1η Νοεμβρίου 1755 Λισαβόνα: Ένας από τους πιο καταστροφικούς σεισμούς στην παγκόσμια ιστορία - Βίντεο

Επρόκειτο για έναν από τους πιο θανατηφόρους και καταστροφικούς σεισμούς στην παγκόσμια ιστορία, καθώς μαζί με το τσουνάμι που ακολούθησε και τις πυρκαγιές που προκλήθηκαν, υπολογίζεται ότι προκάλεσε έως 100.000 θανάτους.

«Αρχικά ακούσαμε ένα θόρυβο, μία βροντή», θυμόταν ένας μάρτυρας «... όπως ο ήχος μιας άμαξας που έρχεται στο πλακόστρωτο, όμως όλο δυνάμωνε και δυνάμωνε μέχρι που έγινε τόσο δυνατός, όσο ο εκκωφαντικός ήχος ενός κανονιού».

Ήταν Σάββατο 1η Νοεμβρίου του 1755 και ώρα 9:40. Η πόλη της Λισαβόνας χτυπήθηκε από σεισμό που προκάλεσε τσουνάμι και ακολούθησε πύρινη λαίλαπα!

Στη μέση της πόλης, το έδαφος σκίστηκε και άνοιξαν βαθιά ρήγματα. Για να γλυτώσουν από τα κτίρια που κατέρρεαν οι κάτοικοι, έτρεχαν στους προβλήτες κι εκεί είδαν τη θάλασσα να έχει τραβηχτεί μίλα μακριά από την ακτή. Αποκαλύφθηκαν ναυάγια και ανασύρθηκαν χαμένα εμπορεύματα! Σαράντα λεπτά αργότερα, οποίος ήταν αφελής ώστε να τριγυρνάει στη λάσπη της ακτής, παρασύρθηκε από ένα τσουνάμι που πλημμύρισε τα πάντα κι έφτασε μέχρι το κέντρο της πόλης.

Μετά το πρώτο υδάτινο χτύπημα ακολούθησαν δύο ακόμα. Και τέλος ήρθε η φωτιά. Πεσμένα κεριά και λάμπες πετρελαίου κατέκαψαν αμέτρητα κτίρια. Όσες εστίες φωτιάς δεν έσβησαν από τα νερά της θάλασσας, γρήγορα εξαπλώθηκαν και λαμπάδιασαν τα συντρίμμια που είχε αφήσει πίσω του το νερό. Σχεδόν ολόκληρη η πόλη είχε μετατραπεί σε σωρούς από ξύλα - ιδανικό καύσιμο για τη φωτιά.

100.000 άνθρωποι νεκροί!

Σεισμός, πυρ και θάλασσα στοίχισαν τη ζωή σε 100.000 ανθρώπους! Η πρωτεύουσα της Πορτογαλίας καταστράφηκε και τα περισσότερα λιμάνια της δεν ήταν πια λειτουργικά. Η χώρα βυθίστηκε σε κρίση οικονομική και πολιτική κρίση και έπαψε να υφίσταται πια ως αυτοκρατορική δύναμη. Εκείνη η φυσική καταστροφή ήταν η πρώτη που χτύπησε την Ευρώπη σε τέτοια κλίμακα από την αυγή της επιστημονικής επανάστασης.

Ο σεισμός επηρέασε βαθιά τη σκέψη των φιλοσόφων του Διαφωτισμού. Η φύση και οι συνέπειές του, εξετάστηκαν επιστημονικά (τα θεϊκά αιτία απορρίφθηκαν, αφού πολλοί παρατήρησαν πως η καταστροφή είχε ισοπεδώσει σχεδόν όλες τις εκκλησίες αλλά είχε αφήσει τα πορνεία…) και το συμβάν αποτέλεσε ένα σκληρό μάθημα. Μπορεί ο σεισμός να ήταν απόλυτα καταστροφικός, όμως έγινε ο θεμέλιος λίθος για την ανάπτυξη της σύγχρονης γεωλογίας και σεισμολογίας. Ουδέν κακόν…

Το βίντεο που ακολουθεί είναι για μια προσαρμογή του ντοκιμαντέρ "Οργή του Θεού" (επεισόδιο 5 της σειράς "Τέλειες καταιγίδες: Καταστροφές που άλλαξαν τον κόσμο"). Η μουσική είναι και απόσπασμα από το πορτογαλικό συνθέτη Estêvão de Brito's (περ. 1575-1641) από τους θρήνους του Προφήτη Ιερεμία.