Ο Μεγιστίας ήταν μάντης καταγόμενος από την Ακαρνανία. Η Ακαρνανία είναι το δυτικότερο κομμάτι της Στερεάς Ελλάδας και ορίζεται χονδρικά από το τρίγωνο που σχηματίζουν το Ιόνιο πέλαγος, ο Αμβρακικός κόλπος και ο ποταμός Αχελώος.
Ως γενάρχης των Ακαρνάνων αναφέρεται ο Ακαρνάν, γιος του Αλκμαίωνα. Η περιοχή κατοικείται από τα νεολιθικά χρόνια, αρχικά από Κουρήτες και Λέλεγες, όπως και η γειτονική Αιτωλία. Κατά τον 7ο π.Χ. αιώνα αποικίζουν την περιοχή οι Κορίνθιοι ιδρύοντας πόλεις όπως ο Αστακός, η Πάλαιρος, το Ανακτόριο και η Λευκάδα.
Το πολίτευμα των περισσότερων Ακαρνανικών πόλεων ήταν δημοκρατικό, υπήρχε μάλιστα και ένα είδος ομοσπονδίας μεταξύ τους, το Κοινό των Ακαρνάνων. Σημαντικότερη πόλη και έδρα του Κοινού ήταν η αρχαία Στράτος, δίπλα ακριβώς στον Αχελώο, στα σύνορα με την Αιτωλία. Άλλες σημαντικές πόλεις ήταν οι Οινιάδες, το Αμφιλοχικό Άργος, η Μεδεώνα και κυρίως το Θύρρειο που κάποια στιγμή ίσως να ήταν και η μεγαλύτερη πόλη.
Ο Μεγιστίας ακολούθησε μαζί με τον γιό του εθελοντικά τους Έλληνες στις Θερμοπύλες. Στην Αρχαία Ελλάδα οι μάντεις έπαιζαν σημαντικό ρόλο στον πόλεμο. Κάθε μάχη άρχιζε και τελείωνε με μια θυσία. Ο μάντης ήταν αυτός που μελετούσε τα σπλάχνα του ζώου και αποφάσιζε αν οι οιωνοί ήταν καλοί ή όχι.
Την παραμονή της μάχης των Θερμοπυλών (480 π.Χ.) βρισκόταν στις Θερμοπύλες και προέβλεψε ότι θα πέσει στη μάχη. Ο Λεωνίδας του ζήτησε να φύγει, εκείνος όμως και αφού είχε παρθεί η απόφαση για την αναχώρηση των υπόλοιπων Ελλήνων (εκτός των Σπαρτιατων, Θεσπιών και Θηβαίων) έδιωξε με αυτούς τον μοναχογιό του και παρέμεινε μέχρι το τέλος.
Ο ιερός αυτός άνδρας, ο εκτελών με περισσή ικανότητα τα καθήκοντα του μάντη και του οιωνοσκόπου, μέσα σε μία στιγμή μεταμορφώθηκε σε ατρόμητο πολεμιστή, καταθέτοντας την ίδια του την ζωή στο βωμό της Ελλάδος.
Η ηρωϊκή του ψυχή και η ιστορία του λαμπρού και δοξασμένου του γένους, του υπέδειξαν τον μοναδικό δρόμο της θυσίας, η οποία θα του εξασφάλιζε την αιώνια δόξα και θα λειτουργούσε σαν φωτεινό παράδειγμα στους μεταγενέστερους.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει:
«Μαρτύριον δε μοι και τόδε ουκ ελάχιστον τούτου πέρι γέγονε, ότι και τον μάντιν ος είπετο τη στρατιή ταύτη, Μεγιστίην τον Ακαρνήνα, λεγόμενον είναι τα ανέκαθεν από Μελάμποδος, τούτον είπαντα εκ των ιρών τα μέλλοντά σφι εκβαίνειν, φανερός εστι Λεωνίδης αποπέμπων, ίνα μη συναπόληταί σφι. Ο δε αποπεμπόμενος αυτός μεν ουκ απέλιπε, τον δε παίδα συστρατευόμενον, εόντα οι μουνογενέα, απέπεμψε.»
«Ακλόνητη απόδειξη γι’ αυτό που λέω είναι και το εξής, ότι όχι μόνο τους άλλους, αλλά και τον μάντη που ακολουθούσε το στρατό, τον Ακαρνάνα Μεγιστία, που έλεγαν πως καταγόταν από τον Μελάμποδα, αυτόν που εξετάζοντας τα σφάγια είχε προφητεύσει εκείνα που έμελλαν να συμβούν, είναι γνωστό ότι ο Λεωνίδας κι αυτόν τον έδιωξε, για να μην απολεσθεί μαζί τους. Ο Μεγιστίας όμως, μολονότι τον έδιωχναν, δεν θέλησε να αναχωρήσει και έδιωξε μόνο τον μονάκριβο γιό του, που εξεστράτευσε μαζί τους.»
Έτσι παρέμεινε μέχρι το τέλος. Εκεί έπεσε ηρωϊκά πολεμώντας τους πολυάριθμους Πέρσες και τον Ξέρξη. Ο Μεγιστίας είναι από τους λίγους αν όχι ο μόνος που καταγράφεται, που προέρχονταν από άλλη περιοχή της αρχαίας Ελλάδας και έπεσε με τους 300 του Λεωνίδα.
Οι Έλληνες της εποχής του, αφού έδιωξαν από την χώρα τους Πέρσες, τίμησαν τους νεκρούς ήρωες Θερμοπυλομάχους με μνημεία, επιγράμματα και επιτύμβιες στήλες. Στον μάντη Μεγιστία, ο Σιμωνίδης του Λεωπρέπη έγραψε και αφιέρωσε ιδιαίτερο επίγραμμα στο μνήμα του, σε ένδειξη τιμής και φιλίας προς εκείνον, επίγραμμα το οποίο διασώζει στην ιστορία του ο Ηρόδοτος μαζί με τα επιγράμματα των Σπαρτιατών και των Πελοποννησίων ως εξής:
«Μνήμα τόδε κλεινοίο Μεγιστία, όν ποτε Μήδοι Σπερχειόν ποταμόν κτείναν αμειψάμενοι, μάντιος, ός τότε κήρας επερχομένας σάφα ειδώς ούκ έτλη Σπάρτης ηγεμόνα προλιπείν.»
«Αυτό είναι το μνήμα του δοξασμένου Μεγιστία, που οι Μήδοι τον σκότωσαν, όταν πέρασαν τον Σπερχειό ποταμό, του μάντη που αν και εγνώριζε καλά τον θάνατο που ερχόταν, δεν θέλησε να εγκαταλείψει τον αρχηγό της Σπάρτης.» Ηροδότου Ιστορία Ζ΄(Πολύμνια) 228
Αυτόν λοιπόν τον άνδρα οι Νεοέλληνες τον λησμόνησαν. Σε κανένα σημερινό ιστορικό δοκίμιο δεν αναφέρεται το όνομά του. Η περιοχή η οποία τον γέννησε, η Ακαρνανία, έχει πλήρη άγνοια της ύπαρξής του. Κανένα μνημείο του δεν στήθηκε στον τόπο του, ούτε μία οδός ή κάποιος δημοτικός χώρος δεν φέρει το δοξασμένο όνομά του. Η λήθη βασιλεύει εκεί όπου κάποτε η τιμή προς τους ήρωες ήταν πρώτιστο καθήκον. Μόνο το λιτό χάραγμα του ονόματός του στην βάση του ανδριάντα του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες, μαρτυρεί στους περαστικούς, την ύπαρξή του…
Δεν υπάρχουν σχόλια: