Η Καθημερινή Ζωή στην Αρχαία Αθήνα

Ζωή στην αρχαία Αθήνα. Οι Καρυάτιδες αγάλματα του Ερεχθείου στην Ακρόπολη του. Εικόνα: Harrieta171, CC BY-SA 3.0 /Wikipedia

Η καθημερινή ζωή στην Αρχαία Αθήνα της Ελληνιστικής εποχής ήταν πνευματικά πιο διεγερτική και συναρπαστική από ότι στις περισσότερες αρχαίες πόλεις, κυρίως λόγω του γεγονότος ότι οι Έλληνες διέπρεψαν στο θέατρο και τη φιλοσοφία και συμμετείχαν στην πολιτική και στους αγώνες αθλητισμού.

Επιπλέον, ο πολιτισμός τους είχε αναπτύξει τη ζωτική τέχνη του δημόσιου λόγου στην αγορά. Οι άντρες, αν δεν εκπαιδεύονταν ως στρατιώτες, συχνά συζητούσαν πολιτικά σε ομάδες ή πήγαιναν στο θέατρο για να παρακολουθήσουν τραγωδίες ή κωμωδίες για διασκέδαση.

Θα μπορούσαν να σχετίζονται έντονα με τα έργα, φυσικά, τα οποία συχνά αφορούσαν την τρέχουσα πολιτική και τις ενέργειες των Ελλήνων θεών με κάποια μορφή.

Επικήδειος Λόγος του Περικλή. Εικόνα από τον Philipp Foltz - Δημόσιος τομέας

Οι άνδρες της Αρχαίας Ελλάδας είχαν επίσης καθεστώς πλήρους υπηκοότητας και μπορούσαν να ψηφίσουν, κάτι που δεν επιτρεπόταν να κάνουν οι γυναίκες.

Όσον αφορά τη σφαίρα του θεάτρου, οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να παρακολουθούν καν έργα — πολύ λιγότερο να παίζουν σε αυτά. Το θέατρο ήταν αντρική υπόθεση και τους ρόλους των γυναικών έπαιζαν πάντα άντρες.

Η ζωή για τους άνδρες στην αρχαία Αθήνα περιλάμβανε επίσης παιχνίδια που δεν περιελάμβαναν σωματική δραστηριότητα, όπως μάρμαρα, ζάρια και πούλια. Η αρχαία Ελληνική εκδοχή του πούλι ήταν παρόμοια με το σημερινό παιχνίδι του ταβλιού. Ωστόσο, η αρχαία Ελληνική εκδοχή από τα πούλια περιελάμβανε έναν πίνακα, πέτρες και ζάρια.

Η ζωή των γυναικών στην αρχαία Αθήνα

Η ζωή των γυναικών στην αρχαία Αθήνα ήταν στενά συνδεδεμένη με την οικιακή εργασία, συμπεριλαμβανομένης της κλώστης, της υφαντικής, της μαγειρικής και άλλων οικιακών εργασιών. Δεν είχαν καμία σχέση με τη δημόσια ζωή ή την πολιτική.

Οι αξιοσέβαστες ελεύθερες γυναίκες αναμενόταν να εμπλακούν σε οικιακές εργασίες όπως το πλύσιμο των ρούχων. Εικόνα Δημόσιος Τομέας

Οι γυναίκες, κατά κανόνα, ήταν ως επί το πλείστον περιορισμένες στο σπίτι, αν και ένα ζωτικό δημόσιο καθήκον για αυτές ήταν να υπηρετούν ως ιέρειες στους ναούς.

Τα θηλυκά παιδιά στην αρχαία Αθήνα δεν είχαν επίσημη εκπαίδευση. Μάλλον, οι μητέρες τους τους δίδαξαν τις δεξιότητες που χρειάζονταν για να λειτουργήσουν ένα νοικοκυριό. Παντρεύονταν νέες —συχνά με πολύ μεγαλύτερους άνδρες. Όταν παντρεύονταν, οι Αθηναίες είχαν δύο βασικούς ρόλους: να κάνουν παιδιά και να διαχειρίζονται το νοικοκυριό.

Η ιδανική Αθηναία δεν έβγαινε δημοσίως ούτε αλληλεπιδρούσε με άντρες με τους οποίους δεν είχε σχέση, αν και αυτή η ιδεολογία της απομόνωσης θα ήταν πρακτική μόνο σε πλούσιες οικογένειες.

Στα περισσότερα νοικοκυριά, οι γυναίκες χρειάζονταν να εκτελούν εργασίες, όπως να πηγαίνουν στην αγορά και να τραβούν νερό, κάτι που απαιτούσε χρόνο έξω από το σπίτι όπου ήταν δυνατές οι αλληλεπιδράσεις με τους άνδρες.

Καλλιέργεια κατά τις εποχές

Οι αρχαίοι Αθηναίοι έπρεπε να τρώνε, φυσικά, επίσης. Ήταν φυσικό η πλειοψηφία τους να έβγαζε τα προς το ζην και να έβγαζε φαγητό στο τραπέζι από τη γεωργία. Οι πολίτες συχνά κατείχαν Γη έξω από την πόλη που παρείχε το εισόδημά τους.

Το Ελληνικό τοπίο και το κλίμα, ωστόσο, έκαναν τη γεωργία δύσκολη προσπάθεια.

Τον Σεπτέμβριο, έρχονταν η ώρα να τρυγήσουν τα σταφύλια, τα οποία είτε διατηρούνταν για φαγητό είτε χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή κρασιού. Η οινοποίηση γινόταν πατώντας τα σταφύλια με τα πόδια και μετά κρατώντας τον χυμό σε τεράστια βαρέλια για να ζυμωθεί.

