Το χειρότερο αεροπορικό δυστύχημα

Πριν από 44 χρόνια στις 27 Μαρτίου του 1977 συνέβη το χειρότερο αεροπορικό δυστύχημα.

Δύο αεροσκάφη, ένα PanAm Airways και ένα KLM Boeing 747 συγκρούστηκαν στο αεροδρόμιο Los Rodeos στην Τενερίφη στα Καναρίνια Νησιά της Ισπανίας και άφησαν πίσω τους 583 νεκρούς.

Μια αλυσίδα ατυχών γεγονότων προκάλεσε την καταστροφή.

Ο πιλότος Robert Bragg, συγκυβερνήτης του αεροπλάνου PanAm, ήταν ένας από τους επιζώντες της τραγωδίας.

Ο Μπραγκ πέθανε τον Φεβρουάριο του 2017, αλλά τον Μάρτιο του 2016, στο πρόγραμμα Witness του BBC έδωσε μία συνέντευξη για την καταστροφή που άλλαξε τις διεθνείς διαδικασίες ασφάλειας αεροπορίας για πάντα.

"Πάντα πίστευα ότι έφταιγε ο πιλότος της KLM που προσπάθησε να απογειωθεί χωρίς εξουσιοδότηση", δήλωσε ο Μπραγκ στο BBC.

Την ημέρα της συντριβής, ο Μπραγκ ήταν συγκυβερνήτης σε πτήση του Παναμ από το Λος Άντζελες, Ηνωμένες Πολιτείες προς τα Καναρίνια Νησιά της Ισπανίας. Αλλά το αεροδρόμιο είχε κλείσει λόγω βόμβας, που πυροδοτήθηκε από την αυτονομιστική ομάδα Κίνηση Αυτοδιαγραφής και Ανεξαρτησίας του Καναρίου Αρχιπελάγους (MPAIAC).

Αρκετές πτήσεις κατευθήνθηκαν προς το γειτονικό νησί της Τενερίφης, το αεροδρόμιο του οποίου ήταν μικρότερο.Έτσι, το αεροδρόμιο της Τενερίφης ήταν γεμάτο με αεροσκάφη που περιμένουν την ευκαιρία να ακολουθήσουν τους προορισμούς τους.

Ένα από τα αεροπλάνα που έπρεπε επίσης να προσγειωθούν στην Τενερίφη ήταν ένα KLM Boeing 747, που ήταν υπό τις διαταγές ενός εξαιρετικά ειδικού και βετεράνου Ολλανδού πιλότου Jacob van Zanten.

"Εκείνη την ώρα, κανείς δεν ήξερε πόση ώρα θα έκλεινε το αεροδρόμιο της Λας Πάλμας. Ήμασταν εκεί και περιμέναμε. Το αεροδρόμιο άνοιξε περίπου μιάμιση ώρα αργότερα και όλοι άρχισαν να κατατάσσονται για απογείωση", Θυμήθηκε αυτό το γεγονός που έγινε πριν από ένα χρόνο.

"Το αεροσκάφος της KLM ήταν παρκαρισμένο ακριβώς μπροστά μας και ο πιλότος αποφάσισε να ξεκινήσει τους κινητήρες, σχεδόν καθώς άνοιξαν ξανά το αεροδρόμιο της Las Palmas", δήλωσε ο επιζών.

Τα αρχεία δείχνουν ότι ο πιλότος Van Zanten της KLM και η ομάδα του έφταναν στο όριο του χρόνου που επιτρέπονταν για κάθε πτήση. Θυμόμενος το επεισόδιο, ο Μπραγκ υποστήριξε ότι ο πιλότος μπορεί να βιαζόταν να ακολουθήσει το δρόμο του.

"Δεν μπορείς να βιαστείς. Πρέπει να πάρεις τον χρόνο σου. Δεν βιάζεται κανείς να απογειωθεί ή να προσγειωθεί", δήλωσε επίσης ο συγκυβερνήτης μάρτυρας.

Το αεροπλάνο του Παναμ ήταν παρκαρισμένο πίσω από της KLM όταν οι πιλότοι διατάχθηκαν να προχωρήσουν στον διάδρομο και να ετοιμαστούν για απογείωση.

"Αλλά ακριβώς καθώς κινούνταν τα δύο αεροπλάνα, η πίστα ήταν γεμάτη ομίχλη και η ορατότητα μειώθηκε περίπου στα 100 μέτρα. Δεν μπορούσαμε να δούμε το αεροπλάνο της KLM πια", είπε ο Μπραγκ.

Οι καταγραφές και των δύο αεροσκαφών δείχνουν σύγχυση στους θαλάμους τους. Το αεροπλάνο του Παναμ διατάχθηκε να βγει από τον διάδρομο για να επιτρέψει στην KLM να απογειωθεί. Αλλά ήταν ασαφές τι έξοδο θα έπρεπε να κάνει, έπρεπε να στρίψει αριστερά όπως του υποδείχθηκε, αλλά διαμόρφωσε μια πολύ κοντινή γωνία με τον κεντρικό διάδρομο, και δεν μπορούσε να κάνει αυτή τη στροφή λόγω μεγάλων διαστάσεων του... οπότε ήταν σε τροχιά όταν το αεροσκάφος της KLM άρχισε να επιταχύνει.

