Καλλισθένης και καλλισθενική γυμναστική

Η καλλισθενική γυμναστική είναι ένα σύστημα προπόνησης όλου το σώματος κατά βάση αναερόβιο. Βασικός σκοπός του είναι η αύξηση της δύναμης του σώματος, όπως άλλωστε δηλώνει και το δεύτερο συνθετικό της λέξης «σθένος», χωρίς αυτό όμως να σημαίνει πως παραμελούνται άλλες ιδιότητες όπως η αντοχή, η ευλυγισία, η ισορροπία, η ιδιοδεκτικότητα, ο συντονισμός και άλλες εξίσου σημαντικές.

Η λέξη καλλισθενική προέρχεται από τις Ελληνικές λέξεις κάλλος και σθένος. Πιθανολογείται πως η γυμναστική αυτή πήρε το όνομα της από τον ιστορικό Καλλισθένη τον Ολύνθιο.

Ο φιλόσοφος και ιστορικός Καλλισθένης (370 ως το 327 π.Χ) ήταν συγγενής και μαθητής του φιλόσοφου Αριστοτέλη), και συνόδευσε τον Αλέξανδρο στην εκστρατεία του.

Δεν του έλειψε ποτέ το θάρρος της γνώμης που εξέφραζε ελεύθερα όσο πικρή κι αν ήταν η αλήθεια για τους ακροατές του. Δεν δίστασε π.χ. να πει στον Αλέξανδρο, όταν έγινε βασιλιάς, ότι καθιέρωσε τη δουλοφροσύνη στην αυλή του και την κολακεία στο περιβάλλον του.

Στους αρχαίους πολιτισμούς της Ασίας, ο βασιλέας ήταν θεός. Όταν τους κατέκτησαν οι Πέρσες, ανακήρυξαν κι εκείνοι τον βασιλέα τους θεό και διατήρησαν την εξουσία τους. Στην αρχαία Ελλάδα οι βασιλείς και ευγενείς ανήγαν την καταγωγή τους σε θεούς, ημίθεους και ήρωες. Υπήρχαν μάντεις και προφήτες, που ήταν σε επαφή με τους θεούς, αλλά όποιος ισχυριζόταν ότι ήταν θεός, ήταν είτε βλάσφημος είτε ψυχοπαθής.

Οι Έλληνες γνώριζαν ότι η θεοποίηση αποτελούσε απλώς εργαλείο διοίκησης των βαρβάρων, αλλά δεν ήταν δυνατόν να συγχωρήσουν όποιους υιοθετούσαν βαρβαρικά έθιμα και πολύ περισσότερο δεν ήταν δυνατόν να τα εφαρμόσουν οι ίδιοι.

Από το 327 π.Χ. στα Βάκτρα, ο Αλέξανδρος άρχισε να υιοθετεί ανατολικές συνήθειες και να γίνεται περισσότερο απολυταρχικός. Όταν δεχόταν Πέρσες, φορούσε την «Περσικήν κίταριν (τιάρα), τον «διάλευκον χιτώνα» και την «Περσικήν ζώνην». Σταδιακά, άρχισε να εμφανίζεται έτσι και στους Έλληνες, προκαλώντας τη δυσφορία τους. Η δυσφορία, μετατράπηκε σε αγανάκτηση, όταν θέλησε να τον προσκυνούν και οι Έλληνες, όπως και οι Πέρσες.

Ο Καλλισθένης δεν δίστασε να στραφεί ευθέως στον Αλέξανδρο και να του τονίσει ότι, αν επέμενε στην εν ζωή αποθέωσή του, θα ατίμαζε τους Μακεδόνες στα μάτια των άλλων Ελλήνων. Αν ήταν ανάγκη να υιοθετήσουν τα βαρβαρικά έθιμα, επειδή έπρεπε να κυβερνήσουν βαρβάρους, του πρότεινε ως εναλλακτική λύση να διαχωρίσει τις τιμές και να τιμάται Ελληνικά, δηλαδή ως άνθρωπος, από τους Έλληνες και βαρβαρικά, δηλαδή ως θεός, από τους βαρβάρους.

Είναι χαρακτηριστικό το απόφθεγμα που διασώζει ο Πλούταρχος από τον Καλλίμαχο:

«Το ότι ο Δίας έχει δίπλα στον θρόνο του τη Δίκη και τη Θέμιδα, για να είναι θεμιτό και δίκαιο οτιδήποτε γίνεται από αυτόν που έχει την εξουσία;

Καλλισθένης, Πλούταρχος Αλέξανδρος (52.1-53.6)

Ο Καλλίμαχος λόγω της στάσης του, έγινε αντιπαθής στο Αλέξανδρο και στους κόλακες της αυλής. Έτσι, όταν ανακαλύφτηκε μια συνωμοσία εναντίον του Αλεξάνδρου ενοχοποιήθηκε και ο Καλλισθένης ως συνεργάτης των συνωμοτών και φυλακίστηκε. Πέθανε στη φυλακή από τις κακουχίες ή, κατ' άλλους, απαγχονίστηκε.