Το μυστηριώδες αρχαίο Ελληνικό ανάγλυφο γλυπτό ενός αυτιού

Ένα αρχαίο Ελληνικό ανάγλυφο γλυπτό με ένα αυτί. Εικόνα: Μουσείο Ακρόπολης

Ένα αρχαίο Ελληνικό ανάγλυφο γλυπτό με ένα μοναχικό αυτί μπορεί να μας φαίνεται παράξενο σήμερα, αλλά στην πραγματικότητα δημιουργήθηκε με την ελπίδα ότι κάποιος θα θεραπευόταν από μια ταλαιπωρία που σχετίζεται με το δικό του αυτί.

Το ανάγλυφο του τέταρτου αιώνα, το οποίο σήμερα στεγάζεται στο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα, βρέθηκε κοντά στο ιερό του θεού Ασκληπιού, το οποίο ήταν ιαματικό ιερό στη νότια πλαγιά της Ακρόπολης.

Ο Ασκληπιός, ο γιος του θεού Απόλλωνα σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, ήταν αρχαίος Έλληνας ήρωας που ήταν γνωστός ως θεός της ιατρικής. Συνδεδεμένο με τα φίδια το ραβδί του εξακολουθεί να χρησιμοποιείται συνήθως ως σύμβολο για την ιατρική σήμερα.

Αρχαιοελληνικό ανάγλυφο αυτιού φτιαγμένο για θεραπευτικούς σκοπούς

Όσοι έπασχαν από αρρώστιες έκαναν προσκυνήματα στους ναούς του Ασκληπιού. Υπήρχαν πάνω από 300 Ασκληπιεία, ή ναοί του θεού, σε όλο τον αρχαίο Ελληνικό κόσμο. Ο πιο διάσημος από όλους αυτούς τους θεραπευτικούς ναούς βρίσκεται στον αρχαίο χώρο της Επιδαύρου, όπου βρίσκεται επίσης το περίφημο θέατρο — το οποίο χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα.

Οι άρρωστοι αφιέρωναν συχνά αναθηματικά ανάγλυφα με την εικόνα ενός μέρους του σώματος που είχε ταλαιπωρηθεί στον θεό που θεραπεύει για να βρει ανακούφιση. Άλλοι, που είχαν ήδη θεραπευτεί, αφιέρωναν μια εικόνα του θεραπευμένου μέρους του σώματός τους στον θεό ως ευχαριστία.

Αναθηματικό ανάγλυφο ευχαριστιών από μια γυναίκα ονόματι Τύχη αφιερωμένη στον Ασκληπιό και την Υγιεία. Εικόνα: Δημόσιος Τομέας

Υπήρχαν ακόμη και ειδικά εργαστήρια γλυπτικής που δημιουργήθηκαν ακριβώς κοντά στην Ασκληπιία σε όλη την Ελλάδα, έτσι ώστε όσοι έκαναν το προσκύνημα να μπορούν να φτιάχνουν γλυπτά από τεχνίτες λίγο έξω από το ναό.

Οι αρχαιολόγοι έχουν βρει πολλά ανάγλυφα με μέρη του σώματος, όπως μάτια, πόδια, αυτιά, κεφάλι, ακόμη και γεννητικά όργανα, κοντά στο Ασκληπιό. Αυτά τα απομεινάρια παρέχουν κάποια εικόνα για τις αρχαίες ασθένειες.

Μερικά ιερά μπορεί να είχαν ακόμη και θεραπευτικές «ειδικότητες», καθώς υπάρχουν ορισμένες τοποθεσίες όπου έχουν βρεθεί μόνο εικόνες ενός συγκεκριμένου μέρους του σώματος, όπως τα μάτια.

Αυτό το ανάγλυφο, το οποίο διαθέτει ένα μοναχικό αυτί, έχει επίσης μια τρύπα από την οποία θα κρέμονταν σε τοίχο ή σε άλλο μέρος του ιερού.

Πολλές από αυτές τις εικόνες ήταν κρεμασμένες γύρω από ναούς και ιερά για να δείξουν στους προσκυνητές πόσο αποτελεσματικός ήταν ο Ασκληπιός στη θεραπεία των αρρώστων.

Όταν επισκέπτονταν ένα Ασκληπιείο, οι προσκυνητές έκαναν πρώτα προσφορές και θυσίες στον θεό και μετά κοιμόντουσαν στο εσωτερικό ιερό, που ονομαζόταν «άβατον», που ήταν το πιο ιερό μέρος του ναού.

Μη δηλητηριώδη φίδια σέρνονταν ελεύθερα πάνω από το σώμα τους που κοιμόταν. Πιστεύεται ότι η επαφή με τα φίδια, θα βοηθούσε στη θεραπεία των αρρώστων.

Η επαφή με τα φίδια στα αυτιά και τα μάτια θεωρήθηκε επίσης ότι προκαλεί τη «δεύτερη ακοή» και τη «δεύτερη όραση», ή πιο πολύ συντονισμένες εκδοχές των αισθήσεων.

Όταν ξυπνούσαν, οι ασθενείς θα ανέφεραν τα όνειρά τους και τα συμπτώματά τους σε έναν γιατρό στο ναό, ο οποίος θα συνταγογραφούσε μια θεραπεία για να απαλύνει τον πόνο τους.