Ερμή Τρισμέγιστου: Σμαραγδένιος Πίνακας

Γράφει ο Σπύρος Μακρής

Ο Σμαραγδένιος Πίνακας, λέγεται πως αποτελεί τμήμα των Ερμητικών Κειμένων και είναι ένα από τα πιο σεβαστά μαγικά έγγραφα στον Δυτικό αποκρυφισμό.

Θεωρείται αρχαίας εποχής “κάψουλα της σοφίας”, η οποία περιέχει μύθους της ανθρωπότητας και θρησκευτικές παραδόσεις. Αλλά η αρχική πηγή του Σμαραγδένιου είναι άγνωστη.

Λέγεται ότι ανακαλύφθηκε σε έναν κοίλο τάφο. Τον κρατούσε στα χέρια του το πτώμα του Ερμή του Τρισμέγιστου, ωστόσο οι απόψεις διίστανται. Μερικοί λένε ότι ήταν η Σάρα, η γυναίκα του Αβραάμ. Μια άλλη ιδέα λέει ότι ήταν ο Απολλώνιος ο Τυανέας.

Οι θρύλοι, όμως, είναι πάρα πολλοί. Ένας εξ αυτών λέει ότι τον Σμαράγδινο πίνακα εντόπισε πρώτος ο Μέγας Αλέξανδρος.

Η πέτρα (ο πίνακας) είναι υποτίθεται χαραγμένος σε φοινικική γραφή και αποκαλύπτει τα μαγικά μυστικά του σύμπαντος. Η πρώτη λατινική μετάφρασή του προέρχεται από το 1200 ενώ υπάρχουν και άλλες (μεταξύ των οποίων μία από τον Sir Isaac Newton). Αλλά καμία από τις μεταφράσεις δεν είναι πανομοιότυπες. Διαφέρουν μεταξύ τους και κανείς δεν μπορεί να ξέρει σίγουρα ποιά είναι η σωστή.

Το πιο σημαντικό σημαντικό σημείο και, ίσως, το πιο διαδεδομένο είναι η εξής φράση:

«ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΩ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΩ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΩ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΩ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΕΝΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΣ»

Ως εκ τούτου,

«Αυτό είναι το θεμέλιο της αστρολογίας και της αλχημείας: ότι ο μικρόκοσμος της ανθρωπότητας και της γης είναι μια αντανάκλαση του μακρόκοσμου του Θεού και των ουρανών».

Παρά τους διάφορους ισχυρισμούς, η πρώτη τεκμηριωμένη αναφορά του Σμαράγδινου Πίνακα, χρονολογείται σε ένα παλιό αραβικό βιβλίο που γράφτηκε μεταξύ του έκτου και όγδοου αιώνα.

Οι πρώτες αραβικές μεταφράσεις ισχυρίζονται ότι το αρχικό κείμενο ήταν στην αρχαία συριακή (διάλεκτος της αραμαϊκής γλώσσας που ομιλείται από τους Ασσυρίους, στη βόρεια Μεσοποταμία).

Φανταστική απεικόνισση του Σμαράγδινου Πίνακα, από το έργο του Heinrich Khunrath Στον Ερμή τον Τρισμέγιστο αποδίδονται τριάντα έξι χιλιάδες “γνήσια έργα”(!), με το πιο σημαντικό να είναι ο Σμαράγδινος Πίνακας. Είναι μικρότερο από μια σελίδα και αποτελείται από δεκατρείς σύντομες αινιγματικές εντολές που πρόσφεραν ανεξάντλητη έμπνευση στους μεταγενέστερους αλχημιστές που αυτοαποκαλούνται “Ερμητιστές”.

Σύμφωνα με την εσωτερική παράδοση, τα Ερμητικά κείμενα αντικατοπτρίζουν την σοφία μίας πολύ παλαιάς εποχής, εκείνη της Ατλαντίδος…

[Και όταν βρέθηκα τέλος στην κεντρική αίθουσα του σπηλαίου, είδα μπροστά μου έναν γέροντα νάναι καθισμένος σ’ έναν χρυσό θρόνο. Στο ένα του χέρι κρατούσε τον σμαραγδένιο πίνακα, που είχε σκαλισμένα απάνω τα λόγια της αρχαίας σοφίας.

Και μου είπε ο γέροντας:

«Δε μπορώ να σου δώσω τον πίνακα, μόνο αποστήθισε τα λόγια τα γραμμένα, και πάρτα μαζί σου χαραγμένα στη μνήμη. Ύστερα μελέτησε μόνος σου τη σοφία αυτών των λόγων, κι όταν νιώσεις έτοιμος, φύγε και περιπλανήσου σ’ όλη την οικουμένη, να την διδάξεις στους ανθρώπους, Αλλά να διδάξεις τη σοφία των λόγων αυτών, κι όχι τα ίδια τα λόγια. Διότι ο λόγος αυτός ο γραμμένος, είναι τέλειος στη διατύπωσή του, και αν ληφθεί κατά λέξιν και ως έχει, μπορεί να χρησιμεύσει τόσο για καλό, όσο και για το κακό. Άφησε λοιπόν τους ανθρώπους να φανταστούν όποια σοφία τους ταιριάζει, κι ας προκύψει από τον καθένα ένας δικός του ξεχωριστός σμαραγδένιος πίνακας, ένας δικός του νόμος και λόγος. Μόνο έτσι ο άνθρωπος θα μπορέσει ν’ αποβάλει τον εγωϊσμό του, τις επιθυμίες για πλαστά δημιουργήματα, τη μανία για πλούτη κι εξουσία, τον πόλεμο και τις σφαγές. Μόνο έτσι θα ορίσει την ελευθερία του, αλλά και τα όρια αυτής της ελευθερίας που του ορίζει η κοινωνία μέσα στην οποία ζει. Διότι το μεγάλο έργο, δεν είναι της ύλης ή της ζωής, του σώματος ή της ψυχής. Το μεγάλο έργο βρίσκει την πραγμάτωσή του στο πνεύμα, το ενοποιητικό, το αρχέγονο, αυτό που δε μπορούμε ν’ αντιληφθούμε παρά μόνο με τα μάτια της ψυχής.»]