"Όταν ο συγκυβερνήτης της PanAm είδε ξεκάθαρα το KLM, ήταν ήδη περίπου 60 πόδια μακριά τους, διέσχιζε την πίστα κατευθείαν προς σε εμάς", ανέφερε.

Σύμφωνα με την καταγραφή του τι συνέβη στον θάλαμο της KLM, όταν ο πιλότος Van Zanten ξεκίνησε τη διαδικασία απογείωσης, τον διέκοψε ο συγκυβερνήτης, ο οποίος του υπενθύμισε ότι δεν είχαν άδεια να το κάνουν.

Λίγα λεπτά αργότερα, όταν ο Van Zanten επανέλαβε για την διαδικασία της απογείωσης, ένας μηχανικός του αεροπλάνου ανησυχούσε. "Το αεροπλάνο της PanAm έχει ήδη αδειάσει τον διάδρομο;", ρώτησε. "Ναι", απάντησε ο πιλότος με εμπιστοσύνη. Αλλά έκανε λάθος.

"Ακούσαμε ένα πολύ σύντομο 'μπουμ'"

"Δεν μπορούσα να το πιστέψω. Δεν μπορούσα να πιστέψω ότι ότι απογειώθηκε", είπε ο Μπραγκ στο BBC το 2016.

"Άρχισα να φωνάζω, φύγε από την πίστα, ξεκόλλα, βγες έξω. Πέρασε όμως τόσο γρήγορα, που δεν είχαμε χρόνο να σκεφτούμε", είπε ο συγκυβερνήτης του Παναμ.

"Θα είχαν περάσει περίπου 10 ή 15 δευτερόλεπτα από τότε που τον είδαμε μέχρι να μας χτυπήσει. Πρέπει να μας είδε την ίδια στιγμή που τον είδαμε.

Φαίνεται ότι ο πιλότος Van Zanten ήταν απελπισμένος να απογειωθεί λόγο του περιορισμένου χρόνου που είχε, και γεμάτο με καύσιμα, το αεροπλάνο ήταν πολύ βαρύ.

"Ακούσαμε ένα πολύ σύντομο 'μπουμ'. Ο θόρυβος και η κίνηση ήταν πολύ δυνατοί, και το αεροπλάνο της KLM που τους είχε χτυπήσει συνέχισε την πορεία του στην πίστα και στη συνέχεια τυλίχτηκε στις φλόγες, χωρίς επιζώντες.".

"Όταν συνειδητοποίησα τη ζημιά, πήδηξα, από περίπου τέσσερα μέτρα στο έδαφος, και έπεσα χαρούμενα σε μια επιφάνεια γρασιδιού. Αν είχα πέσει στο πεζοδρόμιο, θα είχα σπάσει τα πόδια μου. Ξύπνησα και είδα ότι υπήρχαν περίπου 50 άτομα στην αριστερή πτέρυγα του αεροπλάνου. Άρχισα να τους λέω να πέσουν κάτω. Αφού ήμασταν εκεί περίπου πέντε λεπτά, το αεροπλάνο εξερράγη."

61 άνθρωποι δραπέτευσαν από το αεροπλάνο της PanAm, αλλά η ομίχλη ήταν τόσο πυκνή που ήταν αρκετά λεπτά μέχρι οι διασώστες να συνειδητοποιήσουν ότι υπήρχαν δύο αεροπλάνα στις φλόγες στον διάδρομο.

Αργότερα, οι ερευνητές ανέφεραν ότι οι μη τυποποιημένες ορολογίες οδήγησαν σε σύγχυση και σημαντικές μεταδόσεις των δύο αεροπλάνων στον πύργο ελέγχου δεν παραλήφθηκαν. Ο χειριστής ασυρμάτου του πύργου ελέγχου μιλούσε την ίδια ώρα, οπότε μπλοκάρισε ο ένας τον άλλον.

Από τότε η διαδηκασία των πιλοτικών θαλάμων άλλαξε. Όλα τα πληρώματα καμπίνας εκπαιδεύονται να αμφισβητούν ο ένας τον άλλον, ανεξάρτητα από το εύρος τους.

"Αν είχε ακούσει τον συγκυβερνήτη και μηχανικό του, (Van Zanten) δεν θα είχε απογειωθεί. Απλά αγνόησε την όλη διαδικασία απογείωσης. Κανείς δεν θα μάθει ποτέ γιατί ήταν τόσο βιαστικός και προσπάθησε να απογειωθεί με τον τρόπο που το έκανε ", είπε ο Μπραγκ.

Ο Ρόμπερτ Μπραγκ συνέχισε να πετάει μέχρι το 1997.