Το Κυλώνειον Άγος - Η πρώτη καταπάτηση ασύλου στην ιστορία

Στις μέρες μας, η έκφραση Κυλώνειο άγος χρησιμοποιείται για κάθε πράξη που μπορεί να επισύρει ντροπή σε πόλη ή κράτος. Ιστορικά προσδιορίζει τη σφαγή όσων είχαν καταφύγει στο ιερό της Ακρόπολης, όπου υπήρχε άσυλο, και εξ αιτίας αυτού του ανοσιουργήματος μία κατάρα έπληξε για χρόνια την Αθήνα.

Το Κυλώνειον Άγος, 63...2 π.Χ.

Ο Κύλων, ένας Ευπατρίδης και Ολυμπιονίκης του διαύλου το 640 π.Χ., προσπάθησε να καταλάβει την πόλη των Αθηνών και να γίνει τύραννος. Ο Κύλων είχε ζητήσει χρησμό από το μαντείο των Δελφών και έλαβε την απάντηση, ότι θα έπρεπε να καταλάβει την Ακρόπολη των Αθηνών κατά την διάρκεια των εορτασμών του Διός.

Παίρνοντας ένα απόσπασμα στρατού από τον πεθερό του, Θεαγένη τύραννο των Μεγάρων και βοηθούμενος από Αθηναίους φίλους του, κατέλαβε την Ακρόπολη, κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Όταν οι Αθηναίοι έμαθαν τα γεγονότα, περικύκλωσαν την Ακρόπολη. Ο Κύλων και ο αδελφός του κατόρθωσαν να δραπετεύσουν, αλλά οι υπόλοιποι εξουθενωμένοι από την πείνα, ζήτησαν άσυλο στο ιερό της Αθηνάς, στην Ακρόπολη.

Οι Αθηναίοι τους υποσχέθηκαν μια δίκαιη δίκη, εάν παρεδίδοντο. Οι πολιορκημένοι δύσπιστοι, έδεσαν ένα σχοινί στο ιερό για να ευρίσκονται σε επαφή και βγήκαν έξω κρατώντας το. Όταν το σχοινί κόπηκε, σχεδόν όλοι σφαγιάστηκαν, στην περιφέρεια του Ευμενίδη, κοντά στην είσοδο της Ακροπόλεως. Αυτό το ανίερο γεγονός ονομάσθηκε “Κυλώνειον Άγος” .

Τον Άρχοντα των Αθηναίων, Μεγακλή, από την οικογένεια των Αλκμεωνίδων και τους βοηθούς του, που πήραν μέρος στην σφαγή, οι Αθηναίοι τους καταράστηκαν και τους απέφευγαν. Όταν έπεσαν επιδημίες στην Αθήνα, ο Μεγακλής και οι προσωπικοί του βοηθοί, αυτοί που ζούσαν ακόμη εκείνο τον καιρό, μετά από υποκίνηση του Σόλωνα (597 π.Χ.), πέρασαν από δίκη, κρίθηκαν ένοχοι και εξορίστηκαν ισόβια από την Αττική.

Η εξορία όμως των Αλκμεωνίδων δεν απολύτρωσε τους Αθηναίους από τις συμφορές και τους φόβους και έτσι προσκάλεσαν τον σοφό Επιμενίδη από την Κρήτη, να εξαγνίσει την πόλη από την ενοχή της. Ο Επιμενίδης επισκέφθηκε την Αθήνα το 596 π.Χ., και αφού έκανε θυσίες και ιεροτελεστίες, κατόρθωσε να εξαγνίσει την πόλη, βάζοντας τέλος στον λοιμό.

Οι Αθηναίοι σε ανταπόδοση του πρόσφεραν ένα τάλαντο, αλλά ο Επιμενίδης δέχθηκε μόνο ένα κλωνάρι από το ιερό δένδρο της ελιάς, στην Ακρόπολη.