, μας φέρνει στο φως ένα ταξίδι των Αιγυπτίων το οποίο όμως ο ίδιος αμφισβητεί.
Πρόκειται για ένα ταξίδι που έγινε στα τέλη του 7ου αιώνα π.Χ., στο όνομα του Αιγύπτιου Βασιλιά Νεχώ του Δευτέρου το οποίο έχει να κάνει με τον πρώτο περίπλου της Αφρικής. Κατάφερε ο στόλος του Νεχώ να περιπλεύσει την Αφρική δύο χιλιάδες χρόνια πριν τον Βάσκο ντα Γκάμα; Ποιες ήταν οι αμφιβολίες του Ηροδότου; Κατά πόσο ήταν δικαιολογημένες τότε και κατά πόσο μπορούν να ξεπεραστούν σήμερα;
Ο Νεχώ, είχε επανδρώσει έναν - άγνωστο μέχρι σήμερα - αριθμό πλοίων με έμπειρους και υποταγμένους σε αυτόν ναυτικούς από την Φοινίκη, με σκοπό να εξερευνήσουν τις άγνωστες ακτές της Αφρικής και να την περιπλεύσουν, επιστρέφοντας στην Αίγυπτο από την Μεσόγειο Θάλασσα.
Τότε, επικρατούσε η αντίληψη πως η Αφρική εκτείνεται μέχρι την έρημο Σαχάρα όπου εκεί ήταν και το νότιο τέλος του κόσμου. Αυτό που παρακίνησε τον Νεχώ ώστε να στείλει τα πλοία να κάνουν αυτό το ταξίδι, ήταν οι γεμάτες από βλάστηση ανατολικές ακτές της Αφρικής που είχαν ανακαλύψει οι Αιγύπτιοι νότια της ερήμου.
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι Φοίνικες του Νεχώ, ταξίδευαν για τρία χρόνια περιπλέοντας την Αφρική. Κατά την περίοδο του χειμώνα, σταματούσαν σε κάποια εύφορη γη, την καλλιεργούσαν με σιτάρι, και όταν ερχόταν το καλοκαίρι το θέριζαν και συνέχιζαν το ταξίδι τους. Μέχρι που πέρασαν τον πορθμό του Γιβραλτάρ και έφτασαν στις Μεσογειακές ακτές της Αιγύπτου.
Αυτό που κάνει τον Ηρόδοτο να αμφισβητεί το ταξίδι αυτό, ήταν οι αναφορές των Φοινίκων που έλεγαν πως κατά την διάρκεια του περίπλου της Αφρικής, είχαν τον ήλιο πάντα δεξιά τους. Αν και αυτό φάνταζε αδύνατο για τον Πατέρα της Ιστορίας - και όχι άδικα - είναι το πιο σημαντικό στοιχείο για όσους πιστεύουν πως το ταξίδι αυτό ήταν γεγονός. Για κάποιον που ταξιδεύει στην Μεσόγειο, η μόνη περίπτωση που μπορεί να έχει τον ήλιο συνεχώς στα δεξιά του, είναι να κατευθύνεται ανατολικά.
Οι Φοίνικες όμως, μέχρι να φτάσουν από την Ερυθρά θάλασσα στις βορειοδυτικές ακτές της Αφρικής, έπλεαν κατά βάση, δυτικά. Υπάρχει όμως εξήγηση. Ως γνωστόν, οι κλίσεις του Ήλιου κυμαίνονται μεταξύ των γεωγραφικών πλατών των 23ων μοιρών και 27 πρώτων βόρεια και νότια όπου ορίζονται και οι τροπικοί κύκλοι της Γης (Τροπικός του Καρκίνου και ο Τροπικός του Αιγόκερου αντίστοιχα). Ο Τροπικός του Καρκίνου διέρχεται πάνω από την Αίγυπτο, περίπου στο γεωγραφικό πλάτος που βρίσκεται η πόλη Ασουάν.
Αν πάρουμε ως δεδομένο το ότι οι εξερευνητικές αποστολές πάντα ξεκινούσαν μετά το τέλος του χειμώνα όταν οι καιροί ήταν ευνοϊκότεροι, ο στόλος του Νεχώ βγήκε από την Ερυθρά θάλασσα και έφτασε στις ακτές της Σομαλίας όταν ο Ήλιος βρισκόταν σε βορειότερα πλάτη. Από το Κέρας της Αφρικής (Σομαλία) μέχρι και το Ακρωτήριο Αγκούλιας (Νότια Αφρική) το οποίο είναι το νοτιότερο της ηπείρου και από εκεί μέχρι τις ακτές της Σενεγάλης, οι πορείες, κατά βάση είναι δυτικές. Άρα, λογικό είναι, ο στόλος του Νεχώ να είχε τον ήλιο κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, στα δεξιά του. Το ίδιο εξακολουθούσε να γίνεται και μετά τις ακτές της Σενεγάλης, όταν οι πορείες προς την Αίγυπτο άρχισαν να γίνονται ανατολικές. Ο Ήλιος όμως βρισκόταν πλέον σε νοτιότερες κλίσεις καθώς ο στόλος είχε περάσει βόρεια του Τροπικού του Καρκίνου.
Το ταξίδι αυτό θα μπορούσε να είναι ο πρώτος περίπλους της Αφρικής που καταγράφεται ιστορικά. Το διάστημα των τριών ετών είναι λογικό για έναν ένα τέτοιο ταξίδι με τα μέσα που είχαν οι Αιγύπτιοι, ακόμα και με τις στάσεις που έκαναν τα πλοία για να ξεχειμωνιάσουν. Βέβαια, ο χειμώνας της Αφρικής και ιδιαίτερα στις τροπικές ζώνες δεν είναι κρύος ούτε βαρύς όπως στην Ευρώπη. Οι τροπικές καταιγίδες όμως και η αποθαλασσιά του ωκεανού, σίγουρα θα καθιστούσε αδύνατη την ναυσιπλοΐα για τα Αιγυπτιακά πλοία της εποχής και τους Φοίνικες ναυτικούς.
Ενώ, κατά το πέρασμα του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας, όπου ενδεχομένως δεν θα έπεσαν σε κάποια καταιγίδα του (διαφορετικά δεν θα επιβίωναν), θα είχαν μαζί τους τα ρεύματα και τους ανέμους της περιοχής που κινούνται από τον Ινδικό προς τον Ατλαντικό Ωκεανό. Δυστυχώς, δεν έχει διασωθεί κάποια άλλη αναφορά για αυτό το ταξίδι εκτός εκείνης του Ηροδότου.
Πηγές: greatnavigators.blogspot.gr, kastamonitis
Δεν υπάρχουν σχόλια: