Οι αρχαίες πόλεις της Ελλάδας που δεν ξέρατε

της Ηρώς Κουνάδη

Το στάδιο της Ολυμπίας το έχετε τρέξει; Ξημέρωμα έχετε βάλει ξυπνητήρι για να προλάβετε τα πλήθη στην Κνωσό; Η θέα των Δελφών σας έχει κόψει την ανάσα; Ζαλισμένοι από τον ήλιο της Δήλου έχετε γυρίσει απόγευμα στη Μύκονο; Στα σκοτάδια της Βεργίνας έχετε περιπλανηθεί εκστασιασμένοι; Ωραία. Καιρός λοιπόν να περάσουμε στο μάθημα στις εκδρομές για προχωρημένους.

Στην Ήλιδα γίνονταν οι προκριματικοί των Ολυμπιακών Αγώνων Γύρω στα 60 χιλιόμετρα από την Αρχαία Ολυμπία, πολύ κοντά στην Ανδραβίδα

Ξέρατε ότι πριν πάρουν την «πρόκριση» για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, οι επίδοξοι ολυμπιονίκες έπρεπε πρώτα να διαγωνιστούν στο στάδιο της Ήλιδας, που είχε την ευθύνη της διοργάνωσης των αγώνων;

Και ξέρατε ότι αυτή η πόλη είναι σήμερα ένας ιδιαίτερα ενδιαφέρον αρχαιολογικός χώρος, με το δικό του αρχαίο θέατρο, το στάδιο και τα απομεινάρια των ναών της Αθηνάς, του Άδη, του Διόνυσου και της Αφροδίτης; Σε ελάχιστη απόσταση από τον αρχαιολογικό χώρο, υπάρχει και το άριστα οργανωμένο Μουσείο της Αρχαίας Ήλιδας, όπου φιλοξενούνται τα ευρήματα των ανασκαφών.

Info: Ο αρχαιολογικός χώρος και το μουσείο της Ήλιδας λειτουργούν κάθε μέρα, 8.00-15.00. Η είσοδος στον αρχαιολογικό χώρο είναι δωρεάν, ενώ το εισιτήριο του μουσείου κοστίζει 2€.

Η Νικόπολη είναι η μεγαλύτερη αρχαία πόλη στην Ελλάδα 10 χιλιόμετρα έξω από την Πρέβεζα

Η πόλη που έχτισε ο ρωμαίος αυτοκράτορας Οκταβιανός για να γιορτάσει τη νίκη του ενάντια στον Αντώνιο και την Κλεοπάτρα απλώνεται σε μια έκταση τόσο μεγάλη όσο οι σημερινές πόλεις –τέτοια που χρειάζεται αυτοκίνητο για να την γυρίσεις.

Το μέγεθος και η απόσταση στην οποία απλώνονται τα τείχη της είναι από μόνα τους αρκετά για να σας αφήσουν με το στόμα ανοιχτό, πριν καν μπείτε στην πόλη. Τα εν λόγω τείχη, βέβαια, οφείλουμε να σημειώσουμε, είναι βυζαντινά. Οι Ρωμαίοι δεν χρειάζονταν τείχη, είχαν τις λεγεώνες τους και το πρεστίζ τους.

Όσο για το τι θα δείτε μέσα στην πόλη; Το εντυπωσιακό ρωμαϊκό ωδείο, δύο παλαιοχριστιανικές βασιλικές με τα πολύχρωμα μωσαϊκά τους, τις περίτεχνες δεξαμενές του νερού, το στάδιο, το γιγάντιο αρχαίο θέατρο και το Μνημείο του Οκταβιανού. Για να προγραμματίσετε καλύτερα τον χρόνο σας, σημειώστε ότι αυτά τα δύο τελευταία (το θέατρο και το μνημείο του Οκταβιανού) απέχουν από το Ωδείο περί τα δέκα λεπτά. Με το αυτοκίνητο. Ναι, μεγάλη πόλη.

