"Η σκέψη αυτή τον οδήγησε [τον Κρόνο] να βάλει, όχι ανθρώπους, αλλά ημίθεους, που είναι από υψηλότερη και πιο θεία φυλή, να είναι οι βασιλείς και οι άρχοντες των πόλεών μας· το έκανε, όπως κάνουμε με τα κοπάδια των προβάτων και άλλων εξημερωμένων ζώων. Γιατί δεν βάζουμε βόδια να κυβερνάνε βόδια, ή τράγους να κυβερνάνε τράγους· αλλά εμάς, που ανήκουμε σε ανώτερη φυλή και τα κυβερνάμε."
Πλάτων, Νόμοι, 4.713c-d
Ο Πλάτων αναγνωρίζει ως θεία επιταγή να κυβερνούν αυτοί που εκ φύσεως έχουν ανώτερες ιδιότητες. Θεωρεί ότι οι θεοί όρισαν ώστε κυβερνήτες σε κάθε πολιτεία να είναι ήρωες και ευγενείς μορφές που έφτασαν να λογίζονται ως ημίθεοι. Οι κυβερνήτες πρέπει να διαφέρουν εμφανώς από τη μάζα, βάσει των εγγενών γνωρισμάτων που τους προσδίδει η ευγενής φύση τους.
Αντίστοιχα, ο άνθρωπος, που έχει ανώτερες ικανότητες από τα οικόσιτα ζώα, τίθεται επικεφαλής τους. Εδώ γίνεται ξεκάθαρος παραλληλισμός... με το ότι οι εκ φύσεως προικισμένες φυλές θα πρέπει να εξουσιάζουν τις λιγότερο προικισμένες. Ο Πλάτων εκφράζει με τον πλέον παραστατικό τρόπο, ότι οι κυβερνώντες θα πρέπει να έχουν βιολογικά ανώτερη φύση από τους κυβερνώμενους.
Ο Έλληνας φιλόσοφος διατυπώνει την αριστοκρατική αντίληψη για την λειτουργία της πολιτείας, υιοθετώντας ταυτόχρονα βιολογικά κριτήρια. Οι εκ φύσεως ευγενέστερες μορφές θα πρέπει να βρίσκονται στις ανώτερες τάξεις. Η διαφορά τους από τη μάζα οφείλει πάνω από όλα να είναι βιολογική, δηλαδή κληρονομικά να είναι προικισμένοι με τα ευγενέστερα γνωρίσματα που απαιτεί η ηγεσία.
Η σκέψη του Πλάτωνα, ιδεαλιστική και διαχρονική, οφείλει να μας διαποτίζει, ως παρακαταθήκη μιας αριστοκρατικής και φυλετικής κοσμοθεώρησης.
Reviewed by Αρχαία Ελληνικά
on
Δευτέρα, Οκτωβρίου 11, 2021
Rating:
Δεν υπάρχουν σχόλια: