Οι αρετές των Ρωμαίων και η εξωτερική πολιτική της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας

Το Δόγμα της Βυζαντινής Εξωτερικής Πολιτικής είναι το Imperium Romanum. Σύμφωνα με αυτό, ο «Ρωμαίος», έχεις το ιερό καθήκον να φροντίζει για την ανθρωπότητα, και θυμίζει τη θέση του Βιργιλίου «Μα σύ Ρωμαίε, θυμήσου, τους λαούς θα κυβερνάς, θα θεμελιώσεις τους κανόνες της ειρήνης, στους νικημένους θα είσαι μεγαλόκαρδος, στους αλαζόνες τιμωρός, αυτές θα είναι οι δικές σου τέχνες».

Ο Fullbright, εξηγεί αυτήν την πανηγυρικού τύπου φράση ως «η δύναμη τείνει να ταυτιστεί με την αρετή και ένα μεγάλο έθνος είναι ιδιαίτερα επιρρεπές στην ιδέα οτι η δύναμή του, είναι στοιχείο θεϊκής εύνοιας, που το επιφορτίζει με μια μεγάλη ευθύνη για την τύχη άλλων εθνών (…) και πώς θα τα αναπλάσει κατά την ίδιαν αυτού, λαμπρή εικόνα και ομοίωση». Κατά ενάμιση αιώνα, η ρωμαϊκή αυτοκρατορία βρισκόταν στο ζενίθ της πολιτικής και πολιτιστικής της ακμής. Ήταν μία περίοδος βραδέων εξελίξεων, Κάποιοι την αποκαλούν την "ευτυχέστερη περίοδο της ιστορίας του ανθρωπίνου γένους".

Πίσω από την ευημερία της Παξ Ρομάνα(Ρωμαϊκή Ειρήνη), όμως, λάμβαναν χώρα αλλαγές που οδήγησαν προοδευτικά στην κρίση της αυτοκρατορίας τον 3ο αιώνα μ.Χ. Από πολιτική άποψη, η σταθερή διακυβέρνηση οφείλεται στο ότι ισχυρές δυναστείες κυριαρχούσαν, ώστε να μην υπάρχουν ουσιαστικές εσωτερικές ανωμαλίες (εξαιρουμένων των ετών 68-69 και 193). Στο εσωτερικό επικρατεί ειρήνη, ασφάλεια και ηρεμία. Το οδικό δίκτυο με κέντρο τη Ρώμη επεκτείνεται σε όλη την αυτοκρατορία και μαζί του το εμπόριο και ο ελληνορωμαϊκός πολιτισμός. Σε κάθε μεγάλη πόλη της αυτοκρατορίας υπάρχουν υδραγωγείο και δημόσια λουτρά. Παρόλο που οι εξουσίες είναι συγκεντρωμένες στα χέρια ενός ανθρώπου, του αυτοκράτορα, ο λαός είναι ευχαριστημένος.

Βέβαια, στο θρόνο κάποιες φορές ανεβαίνουν παρανοϊκοί και οκνηροί αυτοκράτορες, όπως ο Καλιγούλας, ο Νέρων και ο Κόμμοδος, αλλά αυτοί αντισταθμίζονται από τους καλούς και ενσυνείδητους αυτοκράτορες, όπως ο Κλαύδιος, ο Τραϊανός, ο Αδριανός και ο Μάρκος Αυρήλιος. Ο όρος ελληνορωμαϊκός πολιτισμός χρησιμοποιείται ευρύτατα στην ιστοριογραφία και δηλώνει τον σύνθετο πολιτισμό που προέκυψε κατά την Αρχαιότητα από τη συνάντηση και συγχώνευση του ρωμαϊκού και του ελληνικού πολιτισμού.

Στη συνέχεια, η κουλτούρα αυτή εξαπλώθηκε σε όλο τον μεσογειακό κόσμο και στην Εγγύς Ανατολή, όπου ήδη από την ελληνιστική εποχή ο ελληνικός πολιτισμός είχε ισχυρή επιρροή, μέσω της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο είναι εμφανής η διάδοση, συστηματοποίηση και εξέλιξη της ελληνικής τέχνης, της φιλοσοφίας και της ρητορικής, της νομικής αλλά και της τεχνολογίας, στον ευρύτερο χώρο της ρωμαϊκής επικράτειας και με την προσθήκη λατινικών επιρροών. Οι επιτεύξεις σε αυτούς τους τομείς βασίστηκαν στη διάχυση της γνώσης, η οποία στηρίχτηκε σε μεγάλο βαθμό στα επιτεύγματα της κλασικής και ελληνιστικής εποχής, μέσα στη σχετική πολιτική και οικονομική σταθερότητα και τις ασφαλείς επικοινωνίες που επέβαλλε η Ρωμαϊκή Ειρήνη (Pax Romana).

Ο ελληνορωμαϊκός πολιτισμός διατηρήθηκε κυρίαρχος στον μεσογειακό χώρο μέχρι τον εκχριστιανισμό της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατά τον 4ο αιώνα μ.Χ. Παλιότερα, συνηθιζόταν να λέγεται ότι ο ελληνικός πολιτισμός είναι το θεμέλιο του νεότερου δυτικού πολιτισμού, σήμερα όμως δείχνει ορθότερη η θέση ότι ο δυτικός πολιτισμός βασίστηκε στη ρωμαϊκή εκδοχή του ελληνικού. Ο Οκταβιανός επιλέγοντας τον τίτλο Imperator Caesar Divi Filius Augustus, με τη λέξη Imperator να σημαίνει «νικηφόρος διοικητής», ήθελε να συσχετίσει με τρόπο σαφή το όνομά του με την έννοια της νίκης. Μέχρι το έτος 13, ο Αύγουστος είχε να καυχηθεί πως τα στρατεύματά του τον προσφώνησαν νικητή 21 φορές έπειτα από νικηφόρες μάχες. Σχεδόν ολόκληρο το τέταρτο κεφάλαιο των απομνημονευμάτων του, που έφεραν τον τίτλο «Res Gestae», ήταν αφιερωμένο στις στρατιωτικές του επιτυχίες.

