Η Ελλάδα ορίζει τον Όλυμπο ως Μνημείο Φυσικής Παγκόσμιας Κληρονομιάς

Η Ελλάδα ανακήρυξε επίσημα τον Όλυμπο, τη μυθική κατοικία των Ελλήνων θεών, ως Μνημείο Φυσικής Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ανακοίνωσε την Παρασκευή το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Ο προκαταρκτικός φάκελος για την υποψηφιότητα υποβλήθηκε σε συνεργασία με το Ελληνικό Υπουργείο Περιβάλλοντος και τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής.

«Ένα όνομα σύμβολο, ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα διεθνώς, ο Όλυμπος, συνδέεται με τη μυθολογία του Ελληνικού Δωδεκάθεου, ενώ ξεχωρίζει για την πολύτιμη βιοποικιλότητά του. Είναι ο ιδανικός συνδυασμός φύσης, μυθολογίας και ιστορίας», σχολίασε η Ελληνίδα υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.

Ο Όλυμπος θα μπορούσε να είναι το τρίτο Ελληνικό μνημείο φυσικής κληρονομιάς της UNESCO

Ο κατάλογος της φυσικής παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO περιλαμβάνει 1155 τοποθεσίες, εκ των οποίων μόνο δύο βρίσκονται στην Ελλάδα.

Οι δύο Ελληνικές τοποθεσίες που αναφέρονται ως Μνημεία Φυσικής Παγκόσμιας Κληρονομιάς είναι το Άγιο Όρος και τα Μετέωρα.

Για να ενταχθεί μια περιοχή πρέπει να πληροί μια σειρά κριτηρίων που σχετίζονται με στοιχεία άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, γεωλογικά-μορφολογικά χαρακτηριστικά, πλούσια βιοποικιλότητα και ύπαρξη σημαντικών οικολογικοβιολογικών διεργασιών για την εξέλιξη της ζωής.

Σύμφωνα με στοιχεία της UNESCO, στον κατάλογο έχουν προστεθεί μέχρι στιγμής 3.500.000 km 2 σε περισσότερες από 250 χερσαίες και θαλάσσιες τοποθεσίες σε περισσότερες από 100 χώρες.

Ο Όλυμπος, το ψηλότερο βουνό της Ελλάδας, βρίσκεται κοντά στον Θερμαϊκό κόλπο του Αιγαίου, στα σύνορα Θεσσαλίας και Μακεδονίας, 80 χλμ νοτιοδυτικά από τη Θεσσαλονίκη, έχει 52 κορυφές και βαθιά φαράγγια και αριθμεί 23 τοπικά ενδημικά φυτά.

Η ψηλότερη κορυφή του, ο Μύτικας, όπου οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι ζούσαν οι 12 Ολύμπιοι θεοί, υψώνεται στα 2.917 μέτρα και είναι μια από τις υψηλότερες κορυφές της Ευρώπης.

Μολονότι τα λιοντάρια και οι αρκούδες που αναφέρονται στα γραπτά του Παυσανία και του Αγίου Διονύσου του Αργότερα εκθρονίστηκαν πριν από αιώνες, σπάνια και απειλούμενα είδη ζώων εξακολουθούν να ζουν στο μεγάλο βουνό σήμερα.

Ως εκ τούτου, ο Όλυμπος έγινε το πρώτο Εθνικό Πάρκο στην Ελλάδα, το 1938, και σήμερα αναγνωρίζεται επίσης ως Παγκόσμιο Απόθεμα Βιόσφαιρας.

Η διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων για την αναγνώριση της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Φυσικής Κληρονομιάς προβλέπει ότι η UNESCO θα πρέπει να στείλει τα σχόλιά της για τον προκαταρκτικό φάκελο για τον Όλυμπο πίσω στα Ελληνικά υπουργεία εντός των επόμενων μηνών, ώστε να υποβληθεί τροποποιημένος τελικός φάκελος στις αρχές του 2023.

Τα αποτελέσματα της υποψηφιότητας αναμένονται το καλοκαίρι.

Κατοικία των Ολύμπιων θεών

Ένα δημοφιλές σημείο αναρρίχησης σήμερα, χάρη στη μοναδική φυσική ομορφιά του, ο Όλυμπος θεωρήθηκε ως η κατοικία των δώδεκα Ολύμπιων Θεών στην αρχαία ελληνική θρησκεία και μυθολογία.

Το γεγονός ότι πολλές βουνοκορφές σε όλη την Ελλάδα ονομάζονταν Όλυμπος στην αρχαιότητα κάνει τους μελετητές να πιστεύουν ότι το υψηλότερο τοπικό υψόμετρο έτεινε να ονομάζεται έτσι σε όλες τις περιοχές που κατοικούνταν από Ελληνικές φυλές.

Καθώς ο θεσσαλικός Όλυμπος ήταν η υψηλότερη κορυφή σε οποιαδήποτε περιοχή με Ελληνικούς οικισμούς, έγινε αντιληπτός ως ο πανελλήνιος εκπρόσωπος της μυθολογικής «έδρας των θεών», τουλάχιστον τον 5ο αιώνα π.Χ., όπως προσδιορίζει ο αρχαίος Έλληνας ιστορικός Ηρόδοτος.

Αρχαιολογικά στοιχεία, όπως νομίσματα, αγγεία και λείψανα θυσιών, υποδηλώνουν ότι ο Όλυμπος επισκεπτόταν τακτικά σε θρησκευτικά προσκυνήματα κατά την αρχαιότητα και τον πρώιμο Μεσαίωνα.

Αρχαιολογικός χώρος στο Δίον. Εικόνα: stefg74/Flickr CC BY 2.0

---

Αρχαία πόλη στους πρόποδες του Ολύμπου

Εκτός από τις συναρπαστικές πεζοπορικές εκδρομές στον Όλυμπο, οι ταξιδιώτες που επισκέπτονται την περιοχή μπορούν επίσης να περπατήσουν ανάμεσα στα ερείπια της αρχαίας πόλης του Δίου, γνωστής για το μεγάλο ιερό του Δία, ηγέτη των μυθολογικών Ελληνικών θεών.

Στους πρόποδες του βουνού, 17 χλμ. από την πόλη της Κατερίνης, το μικρό μοντέρνο χωριό φιλοξενεί ένα Αρχαιολογικό Πάρκο και ένα Αρχαιολογικό Μουσείο.

Αν και στο Δίον προϋπήρχε βωμός για τον Δία και τις κόρες του, τις Μούσες, ήταν οι αρχαίοι Μακεδόνες που έδωσαν στην πόλη και στο ιερό της τη μετέπειτα σημασία τους όταν έγιναν κυρίαρχη δύναμη μεταξύ των Ελληνικών πόλεων στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ.

Σύμφωνα με τον αρχαίο ιστορικό Διόδωρο Σικελιώτη, ο Μέγας Αλέξανδρος συγκέντρωσε τις στρατιές του και έκανε θυσίες στο Δίον πριν ξεκινήσει την κατακτητική του εκστρατεία προς την Ασία το 334 π.Χ.