Ο αρχαιολόγος Λάζαρος Κολώνας αποκαλεί την περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας “υπαίθριο μουσείο”… και όχι άδικα. Πρόκειται για μία περιοχή με τεράστια ιστορία και αρχαιολογικούς χώρους που θα μπορούσαν να είχαν αξιοποιηθεί πολύ πιο ενεργά. Στο πλαίσιο αυτής της αξιοποίησης η Αιτωλοακαρνανία θα μπορούσε να είχε αναπτυχθεί γενικότερα και να υποδέχεται έναν σημαντικό αριθμό τουριστών που ενδιαφέρεται για αρχαιολογικό τουρισμό, όπως άλλες περιοχές της χώρας.
Αυτοί είναι κάποιοι από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Αιτωλοακαρνανίας:
Αρχαία Πλευρώνα
Σε ένα ύψωμα βορειοδυτικά της πόλης του Μεσολογγίου σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση ένα μεγάλο μέρος από τα 3χιλιόμετρα που ήταν κάποτε τα τείχη της Αρχαίας Πλευρώνας.
Για την ακρίβεια της Νέας Αρχαίας Πλευρώνας γνωστή και ως Κάστρο της Κυρά-Ρήνης. Για την παλαιά Πλευρώνα που βρισκόταν στον πιο κάτω λόφο και κατά την αρχαιότητα ήταν παράκτια και αποτελούσε το επίνειο των Θεστιέων με βασιλιά τον μυθικό Θέστιο κάνει αναφορά ο Όμηρος στην Ιλιάδα.
Πλευρώνιοι και Καλυδώνιοι με αρχηγό το Θόα, γιο του τότε βασιλιά της Πλευρώνας Ανδραίμονα, με 40 πλοία συμμετείχαν στην εκστρατεία των Ελλήνων εναντίον της Τροίας. Πιθανόν να πήρε το όνομά της από το γιο του Αιτωλού, τον Πλευρώνα.
Το όνομα της συναντάται και σε πήλινες πινακίδες Γραμμικής Β, αποδεικνύοντας την ύπαρξη και την ακμή της κατά την μυκηναϊκή περίοδο. Η παλαιά Πλευρώνα καταστράφηκε το 233π.Χ από τον Δημήτριο Β’ και στην συνέχεια χτίστηκε η Νέα Πλευρώνα στον χώρο που είναι σήμερα επισκέψιμος.
Στον εντυπωσιακό αυτό αρχαιολογικό χώρο, αν και δεν είναι ιδιαίτερα ανασκαμμένος, θα δείτε μια τεράστια δεξαμενή με πέτρινα και φυσικά τοιχώματα ύψους 6μ, μέρος από την αγορά, την αρχαία οδό και ένα υπέροχο αρχαίο θέατρο με πανοραμική θέα προς την λιμνοθάλασσα, δυτικά του Μεσολογγίου.
Ιδιαιτερότητα του θεάτρου το ότι βρίσκεται δίπλα ακριβώς από το τείχος χρησιμοποιώντας και έναν πύργο του για τις ανάγκες του. Λίγο πιο κάτω από τον αρχαιολογικό χώρο στην θέση «Σκαλί» Μεσολογγίου ήταν το λιμάνι της Νέας Πλευρώνας και είναι ορατοί ακόμα οι κάβοι που έδεναν τα πλοία.
Αρχαία Καλυδώνα
Μόλις περάσετε τον ποταμό Εύηνο, ταξιδεύοντας προς Μεσολόγγι, στην κορυφή του λόφου αντικρίζετε από τα αριστερά σας τον τεράστιο κάμπο και στα δεξιά σας τα ερείπια της άλλοτε ένδοξης Καλυδώνας.
Σήμερα είναι εμφανές ένα μέρος από το θέατρο, η βάση και ένα μέρος της οδού που οδηγούσε στο ναό της λαφρίας Άρτεμιδας και του Απόλλωνα, ενώ ανατολικά του έχει βρεθεί θολωτός τάφος του οποίου η λίθινη θύρα βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο Αγρινίου.
Η ίδρυσή της τοποθετείται περίπου την 3η χιλιετία π.Χ. και αναφορές στην Καλυδώνα γίνονται ήδη από τον Όμηρο. Σύμφωνα με τον Στράβωνα, η Καλυδώνα και η γειτονική της Πλευρώνα ήταν οι δύο ωραιότερες πόλεις της Αιτωλίας. Κατά τους χρόνους του Πελοποννησιακού πολέμου ήταν αυτόνομη, αλλά μετά την μάχη των Λεύκτρων επανήλθε στην Αιτωλική κυριαρχία.
Μεγάλες καταστροφές η πολιτεία υπέστη μετά την ήττα των Αιτωλών απ’ τον Φίλιππο Ε’, αλλά και πάλι κατάφερε να βρει ξανά την αίγλη της. Το 48 π.Χ. αντιστάθηκε στα επεκτατικά σχέδια των Ρωμαίων. Τελικά όμως υποτάχθηκε στις λεγεώνες του Ιουλίου Καίσαρα, και το 30 π.Χ. την κατέστρεψε απ’ τα θεμέλια της, μεταφέροντας τους κατοίκους της στην νεοϊδρυθείσα από αυτόν πόλη της Νικόπολης και τους θησαυρούς της στην πόλη των Πατρών.
Το χρυσελεφάντινο άγαλμα της προστάτιδας θεάς Αρτέμιδας μεταφέρθηκε κι αυτό στην Πάτρα. Έκτοτε δεν αναφέρθηκε ποτέ πια ξανά το όνομα της Καλυδώνας.
Αρχαίο Θέρμο
Το αρχαίο Θέρμο βρισκόταν λίγο έξω από το σημερινό χωριό και η ιστορία του ξεκινάει ήδη από την εποχή του χαλκού, μέσα 2ης χιλιετηρίδας.
Τα πλέον σημαντικά ευρήματα των ανασκαφών στο αρχαίο Θέρμο είναι τα πολλά οικοδομήματα και οι στοές της αγοράς των Αιτωλών καθώς και τα βάθρα των ανδριάντων ή άλλων αναθημάτων που έστεκαν μπροστά στις στοές, τα οποία σύμφωνα με τον ιστορικό Πολύβιο ανέρχονταν, τον καιρό της ακμής της Συμπολιτείας, σε 2.000.
Οι αποκαλυφθείσες στοές είναι δύο (Ανατολική και Δυτική) και ανάγονται στο τέλος του 4ου ή στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. Η ανατολική στοά έχει μήκος 170 μέτρα περίπου. Οι δύο στοές (με το βουλευτήριο στα νότια) ήταν από τις μεγαλύτερες αρχαίες στοές και πλεύριζαν στενόμακρη πλατεία μήκους περίπου 200 μέτρων και πλάτους 21, που έμοιαζε περισσότερο με “πλατεία οδό” πλαισιωμένη από στοές, σχήμα που θα χρησιμοποιηθεί πολύ αργότερα σε μνημειώδεις διαμορφώσεις ρωμαϊκών πόλεων.
Η ανασκαφική έρευνα έφερε στο φως και τον περίπτερο ναό του Θερμίου Απόλλωνα, από τους αρχαιότερους στην Ελλάδα (του 7ου αιώνα π.Χ.) Ο ναός αποτελείτο από βαθύ ενιαίο σηκό, που χωριζόταν κατά τον διαμήκη άξονα από μία κιονοστοιχία 12 κιόνων για τη στήριξη της στέγης. Οι κίονες της εξωτερικής κιονοστοιχίας (5X15) ήταν πυκνότεροι στις μικρές πλευρές. Ο ναός έχει διαστάσεις 12 μέτρα πλάτος και 38 μέτρα μήκος περίπου. Οι κίονες που στηρίζονταν σε λίθινες βάσεις ήταν ξύλινοι, όπως και όλη η ανωδομή (θριγκός) του κτιρίου.