Απευθυνόμενος στα αισθήματα των Ρωμαίων πατριωτών, ο Αύγουστος προωθούσε την ιδέα της υπεροχής του ρωμαϊκού πολιτισμού ο οποίος είχε ως αποστολή να κυβερνά τον γνωστό κόσμο, ιδέα που συνοψίζεται στη φράση «tu regere imperio populos, Romane, memento», που μεταφράζεται «Θυμήσου, Ρωμαίε, να κυβερνάς με τη δύναμη τους λαούς του κόσμου». Η νοοτροπία αυτή ταίριαζε στη ρωμαϊκή ελίτ και την ευρύτερη κοινή γνώμη της εποχής, που ενέκρινε τις επεκτατικές διαθέσεις, όπως διαφαίνεται από μια ρήση του διάσημου Ρωμαίου ποιητή Βιργιλίου. Ο τελευταίος υποστήριξε πως οι θεοί εξασφάλισαν στη Ρώμη «imperium sine fine», δηλαδή «απεριόριστη κυριαρχία». Υπήρξε μάλιστα γενική απογοήτευση όταν ο Αύγουστος αποφάσισε να μην υπάρξει εκδίκηση για την αρπαγή των πολεμικών εμβλημάτων του Κράσσου, εφόσον δεν σχεδίασε εισβολή στην Παρθία. Εντούτοις, υπήρχαν πολλές ακόμη περιοχές που περίμεναν να κατακτηθούν.

Η ρωμαϊκή επικράτεια διακρίνεται πλέον στις επαρχίες που είναι υπό άμεση αυτοκρατορική διοίκηση, σ’ αυτές που είναι υπό συγκλητική διοίκηση, στα υποτελή συμμαχικά κράτη και στα ημιανεξάρτητα προτεκτοράτα, τα οποία πληρώνουν φόρο υποτέλειας στη Ρώμη και επιπλέον δέχονται έλεγχο από αυτήν στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής, της απονομής δικαιοσύνης και της ασφάλειας. Στα ρωμαϊκά προτεκτοράτα συνήθως βασίλευε ένας μονάρχης με τη βοήθεια μίας «κατοχικής κυβέρνησης» που στήριζε την εξουσία της στη δύναμη των όπλων των ρωμαϊκών φρουρών, όπως παλαιότερα ο Υρκανός Β' στο κράτος των Μακκαβαίων, και η οποία δεν ήταν πάντα σεβαστή από τον τοπικό πληθυσμό. Το 27 π.Χ. ο Αύγουστος μεταβάλλει τη νότια Ελλάδα σε κανονική επαρχία με το όνομα Αχαΐα και με έδρα την Κόρινθο, στερώντας από τους Έλληνες κάθε ψευδαίσθηση πραγματικής ανεξαρτησίας .

Η Μοισία, γίνεται και τυπικώς επαρχία το 6 μ.Χ. Οι τοπικοί κελτικοί και ιλλυρικοί πληθυσμοί αρχίζουν να αφομοιώνονται μέσω των τυπικών ρωμαϊκών μεθόδων, παρά τις κατά καιρούς εξεγέρσεις και τη συνεχή συνοριακή πίεση από τα γειτονικά γερμανικά φύλα. Την Αρμενία, η οποία κατατρυχόταν από εμφύλιο πόλεμο μεταξύ φιλορωμαίων και φιλοπάρθων μετά την εισβολή και την ήττα του Μάρκου Αντώνιου, ο Αύγουστος κατορθώνει να τη μεταστρέψει σε πιστό ρωμαϊκό προτεκτοράτο αλλά είναι φανερό πως η δυναστεία των Αρταξιαδών πλησιάζει στο τέλος της.

Για να προστατέψει τα ανατολικά σύνορα της αυτοκρατορίας από την παρθική απειλή, ο Αύγουστος βασιζόταν στα υποτελή κράτη στην ανατολή για να αναχαιτίζουν τις επιδρομές, καθώς μπορούσαν να διαθέτουν δικά τους στρατεύματα για να φυλάσσουν τα εδάφη τους.Για την ασφάλεια των ανατολικών επαρχιών ο Οκταβιανός διατηρούσε επιπροσθέτως μόνιμα στη Συρία ένα ισχυρό σώμα στρατού, ενώ παράλληλα ο ικανός προγονός του Τιβέριος διαπραγματευόταν με τους Πάρθους.

Ένα από τα σημαντικότερα διπλωματικά επιτεύγματα του τελευταίου ήταν οι διαπραγματεύσεις για την επιστροφή των εμβλημάτων του Κράσσου, μια συμβολική νίκη και αναπτέρωση του ηθικού της Ρώμης. Μια ακόμη επιτυχία του Τιβέριου ήταν η επιστροφή του Τιγράνη Ε' στο θρόνο της Αρμενίας.

Πηγή: http://www.anixneuseis.gr/?p=129044

https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ρωμαϊκή_αυτοκρατορία

https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ελληνορωμαϊκός_πολιτισμός

https://el.m.wikipedia.org/wiki/Οκταβιανός

Οι αρετές των Ρωμαίων και η εξωτερική πολιτική της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Οι αρετές των Ρωμαίων και η εξωτερική πολιτική της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Reviewed by Αρχαία Ελληνικά on Σάββατο, Νοεμβρίου 06, 2021 Rating: 5

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Από το Blogger.