Ιωάννης Παρασκευόπουλος: Ποιος είναι ο Έλληνας αστροφυσικός που το όνομά του δόθηκε σε κρατήρα της Σελήνης

Ο Ιωάννης Παρασκευόπουλος υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες αστροφυσικούς. Ανακάλυψε έναν αριθμό κομητών, ενώ συνέβαλε σημαντικά στην κατανόηση του σύμπαντος στα μέσα του 20ού αιώνα. Μάλιστα, το όνομά του δόθηκε σε έναν κρατήρα στο φεγγάρι.

«Ο Δρ. Πάρας», όπως τον αποκαλούσαν με αγάπη επιστήμονες σε όλο τον κόσμο, γεννήθηκε στον Πειραιά στις 20 Ιουνίου 1889 και αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου πήρε το διδακτορικό του στη Φυσική το 1910.

Με τον θάνατό του το 1951, η Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία με έδρα το Λονδίνο είπε σε νεκρολογία ότι «η αστρονομία έχασε έναν από τους πιο αφοσιωμένους, ευσυνείδητους και ικανούς υπηρέτες της και έναν άνθρωπο που αφιέρωσε τη ζωή του στο να παρέχει στους συναδέλφους του εργαλεία ακριβείας και βασικού υλικού για η εξερεύνηση του σύμπαντος των άστρων και των γαλαξιών».

Η ζωή του Έλληνα αστροφυσικού Ιωάννη Παρασκευόπουλου

Ο Ιωάννης Παρασκευόπουλος υπηρέτησε στον Ελληνικό Στρατό κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους και τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά τους πολέμους, εργάστηκε ως βοηθός του καθηγητή Δημήτριου Αιγινήτη στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.

Το 1919 ο Παρασκευόπουλος μετέβη στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής με υποτροφία για δύο έτη. Σε αυτό το χρονικό διάστημα εργάστηκε στο Αστεροσκοπείο Γιέρκς στο Ουισκόνσιν, όπου γνώρισε και παντρεύτηκε την Ντόροθυ Μπλοκ. Επίσης εργάστηκε στο Αστεροσκοπείο του όρους Γουίλσον.

Λόγω της εργασίας του ως μελετητής, που αφορούσε φάσματα απορρόφησης ή τεχνικές που περιλαμβάνουν τη μέτρηση της απορρόφησης της ακτινοβολίας, ο Παρασκευόπουλος πήγε στις ΗΠΑ με διετή υποτροφία το 1919, περνώντας μέρος εκείνου του χρόνου εργαζόμενος στο Παρατηρητήριο Yerkes στο Ουισκόνσιν.

Το 1921, επέστρεψε στην Αθήνα όπου έγινε επικεφαλής του Τμήματος Αστρονομίας του Εθνικού Αστεροσκοπείου με στόχο την κατασκευή ενός μεγάλου τηλεσκοπίου στην Ελλάδα. Απογοητεύεται όμως από το ότι δεν μπορεί να εφαρμόσει εκείνα που έμαθε και από την έλλειψη χρηματοδοτήσεως. Έτσι, τον Σεπτέμβριο του 1923 δέχτηκε μια προσφορά από τον Δρ Χάρλοου Σάπλεϊ να γίνει ο Επόπτης του Νότιου Σταθμού του Αστεροσκοπείου του Χάρβαρντ.

Στη συνέχεια, πήγε στην Αρεκίπα του Περού για να εργαστεί στο σταθμό Μπόιντεν, ένα παρακλάδι του Αστεροσκοπείου του Χάρβαρντ, με την ελπίδα να βρει μια καλύτερη τοποθεσία για το σημαντικό επιστημονικό κέντρο.

Ακολούθως, αποφασίστηκε να μεταφερθεί ο σταθμός Μπόιντεν στη Νότια Αφρική λόγω των καλύτερων καιρικών συνθηκών και ο Παρασκευόπουλος υπηρέτησε εκεί ως διευθυντής από το 1927 έως τον θάνατό του, το 1951.

Ενώ βρισκόταν εκεί, ανακάλυψε έναν αριθμό κομητών και συνέχισε τη δια βίου μελέτη του για το σύμπαν. Ο κρατήρας «Παρασκευόπουλος», που βρίσκεται στην αθέατη πλευρά της Σελήνης, πήρε το όνομά του από εκείνον.

Ο κρατήρας στην σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού με το όνομα του Παρασκευόπουλου

Εκτός από τον κρατήρα στη Σελήνη, ονομάσθηκαν προς τιμήν του, ο αστεροειδής 5298 Παρασκευόπουλος (5298 Paraskevopoulos), που ανακαλύφθηκε το 1966 στο Αστεροσκοπείο Μπόιντεν, ο Κομήτης C/1940 O1 (Whipple-Paraskevopoulos) του 1940 και ο Κομήτης C/1941 B2 (de Kock-Paraskevopoulos) του 1941.

Ο Ιωάννης Παρασκευόπουλος συν-ανεκάλυψε δύο κομήτες και τον καινοφανή αστέρα του Οκρίβαντος, ενώ μελέτησε τους φασματοσκοπικώς διπλούς και τους μεταβλητούς αστέρες. Υπήρξε μέλος της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας (RAS) και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του η φωτογραφία ήταν ένα από τα κύρια χόμπι του και άφησε πίσω του εξαιρετικές συλλογές φωτογραφιών από σχηματισμούς σύννεφων πάνω από τον σταθμό του Χάρβαρντ Κοπέ. Ο Δρ Ιωάννης Παρασκευόπουλος ήταν ένας καλλιεργημένος και πολυδιαβασμένος άνθρωπος. Μιλούσε άπταιστα έξι γλώσσες ενώ μπορούσε να εκφραστεί αρκετά καλά σε άλλες δύο ή τρεις.

Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο μεταξύ των Ελλήνων που ήταν εγκαταστημένοι στη Νότια Αφρική και έγινε ένας από τους κύριους ηγέτες της ελληνικής παροικίας, ενώ έμεινε στην ιστορία της τοπικής Ελληνικής κοινότητας για τις προσπάθειες του να συνεισφέρει με κάθε τρόπο και να συντρέξει σε ό,τι υπήρχε ανάγκη, στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Πηγή: iefimerida