Info: Πολλά από τα ευρήματα των ανασκαφών στη Νικόπολη φιλοξενούνται στο ομώνυμο (και εξαιρετικά καλοφτιαγμένο) Αρχαιολογικό Μουσείο, 5 χιλιόμετρα έξω από την Πρέβεζα. Τόσο ο αρχαιολογικός χώρος όσο και το μουσείο είναι ανοιχτά κάθε μέρα, 8.00-20.00. Το ενιαίο εισιτήριο κοστίζει 8€ και περιλαμβάνει είσοδο και στα δύο.

Η Μεσσήνη είναι ίσως ο ωραιότερος αρχαιολογικός χώρος που έχετε δει 30 περίπου χιλιόμετρα έξω από την Καλαμάτα

Η πόλη που έχτισε ο θηβαίος στρατηγός Επαμεινώνδας τον χειμώνα του 370 π.Χ.-369 π.Χ., μετά τη νίκη του ενάντια στους Σπαρτιάτες για να συμβολίζει την ελεύθερη Μεσσηνία, υπήρξε το πολιτιστικό κέντρο της περιοχής για έξι περίπου αιώνες, μέχρι να ερημωθεί από την επιδρομή των Γότθων.

Ένα από τα εντυπωσιακότερα χαρακτηριστικά της είναι η επιβλητική, σχεδόν κυκλώπεια, Αρκαδική Πύλη, μέσα από την οποία περνά ο δρόμος (ναι, ο δρόμος που διασχίζουμε οδηγώντας) πριν καταλήξει στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου.

Περνώντας, πεζοί πια, την είσοδο του αρχαιολογικού χώρου, αυτό που συναντάμε είναι μια ολόκληρη, καλοδιατηρημένη –και κατά τμήματα εντυπωσιακά αναστηλωμένη– αρχαία πόλη. Στα εντυπωσιακότερα κτίριά της συγκαταλέγονται το αρχαίο θέατρο, το Εκκλησιαστήριο με τα χαρακτηριστικά χρωματιστά μωσαϊκά, το Ασκληπιείο, η Κρήνη της Αρσινόης και το υποβλητικό Στάδιο, το μέγεθος και η θέα του οποίου κόβουν την ανάσα.

info: Ο αρχαιολογικός χώρος και το μουσείο της Αρχαίας Μεσσήνης λειτουργούν κάθε μέρα, 8.00-20.00. Το εισιτήριο κοστίζει 12€, και περιλαμβάνει την είσοδο στον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο της Μεσσήνης, καθώς και στο Κάστρο και το Αρχαιολογικό Μουσείο της Καλαμάτας. Για να δείτε ολόκληρη την αρχαία πόλη της Μεσσήνης, θα υπολογίσετε περί τις δύο ώρες –χωρίς το μουσείο.

Η Καρθαία βρίσκεται στο τέλος ενός υπέροχου μονοπατιού Στην Κάτω Μεριά της Κέας

Μία από τις τέσσερις πόλεις στην αρχαία Κέα (μαζί με την Ιουλίδα, την Κορησσία και την Ποιήεσσα) η Καρθαία είναι η καλύτερα διατηρημένη –και εκείνη στην οποία καταλήγει η ωραιότερη ίσως πεζοπορική διαδρομή του νησιού. Το λιθόστρωτο μονοπάτι ξεκινά από τον οικισμό Σταυρουδάκι, και καταλήγει μετά από μισή περίπου ώρα πεζοπορίας στην παραλία Μικρές Πόλες, έχοντας περάσει δίπλα από το Βαθυπόταμο, όπου ανακαλύφθηκε το αρχαίο θέατρο και τμήμα του συστήματος υδροδότησης της πόλης.

Στο λόφο που υψώνεται πάνω από την παραλία, βρίσκονται τα απομεινάρια δύο αρχαίων ναών, της Αθηνάς και του Απόλλωνα, και τα τείχη της αρχαίας Ακρόπολης, με τη φαντασμαγορική τους θέα στη θάλασσα.

