Μέγας Αλέξανδρος.
Για περισσότερα από 2.300 χρόνια, ερευνητές και ιστορικοί προσπαθούν να εντοπίσουν τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του κόσμου ακόμα και σήμερα.
Υπάρχουν αρκετές βεβαιώσεις που ανάγονται στη ρωμαϊκή εποχή, καθώς οι ιστορικοί της εποχής κατέγραψαν τις επισκέψεις των Ρωμαίων αυτοκρατόρων στον τάφο του μεγάλου στρατηγού στην Αλεξάνδρεια.
Ο Μέγας Αλέξανδρος στέκεται δίπλα στο νεκρό σώμα του Πέρση βασιλιά Δαρείου από τον Τζιοβάνι Αντόνιο Πελεγκρίνι. Φωτογραφία: Δημόσιος τομέας
Είναι φυσικό για πολλούς να πιστεύουν ότι ο μεγάλος Έλληνας στρατιωτικός ιδιοφυής και κατακτητής της Ασίας να ήθελε να ταφεί σε πόλη που φέρει το όνομά του.
Ωστόσο, για αιώνες τώρα, υπάρχουν πολλές θεωρίες σχετικά με τη θέση του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με κάποιες να ανατρέπουν τον μύθο.
Πιο πρόσφατα, ένας αιγύπτιος αξιωματούχος ανακοίνωσε ότι υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η ανακάλυψη του φημισμένου τάφου μπορεί να βρίσκεται στην Όαση Siwa στην περιοχή Marai.
Εκεί υπήρχε ένα ιερό αφιερωμένο στον Αιγύπτιο Θεό Αμούν, τον οποίο οι Έλληνες ονόμαζαν Άμμων και ταύτιζαν με τον θεό τους Δία, και ήταν πράγματι το αγαπημένο μέρος του Αλέξανδρου.
Ο Μέγας Αλέξανδρος στη Μάχη της Ισσού
Πρώτη ταφή στο Μέμφις
Σύμφωνα με τον ιστορικό Παυσανία για την περίοδο 321-320 π.Χ., ο Πτολεμαίος, ένας από τους στρατηγούς του Αλεξάνδρου, τον έθαψε αρχικά στο Μέμφις της Αιγύπτου.
Στα τέλη του 4ου ή στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ., κατά την πρώιμη Πτολεμαϊκή δυναστεία, το σώμα του Αλέξανδρου μεταφέρθηκε από τη Μέμφιδα στην Αλεξάνδρεια, όπου η σαρκοφάγος του τοποθετήθηκε στο συγκρότημα Σεραπείο, που έχτισε ο Φαραώ Νεκτανεβώ Β΄ της Αιγύπτου.
Η Αλεξάνδρεια θεωρείται από τους περισσότερους ως η πραγματική τοποθεσία του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Ρωμαίοι αυτοκράτορες επισκέπτονται τον τάφο στην Αλεξάνδρεια
Αρκετοί Ρωμαίοι αυτοκράτορες αναγνώρισαν το μεγαλείο του Έλληνα κατακτητή της Ασίας και εξέφρασαν τον θαυμασμό τους για τα κατορθώματά του, σύμφωνα με τους σύγχρονους ιστορικούς.
Ο Ιούλιος Καίσαρας επισκέφθηκε τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια το 48 π.Χ., αποτίοντας τον σεβασμό του.
Αργότερα, η βασίλισσα Κλεοπάτρα πήρε χρυσό από τον τάφο για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμό της εναντίον του Ρωμαίου αυτοκράτορα Οκταβιανού.
Μετά το θάνατο της Κλεοπάτρας, ο Αύγουστος επισκέφτηκε τον τόπο ταφής του Αλέξανδρου στην Αλεξάνδρεια. Λέγεται ότι είχε τοποθετήσει λουλούδια στον τάφο και ένα χρυσό διάδημα στο κεφάλι του στρατηγού.
