Στρόφιλας Άνδρου: η αρχαιότερη πόλη της Ευρώπης (4500-3200 π.Χ.)

Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και το Κέντρο Προώθησης Μελετών Προϊστορικής και Πρωτοϊστορικής Άνδρου «Ο Στρόφιλας» σας καλούν στην εκδήλωση που διοργανώνουν στο Ανοιχτό Θέατρο Άνδρου την Πέμπτη 20 Ιουλίου 2017, ώρα 9 μ.μ., για την παρουσίαση των σκοπών του Κέντρου και την προβολή του Στρόφιλα, της αρχαιότερης πόλης της Ευρώπης.

Την εκδήλωση θα πλαισιώσει το συγκρότημα παραδοσιακής μουσικής του Νίκου Οικονομίδη και της Κυριακής Σπανού. Συμμετέχουν οι χορευτικοί όμιλοι Χώρας και Υδρούσας Άνδρου.

Πρόγραμμα
Παρουσίαση της εκδήλωσης από τον κ. Γιάννη Φ. Γιαννίση Γραμματέα ΔΣ και Νομικό Σύμβουλο του Κ.Π.Μ.Π.Π.Α. «Ο Στρόφιλας».

Χαιρετισμοί:
κ. Ευδόκιμος, Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Παναχράντου Άνδρου.

κ. Δημήτρης Λοτσάρης, Έπαρχος Άνδρου.

Δρ Χριστίνα Α. Τελεβάντου, Πρόεδρος του Κέντρου Προώθησης Μελετών Προϊστορικής και Πρωτοϊστορικής Άνδρου «Ο Στρόφιλας», Διευθύντρια Ανασκαφών Στρόφιλα και Υψηλής Άνδρου.

Παρουσιάσεις:
Στρόφιλας. Η προβολή ενός σπουδαίου μνημείου της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, Δρ Διαμαντής Μπασσαντής, δημοσιογράφος-επικοινωνιολόγος..

Σκοποί και στόχοι του Κ.Π.Μ.Π.Π.Α., Πέλλη Φωτιάδη, αρχαιολόγος ΥΠΠΟΑ, μέλος ΔΣ του Κ.Π.Μ.Π.Π.Α. «Ο Στρόφιλας», επιστημονικός συνεργάτης της Ανασκαφής Στρόφιλα.

Πρόγραμμα συντήρησης των ερειπίων του νεολιθικού οικισμού του Στρόφιλα, Γιάννης Π. Σταϊκόπουλος, συντηρητής αρχαιοτήτων-μουσειολόγος, Αντιπρόεδρος του Κ.Π.Μ.Π.Π.Α. «Ο Στρόφιλας», Προϊστάμενος Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων ΕΦΑ Κυκλάδων-ΥΠΠΟΑ, επιστημονικός συνεργάτης των Ανασκαφών Στρόφιλα και Υψηλής Άνδρου.

Η εμπειρία συμμετοχής φοιτητών της Βραζιλίας στην Ανασκαφή Στρόφιλα Άνδρου (The experience of Brazilian students in the Excavation of Strofilas, Andros), καθηγήτρια Δρ Maria Cecília de Miranda Nogueira Coelho, Τμήμα Φιλοσοφίας, Federal University of Minas Gerais/Brazil

Δρ Χριστίνα Α. Τελεβάντου, αρχαιολόγος, προβολή βίντεο με θέμα: «Στρόφιλας Άνδρου. Πρωτοπορώντας, έξι χιλιετίες πριν, στο ναυτικό πολιτισμό του Αιγαίου (4500-3200 π.Χ.)». Συντελεστές: κείμενο-έρευνα-εποπτικό υλικό Δρ Χριστίνα Α. Τελεβάντου, αφήγηση Πέλλη Φωτιάδη, animation Αντρέας Φρυδάκης Δρ Κρυπτογράφησης Πανεπιστημίου Stanford (LA), διδακτικό προσωπικό Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ).

Επίδοση τιμητικών και αναμνηστικών από το Κέντρο Π.Μ.Π.Π.Α. «Ο Στρόφιλας»:

Στρόφιλας Άνδρου: η αρχαιότερη πόλη της Ευρώπης (4500-3200 π.Χ.)

Στο οροπέδιο του Στρόφιλα, στη δυτική ακτή της Άνδρου, άκμασε ένας μεγάλος οχυρωμένος οικισμός, της Τελικής Νεολιθικής περιόδου (4500-3200 π.Χ.). Η ανάπτυξή του οφείλεται στην στρατηγική γεωγραφική θέση της Άνδρου κοντά στην Αττική και ειδικότερα στη Λαυρεωτική, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι αποτελούσε σημαντικό κόμβο και ενδιάμεσο σταθμό στους θαλάσσιους δρόμους της νεολιθικής ναυσιπλοΐας για τη διακίνηση αγαθών και τη μετάδοση τεχνολογίας και ιδεών.

Σημαντικά στοιχεία τον καθιστούν, με τα ως τώρα δεδομένα, μοναδικό στο νησιωτικό Αιγαίο.