Οι ελιές είτε μαζεύονταν με το χέρι είτε τις έβγαζαν με ξύλινα ραβδιά. Τις θρυμματίζαν σε πιεστήριο για να παραχθεί ελαιόλαδο ενώ άλλες τις συντηρούσαν για κατανάλωση. Το ελαιόλαδο ήταν εξαιρετικά κρίσιμο για τους αρχαίους Αθηναίους αφού είχε πολλές χρήσεις, όπως για μαγείρεμα, φωτισμό, προϊόντα ομορφιάς και αθλητικούς σκοπούς.

Οι ελιές και τα συναφή προϊόντα τους ήταν τόσο ζωτικής σημασίας για την οικονομία που το ξερίζωμα μιας ελιάς ήταν ποινικό αδίκημα στην Αρχαία Ελλάδα.

Οι κόκκοι συγκομίζονταν συνήθως τον Οκτώβριο για να διασφαλιστεί ότι θα μπορούσαν να αναπτυχθούν κατά την πιο υγρή περίοδο. Ο γεωργός χρησιμοποιούσε ένα άροτρο που το οδηγούσαν βόδια ενώ ένας δεύτερος άντρας τον ακολουθούσε από κοντά, σπέρνοντας τους σπόρους.

Την άνοιξη, οι καλλιέργειες συγκομίζονται με δρεπάνια. Μετά τη συγκομιδή του σιταριού, το αλώνιζαν, χρησιμοποιώντας μουλάρια και τη βοήθεια του ανέμου για να ξεχωρίσουν την ήρα από το σιτάρι. Στη συνέχεια αφαιρούσαν τους φλοιούς χτυπώντας τους κόκκους με γουδί και γουδοχέρι.

Οι αρχαίοι Αθηναίοι έτρωγαν ψωμί από κριθάρι ή σιτάρι μαζί με χυλό και συνοδευόμενο από τυρί, λαχανικά, ψάρια, αυγά και φρούτα. Ζώα όπως ελάφια, λαγοί και κάπροι κυνηγήθηκαν επίσης, αλλά δεν αποτελούσαν την κύρια διατροφή αλλά ήταν απλώς ένα είδος πολυτελούς τροφής.

Το καρύκευμα συνήθως περιλάμβαναν κόλιανδρο και σουσάμι. Το μέλι ήταν πιθανότατα το μόνο γλυκαντικό που υπήρχε εκείνη την εποχή και η μεγάλη σημασία του μελιού στην αρχαία Ελλάδα αποδεικνύεται από τις κυψέλες που στεγάζονταν σε βάζα από τερακότα.

Μεγαλώνοντας στην αρχαία Αθήνα

Τα αγόρια της Αθήνας έπαιζαν παιχνίδια παρόμοια με το σημερινό χόκεϊ και συμμετείχαν σε διάφορα αθλήματα, συμπεριλαμβανομένων αγώνων δρόμου, πάλης και καλλιτεχνίας. Δεδομένου ότι έπαιζαν συνήθως άντυλα, τα κορίτσια απαγορευόταν να παρακολουθούν αγώνες.

Συνολικά, οι γυναίκες και τα κορίτσια δεν αναμενόταν να ασκούν μεγάλη σωματική δραστηριότητα για ψυχαγωγικούς σκοπούς.

Τα παιδιά στην αρχαία Ελλάδα συνήθως ασχολούνταν με τα παιχνίδια. Γνωρίζουμε από αρχαιολογική έρευνα ότι έπαιζαν με μπάλες, άρματα μινιατούρες, κουδουνίστρες, γιο-γιο, άλογα που κουνούσαν, κούκλες και ζώα φτιαγμένα από πηλό.

Τα αγόρια λάμβαναν οδηγίες στο σπίτι από τις μητέρες τους μέχρι την ηλικία των έξι έως επτά ετών, αλλά όλη η περαιτέρω εκπαίδευση ήταν ευθύνη του πατέρα, ενώ οι μαθητές διδάσκονταν από ιδιωτικούς δασκάλους μετά από αυτήν την ηλικία.

Αγόρια από πλούσιες οικογένειες συνοδεύονταν στο σχολείο από έναν έμπιστο σκλάβο και οι μαθητές μάθαιναν να γράφουν χρησιμοποιώντας μια γραφίδα σε ταμπλέτες καλυμμένες με κερί. Τα βιβλία ήταν εξαιρετικά ακριβά, επομένως ήταν πολύ σπάνια.

Οι μαθητές στην Αθήνα μάθαιναν να προσθέτουν, να αφαιρούν, να πολλαπλασιάζουν και να διαιρούν. Έμαθαν και για τα κλάσματα. Οι μαθητές μάθαιναν επίσης τα ποιήματα του Ομήρου — σίγουρα γνωρίζοντας πολλά από αυτά από καρδιάς — και πώς να παίζουν λύρα.

Τα πλούσια παιδιά μάθαιναν επίσης να ιππεύουν. Άλλα αθλήματα περιελάμβαναν την πάλη, την τοξοβολία, τη χρήση σφεντόνας και την κολύμβηση. Στην ηλικία των δεκατεσσάρων, τα αγόρια φοιτούσαν σε ανώτερο σχολείο για τέσσερα επιπλέον χρόνια μέχρι τα δεκαοκτώ τους, οπότε και στέλνονταν σε μια στρατιωτική σχολή από την οποία θα αποφοιτούσαν στην ηλικία των 20 ετών.