Ένας άλλος ιστορικός της ρωμαϊκής εποχής έγραψε ότι ο Καλιγούλας επισκέφθηκε τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του πήρε τον θώρακα.
Το 199 μ.Χ., ο Σεπτίμιος Σεβήρος επισκέφθηκε τον τάφο στην Αλεξάνδρεια και διέταξε να σφραγιστεί για να σταματήσει η συνεχιζόμενη λεηλασία.
Το 215 μερικά αντικείμενα από τον τάφο του Αλέξανδρου μεταφέρθηκαν από τον Καρακάλλα, ο οποίος αφαίρεσε τον χιτώνα του Αλέξανδρου, το δαχτυλίδι του, τη ζώνη του και μερικά άλλα πολύτιμα αντικείμενα και τα κατέθεσε στο φέρετρο.
Το 356 ένα τσουνάμι πλημμύρισε την πόλη μετά από μια σειρά σεισμών, με αποτέλεσμα την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Τα νερά του Δέλτα του Νείλου προκάλεσαν την Αλεξάνδρεια να βυθιστεί αργά, έως και 12 πόδια από την εποχή του Αλεξάνδρου.
Ουσιαστικά, ο τάφος του Αλεξάνδρου πρέπει να βρίσκεται αρκετά βαθιά στον βυθό, μαζί με μεγάλο μέρος της αρχαίας πόλης, πάνω στην οποία βρίσκεται η σύγχρονη πόλη σήμερα.
Ο Αλέξανδρος μπαίνει στη Βαβυλώνα. Φωτογραφία: Antonio Tempesta/Wikipedia
Η Αίγυπτος ως η τοποθεσία του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Ενώ η κοινή πεποίθηση είναι ότι ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου βρίσκεται στην Αλεξάνδρεια, 140 ξεχωριστές, άκαρπες προσπάθειες εντοπισμού του έχουν καταγραφεί από το Ανώτατο Αιγυπτιακό Συμβούλιο Αρχαιοτήτων.
Οι προσπάθειες έχουν δημιουργήσει πολλές θεωρίες ως προς το ακριβές σημείο όπου βρίσκεται ο Αλέξανδρος — η παλαιότερη είναι ότι ο τάφος βρίσκεται στο κέντρο της αρχαίας πόλης.
Αρκετοί μελετητές του 19ου αιώνα, όπως ο Τάσος Νερούτσος, ο Χάινριχ Κίπερτ και ο Ερνστ φον Σίγκλιν συμφώνησαν με αυτή τη θεωρία.
Το 1850, η Ambroise Schilizzi ανακοίνωσε την ανακάλυψη της υποτιθέμενης μούμιας και του τάφου του Αλεξάνδρου μέσα στο τζαμί Nabi Daniel στην Αλεξάνδρεια. Ωστόσο, δεν δόθηκε άδεια για ανασκαφή — ούτε δόθηκε αργότερα.
Αφιέρωση του Βασιλιά Αλέξανδρου στο Ναό της Αθηνάς στη Πριήνη. Φωτογραφία: Gre Regiment/Wikimedia Commons
Η βενετσιάνικη θεωρία
Υπάρχει ακόμη και μια θεωρία που τοποθετεί τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Βενετία και συγκεκριμένα στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μάρκου της πόλης.
Η θεωρία απορρίπτεται από πολλούς μελετητές ως εξωφρενική, με πολλούς θρησκευτικούς τόνους.
Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη υπόθεση, όταν οι Άραβες κατέλαβαν την Αλεξάνδρεια, ήθελαν να απαλλάξουν την πόλη από οτιδήποτε προ-ισλαμικό, οπότε ο τόπος ταφής του Αλεξάνδρου-που λατρευόταν ως θεός-θα έπρεπε να φύγει.
