Η Πλούσια Ιστορία της Ακρόπολης της Λίνδου

Η Ακρόπολη της Λίνδου στη Ρόδο πάνω από το χωριό. Εικόνα: Jebulon/Wikimedia Commons

Η ιστορία της Ακρόπολης της Λίνδου στη Ρόδο είναι τόσο παλιά όσο και η ιστορία της αρχαίας Ελλάδας, όπως η παράδοση λέει ότι η Λίνδος συμμετέχει στον θρυλικό Τρωικό πόλεμο.

Η ίδια παράδοση λέει ότι η Λίνδος ιδρύθηκε από τον Δαναό και ήταν ο ηγεμόνας Τλεπόλεμος, γιος του Ηρακλή και της Αστυόχης, που τάχθηκε στο πλευρό των Αχαιών κατά των Τρώων στη σύγκρουση.

Η Λίνδος ήταν μέλος της Δωρικής Εξάπολης και στην ακρόπολη της είχε τον περίφημο ναό της Αθηνάς Λινδίας, που πήρε την τελική του μορφή το 300 π.Χ.

Σήμερα, η Ακρόπολη της Λίνδου είναι ο κύριος αρχαιολογικός χώρος της Ρόδου, με τον βράχο ύψους 116 μέτρων (381 πόδια) να δεσπόζει στην πόλη και να έχει θέα στη θάλασσα.

Είναι μια φυσική οχύρωση που χρησιμοποιήθηκε από τους αρχαίους Έλληνες και από τους Ρωμαίους, τους Βυζαντινούς, τους Ιππότες του Αγίου Ιωάννη και τους Οθωμανούς αργότερα.

Η πλούσια ιστορία της Λίνδου, σε συνδυασμό με τη μοναδική φυσική ομορφιά του χώρου, καθιστούν την Ακρόπολη της Λίνδου τον τρίτο δημοφιλέστερο αρχαιολογικό χώρο στην Ελλάδα από άποψη επισκεπτών.

Ιστορία της Ακρόπολης της Λίνδου

Ο ναός αφιερωμένος στη θεά Αθηνά υπολογίζεται ότι κατασκευάστηκε κατά τον 9ο αιώνα π.Χ. Το 700 π.Χ., η Λίνδος ήταν ήδη ένα σημαντικό εμπορικό κέντρο στην περιοχή και μια ισχυρή ναυτική δύναμη, επίσης.

Η Λίνδος άκμασε στους Αρχαϊκούς χρόνους υπό την κυριαρχία του μετριοπαθούς τυράννου Κλεόβουλου, που θεωρείται ένας από τους Επτά Σοφούς της Ελλάδας, κατά τον 6ο αιώνα π.Χ.

Στα κλασικά χρόνια, αν και Δωρική πόλη, συμμετείχε στη Συμμαχία της Δήλου, αλλά κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο συμμάχησε με τους Λακεδαιμόνιους. Η σημασία της σταδιακά εξασθένησε μετά την ίδρυση της Ρόδου το 407 π.Χ.

Η Λίνδος κατοικείται συνεχώς ανά τους αιώνες. Έχει πλούσια ιστορία, όπως αποδεικνύεται από τα πολυάριθμα αρχαιολογικά ευρήματα από την Αρχαϊκή εποχή και αργότερα.

Η κατασκευή και η ανοικοδόμηση της ακρόπολης συνεχίστηκε κατά τη ρωμαϊκή και βυζαντινή εποχή, αφήνοντας ίχνη μέχρι σήμερα.

Καθώς ο Χριστιανισμός αναδυόταν, οι αρχαίοι ναοί μετατράπηκαν σε χριστιανικές εκκλησίες. Αυτό που σώζεται σήμερα είναι το Κάστρο των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη, το οποίο ήταν επέκταση παλαιότερων βυζαντινών οχυρώσεων.

Όταν ανέλαβαν οι Οθωμανοί, χρησιμοποιήθηκε ως φρούριο. Δυστυχώς δεν έγινε καμία προσπάθεια για την αποκατάστασή του.

Στις αρχές του εικοστού αιώνα, οι Δανοί αρχαιολόγοι Kinch και Blinkenberg διεξήγαγαν ανασκαφές στη νότια Ρόδο και στην Ακρόπολη της Λίνδου.

Τα ευρήματά τους μεταφέρθηκαν εκτός χώρας, τώρα εκτίθενται στο Μουσείο της Κοπεγχάγης. Μετά την κατάληψη της Ρόδου από το Βασίλειο της Ιταλίας, Ιταλοί αρχαιολόγοι έκαναν επίσης έρευνες σε όλη τη Ρόδο.

Έγιναν πολλές εργασίες αποκατάστασης στην Ακρόπολη της Λίνδου από τους Ιταλούς, οι οποίοι αναγνώρισαν τη σημασία του χώρου.

Μετά το πέρας των Δωδεκανήσων στα χέρια του Ελληνικού κράτους μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η συνέχιση των εργασιών αποκατάστασης ανέλαβε η Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία από το 1948 και μετά.

Ναός της Αθηνάς στην Ακρόπολη της Λίνδου. Εικόνα: Jebulo/Wikimedia Commons CC0

Ο ναός της Λινδίας Αθηνάς

Στην αρχαιότητα η ακρόπολη της Λίνδου είχε ως κεντρικό τόπο λατρείας της τον ναό της Λινδίας Αθηνάς.

Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, όταν ο Δαναός έφυγε από την Αίγυπτο με τις κόρες του, έπλευσε στη Λίνδο, όπου έγινε δεκτός θερμά από τους κατοίκους.

Ο Δαναός έχτισε το ιερό της Λινδίας Αθηνάς και αφιέρωσε ένα άγαλμα στη θεά πριν αποπλεύσει στο Άργος.

Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς χτίστηκε ο αρχικός ναός. Ιστορικά στοιχεία δείχνουν ότι χτίστηκε τον 6ο αιώνα π.Χ.

Ο ηγεμόνας της Λίνδου, Κλεόβουλος, αποκατέστησε το ιερό γύρω στο 342 π.Χ. αλλά αργότερα καταστράφηκε από πυρκαγιά.

Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι ο Δωρικού τύπου ναός της Αθηνάς, τμήματα του οποίου σώζονται μέχρι σήμερα, χτίστηκε στην πραγματικότητα τον 4ο αιώνα π.Χ.

Κατά τους κλασικούς και Ελληνιστικούς χρόνους, το ιερό της Λινδίας Αθηνάς είχε πανελλήνια φήμη και την εποχή της ακμής της Ροδιακής Πολιτείας, η Ακρόπολη της Λίνδου στολίστηκε περαιτέρω, καθώς χτίστηκαν εντυπωσιακά Προπύλαια, Στοά και τείχος.

Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο είναι το ανάγλυφο τριανδρίας που σώζεται στη βάση του αρχαιολογικού χώρου της ακρόπολης και χρονολογείται στον δεύτερο αιώνα π.Χ.

Δομικά, αρχιτεκτονικά, οχυρωματικά στοιχεία

Στην Ακρόπολη της Λίνδου τα σημαντικότερα μνημεία ανήκουν στην αρχαιότητα, με τον δωρικό ναό της Αθηνάς να ξεχωρίζει ανάμεσά τους.

Άλλα σημαντικά μνημεία είναι τα Προπύλαια του ιερού ναού της ίδιας εποχής και η Ελληνιστική Στοά, που χρονολογείται από το 200 π.Χ., η οποία έχει μήκος 87 μέτρα (285 πόδια) με 42 κίονες.

Υπάρχει επίσης η Ροδιακή τριήρης που είναι ανάγλυφη σε βράχο στους πρόποδες της ακρόπολης από το 180 π.Χ. και το Ελληνιστικό τείχος που περιβάλλει την ακρόπολη.

Από την εποχή των Ιωαννιτών Ιπποτών σώζεται το Κάστρο που χτίστηκε λίγο πριν το 1317, χτισμένο πάνω σε βυζαντινό κτίσμα.

Στη νότια πλευρά, ένα πενταγωνικό κτίριο έβλεπε όλο το λιμάνι, καθώς και το φρούριο και το δρόμο.

Αντιπροσωπεύοντας τη Βυζαντινή εποχή και μετά, υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, που χτίστηκε γύρω στον 13ο ή 14ο αιώνα, πάνω από μια άλλη εκκλησία που πρέπει να χτίστηκε το 500 μ.Χ.

Το αρχαίο θέατρο της Λίνδου

Το αρχαίο θέατρο της Λίνδου είναι άλλο ένα αρχαιολογικό μνημείο, που βρίσκεται στους πρόποδες της δυτικής πλαγιάς της Ακρόπολης της Λίνδου.

Το θέατρο, που χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ., είχε χωρητικότητα από 1.800 έως 2.000 θεατές.

Συνδέεται με τα μεγάλα πανηγύρια της πόλης προς τιμήν του Διονύσου, που περιλάμβαναν θεατρικούς, μουσικούς και αθλητικούς αγώνες, πομπές και θυσίες.

Τον τρίτο αιώνα π.Χ., ακριβώς δίπλα στο θέατρο, υπήρχε το Τετράστοον, ένα ορθογώνιο κτίσμα με εσωτερική κιονοστοιχία, που ίσως ήταν ιερό του Διονύσου Σμινθέα.

Σήμερα, τα μόνα λαξευμένα σε βράχο τμήματα που σώζονται εκεί είναι η κυκλική ορχήστρα, οι τρεις κεντρικοί κοίλοι του κάτω κοίλου και τμήματα των δύο γειτονικών, καθώς και το κεντρικό τμήμα του άνω κοίλου.