Ο ΣΜΑΡΑΓΔΕΝΙΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

Ιδού, αληθώς λέγω, απολύτως και αναμφιβόλως.

Ό,τι είναι ορατό είναι αντικατοπτρισμός αυτού που είναι αόρατο, κι ό,τι είναι αόρατο πηγή αυτού που είναι ορατό.

Αυτό που είναι κάτω είναι όπως εκείνο που βρίσκεται επάνω. Και όπως επάνω, έτσι και κάτω, για την επίτευξη των θαυμάτων του ενός πράγματος.

Το αόρατο φάσμα εντός και εκτός, ανάμεσα και γύρω, είναι το εν το ενιαίο.

Πάντα τα διαχωρισμένα, ορατά και αόρατα, προέρχονται από το ένα, το αδιαχώρητο, το ενιαίο και το φάσμα του, κι αυτό το φάσμα γίνεται λογισμός.

Ο λογισμός, έχει τη φωτιά πατέρα και το ύδωρ μητέρα, ο αήρ το έσπειρε κι η γη το έθρεψε στο βυζί της.

Είναι ο δημιουργός όλων των θαυμαστών και της τελείωσης αυτού του κόσμου, και η δύναμή του ακεραία.

Η φωτιά να ξεχωρίσει από τη γη, το διακριτό από το αδιάκριτο.

Ανυψώνεται από το νερό στον αέρα, και αναδεικνύεται σε κυβερνήτη του αοράτου.

Μ’ αυτό τον τρόπο το φως θα διώξει το σκοτάδι, και το έργο του λογισμού γίνεται τέχνη.

Αυτή είναι η υπέρτατη δύναμη του λογισμού, γιατί ξεπερνάει το διακριτό και διεισδύει στο αδιάκριτο.

Έτσι μαθαίνει ο λογισμός πως δημιουργήθηκε ο κόσμος, και με τον ίδιο τρόπο πορεύεται προς τη γνώση.

Αλλά η γνώση αυτή είναι τρισυπόστατη.

Σύμφωνα με την μετάφραση του Ισαάκ Νεύτωνα:

Tis true without error, certain & most true.

That which is below is like that which is above & that which is above is like that which is below to do the miracles of one only thing

And as all things have been & arose from one by the mediation of one: so all things have their birth from this one thing by adaptation.

The Sun is its father, the moon its mother, the wind hath carried it in its belly, the earth is its nurse.

The father of all perfection in the whole world is here.

Its force or power is entire if it be converted into earth.

Separate thou the earth from the fire, the subtle from the gross sweetly with great industry.

It ascends from the earth to the heaven & again it descends to the earth & receives the force of things superior & inferior.

By this means you shall have the glory of the whole world & thereby all obscurity shall fly from you.

Its force is above all force. For it vanquishes every subtle thing & penetrates every solid thing.

So was the world created.

From this are & do come admirable adaptations whereof the means (or process) is here in this.

Hence I am called Hermes Trismegist, having the three parts of the philosophy of the whole world

That which I have said of the operation of the Sun is accomplished & ended.

Και με βάση το λατινικό κείμενο:

Verum, sine mendacio, certum et verissimum:

Quod est inferius est sicut quod est superius, et quod est superius est sicut quod est inferius, ad perpetranda miracula rei unius.

Et sicut res omnes fuerunt ab uno, meditatione unius, sic omnes res natae ab hac una re, adaptatione.

Pater eius est Sol. Mater eius est Luna, portavit illud Ventus in ventre suo, nutrix eius terra est.

Pater omnis telesmi[12] totius mundi est hic.

Virtus eius integra est si versa fuerit in terram.

Separabis terram ab igne, subtile ab spisso, suaviter, magno cum ingenio.

Ascendit a terra in coelum, iterumque descendit in terram, et recipit vim superiorum et inferiorum.

Sic habebis Gloriam totius mundi.

Ideo fugiet a te omnis obscuritas.

Haec est totius fortitudinis fortitudo fortis, quia vincet omnem rem subtilem, omnemque solidam penetrabit.

Sic mundus creatus est.

Hinc erunt adaptationes mirabiles, quarum modus est hic. Itaque vocatus sum Hermes Trismegistus, habens tres partes philosophiae totius mundi.

Completum est quod dixi de operatione Solis

Πηγή: diadrastika