Ήλιος, Χριστός και Διόνυσος

ELPIDA NOUSA

"Γλυκό μου βρέφος, Διόνυσέ μου και Χριστέ μου…" Άγγελος Σικελιανός, "Διόνυσος επί λίκνω"

Ο Ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους λαούς σαν θεός και η "αναγέννησή" του με το χειμερινό ηλιοστάσιο υπήρξε η αρχή για τη γέννηση μύθων για θεϊκές γεννήσεις εκείνη την εποχή. Οι αρχαίοι Έλληνες από τις γεννήσεις θεών στέκονταν περισσότερο στον Διόνυσο, τον οποίο αποκαλούσαν "σωτήρα" και "θείο βρέφος", καθώς κυοφορήθηκε στην… γάμπα του πατέρα του Δία. Ήταν ο "καλός ποιμένας", οι ιερείς του οποίου κρατούσαν την ποιμενική ράβδο, όπως και ο Όσιρις.

Ο Ιούλιος Καίσαρας, με τη συνδρομή του περίφημου αλεξανδρινού αστρονόμου Σωσιγένη είχε καθιερώσει την πρώτη Ιανουαρίου ως πρωτοχρονιά.

H 25η Δεκεμβρίου ήταν για τη Ρώμη, η μέρα της γέννησης του “αήττητου Ηλίου” και καθώς ο Ιησούς είναι ηλιακή θεότητα, όπως ο Απόλλων, ο Μίθρας, ή ο Ώρος, δεν ήταν δύσκολο να επιλεχθεί η συγκεκριμένη ημερομηνία από τις πολλές που προτείνονταν ως ημέρα γέννησής του, υιοθετώντας παράλληλα και την πληθώρα των εθίμων και των παραδόσεων που την ακολουθούν.

Ο ορισμός της 25ης Δεκεμβρίου ως Χριστουγέννων έγινε από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό το 529, ο οποίος εκείνη την ημέρα απαγόρευε την εργασία και την ανακήρυξε δημόσια αργία. Σχετικά με τη Γέννηση του θεού Διονύσου να θυμίσουμε πως ήταν γιος του Δία και της κόρης του Κάδμου, Σεμέλης. Ο Διόνυσος διασώζεται από τις φλόγες που έζωσαν το παλάτι του Κάδμου -μετά από την εμφάνιση του Δία σε όλο του το μεγαλείο- χάρη στην παρέμβαση της Γης, που άφησε τον κισσό να τυλίξει τους κίονες του ανακτόρου και να διασώσει το θείο βρέφος. Ο Δίας τοποθέτησε το βρέφος στον μηρό του εν αγνοία της Ήρας και το έβγαλε στο φως την κατάλληλη στιγμή, όταν ολοκληρώθηκε η κύησή του.

Εξαιτίας του γεγονότος ότι γεννήθηκε ανάμεσα στα αστροπελέκια του Δία και την πυρκαγιά του ανακτόρου, ο Διόνυσος έφερε την επωνυμία "πυριγενής" και εξαιτίας του γεγονότος ότι συνέχισε την κύησή του στον μηρό του πατέρα του "μηρορραφής, διμήτωρ και δισσότοκος".

Ευδιάκριτοι οι συσχετισμοί ανάμεσα στην ηλιακή υπόσταση του Ιησού και τη φωτεινή μορφή του Βάκχου... Η γέννησή τους είναι υπερφυσική. Υπήρξαν γιοι ενός θεού και μιας θνητής. Και οι δύο καταδιώχτηκαν και υπέφεραν. Πέθαναν κι αναστήθηκαν. Εμφανίστηκαν ως Σωτήρες κι έκαναν θαύματα. Πρόσφεραν στους ανθρώπους την ελπίδα της μεταθανάτιας λύτρωσης...

ΨΗΦΙΔΩΤΟ: Ο μικρός Διόνυσος στην αγκαλιά του Ερμή. Δίπλα τους η Θεογονία, προσωποποίηση της γέννησης του θεού, Αρχαιολογικό Πάρκο Πάφου.

Πηγές: liberal.gr, Wikipedia, https://hmeenee.com/2019/12/14/dionysus-and-christmas/, https://www.facebook.com/TheMythologists/photos/a.266687670100436/3925261320909701/