Τα βασανιστήρια στο Κολοσσαίο και οι αγριότητες του Νέρωνα

Τέσσερα ανάγλυφα του πρώτου π.Χ. αιώνα, απ’ τον τάφο του Σκαύρου στην Πομπηία, καταμαρτυρούν τους τρόπους με τους οποίους χρησιμοποιούσαν οι Ρωμαίοι ζώα για να επιβάλλουν βασανιστήρια τα θύματά τους.

Το πρώτο ανάγλυφο δείχνει έναν ταλαίπωρο γυμνό άντρα να προσπαθεί να αποφύγει όπως όπως τις επιθέσεις ενός λιονταριού και ενός πάνθηρα. Στο δεύτερο, ένα άοπλο θύμα προσπαθεί να αποφύγει τις επιθέσεις ενός αγριόχοιρου. Εάν τα καταφέρει, τον περιμένει ένας άγριος λύκος- την πιθανή κατάληξη του τη βλέπουμε στο ανάγλυφο στα δεξιά τους, όπου ένα ελάφι κατασπαράσσεται από σκυλιά ή λύκους.

Οι bestiarii (θηριομάχοι) που αντιμετώπιζαν τα διάφορα θηρία, μπορεί να ήταν καταδικασμένοι εγκληματίες. Εναλλακτικά μπορεί να ήταν εκπαιδευμένοι επαγγελματίες που έκαναν αυτή τη δουλειά έναντι αμοιβής. Η τελευταία περίπτωση πρέπει να απεικονίζεται στο τρίτο ανάγλυφο της Πομπηίας, όπου ένας άντρας με ελαφριά πανοπλία αντιμετωπίζει με ένα δόρυ δύο άγρια ζώα που τον πλησιάζουν.

Το τέταρτο ανάγλυφο δείχνει ένα πρόσωπο που μοιάζει με Ισπανό ταυρομάχο. Ο αρχαίος τορέρο κρατάει σπαθί στο ένα χέρι και κρεμαστή κάπα στο άλλο. Το πρόβλημα εδώ το έχει σίγουρα ο ταύρος και όχι ο έμπειρος ματαδόρ.

Μια αυξανόμενη διάθεση καινοτομίας αποκαλύπτει η χρήση ενός ιπποπόταμου και πέντε κροκοδείλων στους αγώνες του Σκαύρου το 58 π.Χ. Τα ζώα τα κρατούσαν σ’ένα μικρό κανάλι που είχαν σκάψει ειδικά γι’ αυτό τον σκοπό στο έδαφος της αρένας.

Οι αγώνες που οργάνωσε ο Πομπηίος το 55 π.Χ. περιλάμβαναν 600 λιοντάρια και μια μάχη ανάμεσα σε μια ομάδα τοξοτών και 18-20 ελεφάντων.

Αυτό τα πανηγύρι θα έμενε στην ιστορία αλλά για λάθους λόγους: προσπαθώντας να ξεφύγουν απ’τους διώκτες τους, τα τρομοκρατημένα ζώα σκαρφάλωσαν στα κιγκλιδώματα που περιέβαλλαν την αρένα και κατέφυγαν στις κερκίδες.

Στα εγκαίνια του Κολοσσαίου της Ρώμης σφαγιάστηκαν 9.000 άγρια ζώα σε διάστημα 100 ημερών. H ρωμαϊκή αδυναμία για «άρτον και θεάματα» εξηγεί το ομοίωμα του ναυαγίου που έστησε στην αρένα ο Σέπτιμιος Σεβήρος: λιοντάρια, λεοπαρδάλεις, βίσωνες, όναγροι και καπηλοπαρδάλεις ξεχύθηκαν απ’τα ύφαλα του δήθεν βυθισμένου πλοίου. Σε μια άλλη «εκδήλωση» ένα τεράστιο ομοίωμα φάλαινας άνοιξε το στόμα του, κι ένα πλήθος από 50 αρκούδες βγήκε έξω για να αντιμετωπίσει τα σπαθιά και τις λόγχες των θηριομάχων.

Η πεποίθηση ότι η άμμος του Κολοσσαίου ήταν ποτισμένη από το αίμα των χριστιανών που έριχναν οι Ρωμαίοι στα λιοντάρια, έχει σφραγίσει ανεξάλειπτα τη χριστιανική ψυχή, αν και η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια αμφισβητεί την ιστορική της ακρίβεια. Το ότι οι Ρωμαίοι έριχναν κατά καιρούς τους Χριστιανούς «στα λιοντάρια» είναι αδιαμφισβήτητο, υπάρχουν όμως σοβαρές αντιρρήσεις σε ό,τι αφορά τους αριθμούς.

Ο χειρότερος διώκτης των χριστιανών

Ο χειρότερος διώκτης των χριστιανών, ήταν ο Διοκλητιανός, ο οποίος κυβέρνησε από το 284 μέχρι το 305 μ.Χ. φαίνεται ότι προτιμούσε να καίει τους χριστιανούς- χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι ο μέγας αυτός γνώστης της τεχνικής των βασανιστηρίων, αγνοούσε τις δυνατότητες που του παρείχε το ζωικό βασίλειο. Σύμφωνα με τον Τάκιτο, ο αυτοκράτορας έντυνε τους φυλακισμένους με προβιές ζώων και μετά εξαπέλυε εναντίον τους κυνηγετικά σκυλιά του για να τους σκοτώσουν.

Ο Σουητώνιος είχε αναφέρει ότι ο Νέρωνας προτιμούσε να φοράει ο ίδιος προβιά λύκου και να κατασπαράσσει τα θύματά του, κόβοντας  τους όρχεις με τα δόντια του. Σύμφωνα με ισχυρισμούς, ο Νέρωνας διασκέδαζε βλέποντας τους αιγυπτιακούς κροκόδειλους, που συντηρούσε για το σκοπό αυτό, να τρώνε τα θύματα του ή ότι έβαλε να ρίξουν έναν υπηρέτη που του έσπασε την αγαπημένη του κούπα μέσα σε μια δεξαμενή σε σμέρνες, οι οποίες έπεσαν όλες μαζί πάνω στον δύστυχο και με τα μικρά τους δόντια τον ξέσκισαν σε ελάχιστα λεπτά. Ένα συναρπαστικό ντοκουμέντο περιγράφει το θάνατο δύο αδερφών, της αγίας Περπέτουας και της Αγίας Ευτυχίας μαζί με άλλους χριστιανούς μάρτυρες στην αρένα της ρωμαϊκής Καρχηδόνας το 203 μ.Χ.

Οι άντρες αντιμετώπισαν αρχικά έναν αγριόχοιρο, μετά μια αρκούδα και τέλος μια λεοπάρδαλη. Ένας απ’αυτούς, ο Σάτουρος είχε προφητέψει ότι θα τον σκοτώσει λεοπάρδαλη: και, ω του θαύματος, τα πρώτα δύο θηρία τον άφησαν στην ησυχία του, για να τον περιλάβει το τρίτο. Ταυτόχρονα, οι δύο αδερφές, για λόγους δήθεν σεβασμού στο φύλο τους, ήρθαν αντιμέτωπες με μια αγελάδα, η οποία όμως είχε προηγουμένως εξαγριωθεί με μια βουκέντρα.

Πηγή