Η μεγάλη έκταση του οικισμού, σε συνδυασμό με τον πυκνό πολεοδομικό ιστό και το ιδιαίτερα μεγάλο μέγεθος των κτηρίων, αψιδωτών και τετράπλευρων.

Τα έργα συλλογικού χαρακτήρα: η οχύρωση, το ιερό εντός του οικισμού και ο χώρος αμέσως έξω (βόρεια) του τείχους πιθανόν ανοικτός χώρος λατρείας.

Η πληθώρα των υψηλής ποιότητας ευρημάτων και η προηγμένη τεχνολογία (π.χ. μεταλλοτεχνία, λιθοτεχνία).

Το τείχος του οικισμού (Σχέδιο, λήψη εικόνας Χ. Α. Τελεβάντου).

Βραχογραφία. Πομπή πλοίων (λήψη Χ.Α. Τελεβάντου)

Βραχογραφία, πλοίο με πανί (;) (σχέδιο Χ. Α. Τελεβάντου).

Οι εκτεταμένες βραχογραφίες σε ανασκαμμένο περιβάλλον, μια υπαίθρια προϊστορική πινακοθήκη με συμβολικά –δακτυλιόσχημο θέμα, φαλλόσχημο, πέλματα, κοιλότητες σε σπειροειδή διάταξη, πιθανότατα σύμβολο της θάλασσας ή γενικά του υγρού στοιχείου, γραμμικά - σπείρα, μαίανδρος-, εικονιστικά θέματα - πλοία, ζώα: κατσίκια, ελάφια, τσακάλια, πάπια, ψάρια, δελφίνια κ.ά.-, αφηγηματικές σκηνές –άνθρωποι σε κυνήγι άγριων ζώων που αναπαριστούν μια από τις βασικές δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, πομπή πλοίων, που δηλώνουν οργανωμένα ταξίδια, κυνήγι ελαφιών από τσακάλια, θαλάσσιος βυθός με παράσταση δελφινιού με το μικρό του κ.ά.

Ο έντονος ναυτικός χαρακτήρας του οικισμού (ναυπηγική/ναυσιπλοΐαα/εμπόριο) που τεκμηριώνεται από τις (100) και πλέον απεικονίσεις πλοίου στις βραχογραφίες σε κοινόχρηστους χώρους (ιερό, όψη τείχους, χώρος βόρεια τείχους) ως το κυρίαρχο σύμβολο της κοινότητας. Πρόκειται για τις αρχαιότερες στο Αιγαίο και ανατρέπουν τα ως τώρα δεδομένα για μικρά, μονόξυλα σκάφη. Δείχνουν το υψηλό επίπεδο της ναυπηγικής και ναυσιπλοΐας στο Αιγαίο τουλάχιστον 6000 χρόνια πριν. Καταδεικνύουν την πρωτοπορία του νησιού στη ναυτοσύνη και το θαλάσσιο εμπόριο. Σε ορισμένα πλοία διακρίνονται πρωτοποριακά στοιχεία, ίσως σχετικά με την πλεύση ή/ και την λειτουργία τους. Π.χ. πάνω από το πλοίο της πύλης παριστάνεται μεγάλος ρόμβος. Πρόκειται άραγε για την αρχαιότερη απεικόνιση πανιού και πρώιμης χρήσης του στη ναυσιπλοΐα; Λίγα φέρουν είδος λάβαρου που υποδηλώνει οργάνωση στη λειτουργία τους κατά ομάδες, ίσως και την ιδιοκτησία.

Η χρήση ενός αναπτυγμένου και ευρύτατα διαδεδομένου κώδικα επικοινωνίας με χρήση συμβόλων (δακτυλιόσχημο θέμα, πέλματα, κοιλότητες σε διάταξη σπείρας).

Βραχογραφία του ιερού, πάπια και σύμβολα –δακτυλιόσχημα, πέλματα, κοιλότητες (σχέδιο Κ. Μαυραγάνη, λήψη Χ. Α. Τελεβάντου, επεξεργασία εικόνας Κ. Μπίρταχα).

Εν κατακλείδι ο Στρόφιλας ήταν ένας εύρωστος πρωτοαστικός οικισμός, η αρχαιότερη ως τώρα πόλη της Ευρώπης, με έντονο ναυτικό χαρακτήρα. Αναμφίβολα θα διαδραμάτιζε, σε ένα ευρύτερο δίκτυο μικρότερων ή ανάλογων οικισμών, σημαντικό ρόλο κατά την Τελική Νεολιθική περίοδο στο Αιγαίο. Αποκαλύπτει μια νέα εικόνα για τον προϊστορικό πολιτισμό στις Κυκλάδες διευρύνοντας τους ορίζοντες της κυκλαδικής προϊστορίας. Καταδεικνύει ότι από την περίοδο αυτή διαμορφώθηκε στις Κυκλάδες ένας υψηλός πολιτισμός με μεγάλες οργανωμένες ναυτικές κοινωνίες και ανάλογους οικισμούς με πρωτοαστικές δομές, που αποτέλεσε τη βάση για τη μετέπειτα εξέλιξη της Μέσης και Ύστερης Εποχής του Χαλκού.

Πηγή: anaskafi