Ο θριγκός ήταν πλούσια επενδυμένος με πήλινες μετόπες, τρίγλυφα, υδρορροές και ακροκέραμα. Η διαμόρφωση αυτή του ναού του Θερμίου Απόλλωνα αποτελεί το πρώτο ολοκληρωμένο δείγμα του δωρικού ναοδομικού ρυθμού της αρχαίας Ελλάδας. Οι ζωγραφιστές μετόπες του ναού, λείψανα ζωγραφικής τέχνης από την αρχαϊκή εποχή, εντυπωσιάζουν με τη χρωματική τους ποικιλία και τη συνθετική δύναμη της ελληνικής ζωγραφικής παράδοσης. Άλλα σημαντικά μνημεία στον αρχαιολογικό χώρο του Θέρμου είναι οι μικρότεροι ναοί του Λυσείου Απόλλωνα και της θεάς Αρτέμιδας, της αποκαλούμενης “Λαφρίας Αρτέμιδας”.
Η Άρτεμις Λαφρία είναι η γηγενής και η κατεξοχήν αγαπητή θεότητα των Αιτωλών. Είναι η θεά της γονιμότητας και της καρποφορίας, η μεγάλη Μάνα της γης, της φύσης όλης και δεν έχει σχέση με την κυνηγέτιδα Αρτέμιδα του δωδεκάθεου. Η πανάρχαια αυτή θεότητα των Αιτωλών σχετίστηκε μάλιστα με ορισμένο κοινωνικό καθεστώς, στο οποίο προβαλλόταν η γυναίκα και ιδιαίτερα η γυναίκα μητέρα. Έτσι, δημιουργήθηκε τα πανάρχαια χρόνια στην Αιτωλία κοινωνία Μητριαρχίας, με προεξάρχουσα θεότητα τη Μητέρα φύση, η οποία προσωποποιείται στην Αρτέμιδα Λαφρία. Ο αρχαιολογικός χώρος είναι διαθέσιμος στο κοινό για επίσκεψη καθημερινά.
Αρχαιολογικός χώρος Στράτου
Μπορεί το αρχαίο θέατρό του χωρητικότητας 6000 θεατών να διατηρείται σε καλή κατάσταση και να βρίσκεται μόλις 300 μέτρα από την εθνική οδό, ο αρχαιολογικός χώρος Στράτου όμως παραμένει ένας ελάχιστα γνωστός αρχαιολογικός χώρος.
Εκτός από το θέατρο θα δείτε μεγάλο μέρος από τα τείχη, τα απομεινάρια από την Αγορά και πολλών άλλων κτηρίων της οχυρής πόλης που βρίσκονταν στις όχθες του Αχελώου. Η Στράτος υπήρξε η πρώτη έδρα του «Κοινού των Ακαρνάνων» κατά τον 5ο π.Χ. αιώνα. Η πόλη διατηρούνταν ανθηρή μέχρι την κατάκτησή της από τους Ρωμαίους ενώ έπειτα παρήκμασε.
Αρχαίο θέατρο Οινιαδών
Καθώς θα προσεγγίζετε το αρχαίο θέατρο πάνω στον λόφο, περιτριγυρισμένο από βελανιδιές, δύσκολα μπορείτε να φανταστείτε την πόλη που υπήρξε εδώ.
Κι όμως εκεί κοντά στις εκβολές του Αχελώου υπήρξε η ακαρνανική πόλη των Οινιάδων που διέθετε ισχυρή οχύρωση ήδη από τον 5ο αιώνα. Η πόλη που βρίσκονταν σε στρατηγική θέση διέθετε και λιμάνια όπου σε ένα από αυτά θα υπάρχουν και νεώρια, κτήρια δηλαδή που χρησίμευαν για την ανάσυρση, επισκευή και παραμονή των πλοίων.
Σημαντικό μνημείο στο χώρο είναι και το αρχαίο θέατρο, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος είναι λαξευμένο σε φυσικό βράχο, ενώ το υπόλοιπο είναι κτισμένο από ασβεστολιθικές λιθοπλίνθους. Το αρχαίο θέατρο παραμένει σε λειτουργία αφού κάθε καλοκαίρι παρουσιάζονται σε αυτό πολλές παραστάσεις.
Δείτε φωτογραφίες του Γιάννη Γιαννακόπουλου
Πηγή: agriniopress
Reviewed by Αρχαία Ελληνικά
on
Κυριακή, Ιανουαρίου 23, 2022
Rating:
Δεν υπάρχουν σχόλια: