Αλκυονίδες Ημέρες: Όταν η Άνοιξη εμφανίζεται στα μέσα του χειμώνα στην Ελλάδα

Χέρμπερτ Ντράπερ, Αλκυόνη, 1915 - Εικόνα: Δημόσιος τομέας

Η Ελλάδα φημίζεται ότι έχει σχεδόν 300 ημέρες ηλιοφάνειας το χρόνο, ακόμη και το χειμώνα, όταν το μοναδικό φαινόμενο των Αλκυονίδων Ημερών, δημιουργεί ένα μίνι καλοκαιρινό διάλειμμα μέσα στο χειμώνα.

Η φράση, που μεταφράζεται στα Αγγλικά σε "Halcyon days", έχει κυριολεκτική σημασία των ήρεμων, ειρηνικών ημερών. Είναι η μετάφραση του 'Αλκυονίδες Μέρες'.

Οι Αλκυονίδες Ημέρες πραγματοποιούνται από τις 15 Δεκεμβρίου έως τις 15 Φεβρουαρίου κάθε έτους και συχνότερα μεταξύ 16 και 31 Ιανουαρίου. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι μέρες είναι συνήθως ηλιόλουστες, με καθαρό ουρανό και χωρίς αέρα, με υψηλές θερμοκρασίες που δεν είναι χαρακτηριστικές για την εποχή.

Κατά τη διάρκεια των Αλκυονίδων Ημερών, στη μέση του χειμώνα, οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν πάνω από 20 βαθμούς Κελσίου (68 βαθμούς Φαρενάιτ) και είναι χαρακτηριστικές κατά τη διάρκεια μιας εβδομάδας.

Από πού προέρχεται το όνομα Αλκυονίδες Μέρες;

Οι ημέρες των Αλκυονίδων ονομάστηκαν έτσι από το πουλί Αλκυόνη (αλκυώνα) που κάνει τα αυγά του αυτή την εποχή του χρόνου στις ρωγμές των παραθαλάσσιων βράχων. Η αλληγορική έννοια είναι του ομώνυμου αστέρα που ονομάζεται «Αλκυόνη» στον αστερισμό των Πλειάδων.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το αστέρι Αλκυόνη κορυφώνεται την τροχιά του κατά τις βραδινές ώρες και ως εκ τούτου κατά τις ασυννέφιαστες νύχτες του Ιανουαρίου, το αστέρι είναι ορατό στο σύμπλεγμα των Πλειάδων, που βρίσκεται στο υψηλότερο μέρος του ουράνιου θόλου.

Ως αποτέλεσμα αυτού του απλού φυσικού γεγονότος, όλες οι διαδοχικές ημέρες που είναι ορατό το αστέρι της Αλκυόνης ονομάστηκαν «Αλκυονίδες».

Εικόνα: Δημόσιος τομέας - Wikimedia Commons

Από μετεωρολογικής άποψης, οι Αλκυονίδες Ημέρες δημιουργούνται ως αποτέλεσμα του συνδυασμού του γεωγραφικού πλάτους της Ελλάδας αυτές τις μέρες του χειμώνα, της αυξημένης βαρομετρικής πίεσης, της έλλειψης ανέμου, των δροσερών θερμοκρασιών και της έντονης ηλιοφάνειας.

Ο Μύθος

Υπάρχουν αρκετοί μύθοι γύρω από το φαινόμενο των Ημερών της Αλκυονίδας, ο πιο συνηθισμένος από τους οποίους είναι η ιστορία της Αλκυόνης, κόρης του Αιόλου, του Έλληνα θεού του ανέμου.

Η Αλκυόνη και ο Κήυκας ζούσανε πολύ ευτυχισμένοι στην Τραχίδα, της οποίας ο Κήυκας ήταν βασιλιάς. Κάποιες φορές αποκαλούσαν ο ένας τον άλλον Δία και Ήρα. Αυτό εξόργισε το Δία, και ενώ ο Κήυκας ήταν στη θάλασσα (πηγαίνοντας να συμβουλευτεί ένα μαντείο, σύμφωνα με τη διήγηση του Οβίδιου), έριξε κεραυνό στο καράβι του. Λίγο μετά ο Μορφέας μεταμορφωμένος ως Κήυκας εμφανίστηκε στην Αλκυόνη για να της διηγηθεί τη μοίρα του συζύγου της, και εκείνη ρίχτηκε στη θάλασσα από τη θλίψη της, όπου αντίκρισε το νεκρό σώμα του Κήυκα. Από συμπόνια οι θεοί τους μεταμόρφωσαν στα πουλιά Αλκυόνες.

Ωστόσο, τα πουλιά εξακολουθούσαν να είναι καταδικασμένα και να γεννούν το χειμώνα κάθε χρόνο.

Αφού τα κύματα της θάλασσας έπεσαν στα βράχια και κατέστρεψαν τη φωλιά και τα αυγά της Αλκυόνης, ο Δίας ένιωσε ξανά λύπη και διέταξε να σταματήσουν οι άνεμοι και ο Ήλιος να λάμψει για δεκαπέντε μέρες στην καρδιά του χειμώνα, ώστε η Αλκυόνη να γεννήσει με ασφάλεια τα αυγά της.