Lotfi Zadeh

H Google τιμάει σήμερα τον επιστήμονα Lotfi Zadeh με ένα Doodle. Ο Lotfi Zadeh αποκαλείται ο «πατέρας της ασαφούς λογικής»

Είναι δύσκολο να χωρέσει κανείς το δυαδικό μυαλό της τεχνητής νοημοσύνης ενός υπολογιστή, όπου κάτι είναι είτε "ενεργό" ή "κλειστό", "άσπρο" ή "μαύρο", "ζεστό" ή "κρύο", γύρω από την κανονική ασάφεια που συναντάται στην καθημερινή ζωή.

Για παράδειγμα, μπορεί όλοι να συμφωνήσουμε ότι είναι επίσημα "κρύο" έξω όταν φτάσει στους 40 βαθμούς — αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν "ζεστό" στους 42 βαθμούς.

Ο Lotfi Zadeh αποκαλείται ο «πατέρας της ασαφής λογικής» για τον καθορισμό ενός μαθηματικού τρόπου ανάλυσης δεδομένων που δεν ταιριάζουν απόλυτα σε τέτοιες ασπρόμαυρες κατηγορίες.

Η ασαφής λογική αφήνει χώρο στον υπολογιστή να χαρακτηρίσει κάτι "κάπως κρύο" ή "πολύ κρύο" - ένα φαινομενικά αυτονόητο βήμα, δεδομένου ότι αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί και ο εγκέφαλός μας, αλλά που έσπασε τις προηγουμένως άκαμπτες διαδικασίες της τεχνητής νοημοσύνης. Οι πόρτες άνοιξαν για προσαρμοστικά συστήματα που θα ήταν αδιανόητα — από φίλτρα ανεπιθύμητης αλληλογραφίας έως τον έλεγχο πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής ακόμα και τρένα μετρό χωρίς οδηγό.

Ο Zadeh γεννήθηκε στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν και μεγάλωσε στο Ιράν. Κέρδισε το BSEE του από το Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης το 1942 και το MSEE του από το MIT το 1946.

Συνέχισε με το διδακτορικό του, από την Κολούμπια το 1949, όπου παρέμεινε στο διδακτικό προσωπικό μέχρι το 1959, και στη συνέχεια μετακόμισε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ όπου είναι ήταν ομότιμος καθηγητής. Ήταν επίσης διευθυντής του Berkeley Institute of Soft Computing από το 1991.

Η πρώτη εργασία του Zadeh σχετικά με τη θεωρία των ασαφών συνόλων δημοσιεύτηκε το 1965. Η εργασία παρουσίασε έναν μεθοδικό τρόπο ποσοτικοποίησης των όρων που οι άνθρωποι τείνουν να βιώνουν υποκειμενικά.

Το κρύο, το σκοτάδι και το μέγεθος θα μπορούσαν τώρα να δοθούν ένας αριθμός σε μια κλίμακα για το πόσο κρύα, σκοτεινά ή μεγάλα ήταν.

Το 1973 πρότεινε τη θεωρία του για τη ασαφή λογική για να δουλέψει με αυτά τα σύνολα. Το ίδιο το σύστημα δεν ήταν "ασαφές" - πράγματι το σύστημα έθεσε αυστηρούς λογικούς κανόνες για τον τρόπο χειραγώγησης των εννοιών - ήταν μόνο οι ίδιες οι έννοιες που ορίστηκαν σε μια σειρά τιμών.

Οι ιδέες του Zadeh δεν υιοθετήθηκαν αμέσως. Χρειάστηκαν περίπου δύο δεκαετίες προτού το πεδίο της επιστήμης των υπολογιστών, το οποίο είχε επικεντρωθεί τόσο πολύ στα δυαδικά συστήματα, αρχίσει να δίνει στις ιδέες του άξια προσοχής.

Ο Zadeh, ωστόσο, συνέχισε να αναπτύσσει και να ενισχύει τις ιδέες του, και η ασαφής λογική είναι πλέον ευρέως αποδεκτή ως μια πραγματική αλλαγή παραδείγματος στον τρόπο με τον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αλληλεπιδρά με τον κόσμο λίγο περισσότερο σαν ανθρώπινος εγκέφαλος.

Σε πρακτικό επίπεδο, η ασαφής λογική ενσωματώνεται σε ένα ευρύ φάσμα σύγχρονης τεχνολογίας—έχει χρησιμοποιηθεί σε cruise control σε αυτοκίνητα, σταθεροποίηση εικόνας βιντεοκάμερας, βελτιωμένα τρένα μετρό, αυτόματο προγραμματισμό λεωφορείων και τρένων, πρόβλεψη σεισμών, ακόμη και διάγνωση καρκίνου.

Η τρέχουσα έρευνα του Zadeh επικεντρώνεται στη ασαφή λογική, στους υπολογισμούς με λέξεις και στον ήπιο υπολογισμό - ένα μεγαλύτερο σύστημα για να συγκεντρώσει όλα τα σχετικά μαθηματικά συστήματα και τεχνικές για το χειρισμό αβέβαιων πληροφοριών.

Ο Zadeh έχει λάβει πολλά βραβεία, όπως το Honda Prize, το IEEE Medal of Honor, το IEEE Richard Hamming μετάλλιο, το βραβείο Rufus Oldenburger της ASME και το βραβείο ACM Allen Newell.