Info: Η αρχαία Καρθαία είναι ελεύθερα επισκέψιμη –χωρίς ωράριο και χωρίς εισιτήριο. Τα ευρήματα από τις ανασκαφές της φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κέας, που είναι ανοιχτό κάθε μέρα, 8.30-15.30.

Η Αρκεσίνη αγναντεύει από ψηλά τα κύματα του Αιγαίου 14 χιλιόμετρα από την Χώρα της Αμοργού

Μία από τις τρεις αρχαίες πόλεις της Αμοργού (οι άλλες δύο ήταν η Αιγιάλη και η Μινώα) η αρχαία Αρκεσίνη προσεγγίζεται μέσα από μονοπάτι από το χωριό Βρούτση, μετά από μισή ώρα περπατήματος. Ήταν αποικία των κατοίκων της Νάξου, που την επέλεξαν για τη στρατηγική της θέση –η θέα από εδώ πάνω στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου είναι απαράμιλλη.

Στην κορυφή της Ακρόπολης σήμερα βρίσκεται ο βυζαντινός ναός της Παναγίας της Καστριανής. Ο δε Πύργος της Αγίας Τριάδας, ή Πύργος του Βασίλη όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι, θεωρείται το καλύτερα διατηρημένο αρχαίο οχυρό στις Κυκλάδες. Τα ευρήματα από τις ανασκαφές της Αρχαίας Αρκεσίνης, που βρισκόταν στο απόγειό της τον 4ο αιώνα π.Χ., φιλοξενούνται στην Αρχαιολογική Συλλογή Αμοργού, στον Πύργο Γαβρά της Χώρας.

Info: Η Αρχαιολογική Συλλογή Αμοργού είναι ανοιχτή Τρίτη, Σάββατο και Κυριακή 10.00-14.00, και τις άλλες μέρες κατόπιν συνεννόησης στο 22850 71831. Ο Πύργος της Αγίας Τριάδας είναι επισκέψιμος μόνο κάθε Τετάρτη, 10.00-14.00. Τα ερείπια της Αρχαίας Αρκεσίνης είναι ελεύθερα επισκέψιμα –δεν έχουν εισιτήριο, ούτε ωράριο λειτουργίας.

Ο Ραμνούς ήταν αρχαίος δήμος της Αττικής 15 περίπου χιλιόμετρα από τον Μαραθώνα

Θα τον ακούσετε να αναφέρεται και ως «η Ραμνούντα», αν και το σωστό όνομα είναι αρσενικό: πρόκειται για τον αρχαίο δήμο του Ραμνούντος, στην Ανατολική Αττική, ο οποίος είναι γνωστός κυρίως για έναν από τους ελάχιστους στην Ελλάδα Ναούς της Νέμεσης. Σύμφωνα με τον θρύλο, καρπός του έρωτα της Νέμεσης με τον Δία ήταν ένα αυγό, από το οποίο γεννήθηκαν η Ωραία Ελένη και οι Διόσκουροι.

Ο αρχαιολογικός χώρος του Ραμνούντα σήμερα απλώνεται σε έναν λοφίσκο τριάντα μέτρων, πολύ κοντά στη θάλασσα, και περιλαμβάνει –πέρα από τα απομεινάρια του ναού της Νέμεσης– το φρούριο με το τείχος που περιβάλλει τον οικισμό, μικρά ιερά, το θέατρο και το γυμνάσιο της πόλης.

Info: Ο αρχαιολογικός χώρος είναι επισκέψιμος καθημερινά, από τις 8.00 μέχρι τις 15.00. Για να επισκεφθείτε την αίθουσα μέσα στο Ναό και την αρχαία πόλη, θα πρέπει πρώτα να επικοινωνήσετε με την Εφορία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής στο τηλέφωνο 210 3213122, ή στο 22940 63477.

Πηγή: in2life