Η Αλεξάνδρεια ήταν επίσης ο τελευταίος τόπος ανάπαυσης του Μάρκου, ενός από τους τέσσερις χριστιανούς συγγραφείς του Ευαγγελίου, ο οποίος είναι επίσης ο προστάτης Άγιος της Βενετίας.
Μια παραλλαγή της θεωρίας της Βενετίας έχει τους Βενετούς εμπόρους να κλέβουν τα λείψανα του Αλεξάνδρου πιστεύοντας ότι ανήκουν στον Άγιο Μάρκο τον Ευαγγελιστή και να τα μεταφέρουν στη βασιλική του αγίου στη Βενετία.
Ο Δρ Andrew Michael Chugg, ο οποίος έγραψε το βιβλίο «Ο χαμένος τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου» φαίνεται να προσαρμόζει τη θεωρία αυτή που βασίζεται σε ένα κομμάτι της σαρκοφάγου του Φαραώ Νεκτάνμπο Β.
Ο αρχικός τάφος του Αλέξανδρου στο Μέμφις χτίστηκε από τον Φαραώ Νεκτάνμπο Β II μέσα στο συγκρότημα Σεράπειο. Τα γλυπτά Ελλήνων ποιητών και φιλοσόφων υποδηλώνουν ότι ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου ήταν μέσα σε αυτό το συγκρότημα.
Ένα κομμάτι τοιχοποιίας που βρέθηκε στα θεμέλια του Αγίου Μάρκου στη Βενετία ταιριάζει με τις διαστάσεις της σαρκοφάγου του Φαραώ Νεκτάνμπο Β στο Βρετανικό Μουσείο, υποδεικνύοντας ότι ο τάφος του Αλεξάνδρου βρίσκεται μέσα στον τάφο του Αγίου Μάρκου, κάτω από τη Βασιλική.
Δεδομένου ότι το σώμα του Αλέξανδρου εξαφανίστηκε το 392 και εμφανίστηκε ο τάφος του Αγίου Μάρκου την ίδια στιγμή, ο Chugg πιστεύει ότι οι Βενετοί έμποροι έκλεψαν το σώμα, παρεξηγώντας το με του Αγίου Μάρκου.
Πράγματι, τα πιο παράξενα πράγματα έχουν συμβεί στην ιστορία.
Τρισδιάστατη αναπαράσταση του ταφικού λόφου Καστά στην Αμφίπολη. Φωτογραφία: Magikos fakos/Wikipedia
Ο Μέγας Αλέξανδρος είναι θαμμένος στη Βεργίνα;
Το 1993, ο Έλληνας αρχαιολόγος Τριαντάφυλλος Παπάζοης ανέπτυξε τη θεωρία ότι δεν είναι ο Φίλιππος Β της Μακεδονίας που είναι θαμμένος στον βασιλικό τάφο ΙΙ στη Βεργίνα της Ελλάδας, αλλά στην πραγματικότητα είναι ο Μέγας Αλέξανδρος, ενώ ο γιος του Αλέξανδρος Δ είναι θαμμένος στον τάφο ΙΙΙ.
Ο Παπάζοης κατέληξε περαιτέρω ότι ο θώρακας, η ασπίδα, το κράνος και το σπαθί που βρέθηκαν στον τάφο ΙΙ ανήκουν στην πανοπλία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Ωστόσο, η θεωρία του αρχαιολόγου δεν αποδείχθηκε ποτέ.
Το μυστήριο του τάφου της Αμφίπολης
Το 2014, η Ελλάδα και ο υπόλοιπος κόσμος συγκλονίστηκαν από την είδηση της ανακάλυψης του Τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Αμφίπολη της βόρειας Ελλάδας.
Ο μεγάλος τάφος της εποχής Αλεξάνδρου στον λόφο Καστά στην Αμφίπολη οδήγησε για άλλη μια φορά σε εικασίες σχετικά με τον τελικό τόπο αναπαύσεως του Αλεξάνδρου. Κάποιοι εικάζουν ότι χτίστηκε για τον Αλέξανδρο αλλά δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ.
Τα ευρήματα στην τοποθεσία οδήγησαν σε εικασίες ότι ήταν ένα μνημείο αφιερωμένο στον στενό φίλο του Αλέξανδρου, τον Ηφαιστίωνα.
Ο Andrew Chugg εικάζει ότι ο τάφος ανήκει στη μητέρα του Αλεξάνδρου, την Ολυμπιάδα, ή τη Ρωξάνη, τη σύζυγό του, με την πρώτη να είναι η πιο πιθανή.
Ο Μέγας Αλέξανδρος στη μάχη των Γαυγάμηλων. Από ελεφαντόδοντο του 18ου αιώνα. Φωτογραφία: Luis Garcia/Wikimedia
Πιο κοντά στον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Η Ελληνίδα αρχαιολόγος Καλλιόπη Λημναίος-Παπακώστα έχει ως αποστολή της ζωής της να βρει το Άγιο Δισκοπότηρο των ερευνητών, τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Διευθυντής του Ελληνικού Ινστιτούτου Ερευνών του Αλεξανδρινού Πολιτισμού, η Λημναίος-Παπακώστα, σκάβει για πάνω από 15 χρόνια σε τοποθεσίες γύρω από τους κήπους Shallalat, ένα δημόσιο πάρκο στην καρδιά της Αλεξάνδρειας.
Η Ελληνίδα αρχαιολόγος και η ομάδα της έχουν σκάψει πάνω από 10 μέτρα (35 πόδια) κάτω από τη σύγχρονη Αλεξάνδρεια για να βρουν τον άνθρωπο που πήρε το όνομά της η πόλη.
Η Λημναίος-Παλαιοκώστα και η ομάδα της βρήκαν τους πρώτους δρόμους που χτίστηκαν στην πόλη, καθώς και τη θεμελίωση ενός τεράστιου δημόσιου κτιρίου μήκους άνω των 200 ποδιών. Πιστεύουν ότι αυτή η περιοχή είναι η αρχαία βασιλική συνοικία.
Η αρχαιολόγος και η ομάδα της χρησιμοποίησαν ένα περίτεχνο σύστημα αντλιών για να στεγνώσουν την περιοχή ώστε να συνεχίσουν να σκάβουν. Η επιμονή της αρχαιολόγου απέδωσε καρπούς, προσθέτοντας, την τόσο αναγκαία αισιοδοξία για την προσπάθειά της: Η ομάδα της ανακάλυψε ένα πρώιμο ελληνιστικό άγαλμα που φέρει τα χαρακτηριστικά του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Το μαρμάρινο άγαλμα απεικονίζει σίγουρα τον «Μέγα Αλέξανδρο». Δημιουργήθηκε με την ίδια τεχνική του μεγάλου γλύπτη Λύσιππου - δηλαδή, με κεκλιμένο κεφάλι να πηγαίνει λίγο στο πλάι και κάτω.
Το άγαλμα, το οποίο πλέον αναγνωρίζεται παγκοσμίως ότι αντιπροσωπεύει τον μεγάλο στρατηγό, εκτίθεται τώρα στο Εθνικό Μουσείο της Αλεξάνδρειας.
Ίσως είμαστε πραγματικά πιο κοντά στο να ξεδιαλύνουμε το μεγάλο μυστήριο του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου μετά το πέρασμα των χιλιετιών.
Ίσως πάλι, ο μεγάλος κατακτητής που πίστευε ότι ήταν γιος του Δία θα συνεχίσει να κρύβεται στα βάθη της ιστορίας, για πάντα αθάνατος.
Αρχαία Ελληνικά - Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ντίνος
Reviewed by Αρχαία Ελληνικά
on
Πέμπτη, Οκτωβρίου 21, 2021
Rating:
Δεν υπάρχουν σχόλια: