Ανάκτορο των Αιγών: Το μεγαλύτερο κτίριο της αρχαίας Ελλάδας

Το ανάκτορο των Αιγών, γνωστό σήμερα ως Βεργίνα, θεωρείται όχι μόνο το μεγαλύτερο αλλά, μαζί με τον Παρθενώνα, το σημαντικότερο κτίσμα της κλασικής Ελλάδας.

Κατασκευασμένο κατά τη βασιλεία του Φιλίππου Β' (359-336 π.Χ.) σε μια υπερυψωμένη προεξοχή στη Βεργίνα, στη βόρεια Ελλάδα, το παλάτι —τρεις φορές το μέγεθος του Παρθενώνα— ήταν ορατό από ολόκληρη τη Μακεδονική λεκάνη, ένα αξιόλογο ορόσημο, σύμβολο δύναμης και ομορφιάς.

Αεροφωτογραφία της περιοχής της Βεργίνας όπου κάποτε βρισκόταν το επιβλητικό παλάτι των Αιγών. Εικόνα: Υπουργείο Πολιτισμού

Μωσαϊκό του Παλατιού στις Αιγές. Εικόνα: Υπουργείο Πολιτισμού

Τα αρχαιολογικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι ο χώρος κατοικούνταν συνεχώς από την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (3η Χιλιετία π.Χ.) ενώ στην Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου (11ος-8ος αι. π.Χ.) έγινε σημαντικό κέντρο, πλούσιο και πυκνοκατοικημένο.

Η πόλη έφτασε στο υψηλότερο σημείο ακμής της στην Αρχαϊκή (7ος-6ος αι. π.Χ.) και στην Κλασική περίοδο (5ος-4ος αι.), όταν ήταν το σημαντικότερο αστικό κέντρο της περιοχής, η έδρα των Μακεδόνων βασιλιάδων και ο τόπος όπου ιδρύθηκαν όλα τα παραδοσιακά ιερά.

Το ανάκτορο των Αιγών σχεδιάστηκε για τον Φίλιππο από έναν έξυπνο αρχιτέκτονα — πιθανότατα τον Πύθεο, γνωστό για τη συμβολή του στην κατασκευή του Μαυσωλείου στην Αλικαρνασσό και στην ανάπτυξη του πολεοδομικού σχεδιασμού και της θεωρίας της αναλογίας.

Τα ερείπια του Παλατιού των Αιγών. Εικόνα: Υπουργείο Πολιτισμού

Η ανακατασκευή του παλατιού από έναν καλλιτέχνη. Εικόνα: Υπουργείο Πολιτισμού

Καλλιτεχνική απεικόνιση από την πρόσοψη του Παλατιού. Εικόνα: Υπουργείο Πολιτισμού

Η ανατολική πτέρυγα του ανακτόρου των Αιγών περιλάμβανε μια μνημειακή είσοδο, τη «Θόλο» (πιθανότατα τόπο λατρείας) και άλλα δωμάτια άγνωστης χρήσης.

Η νότια πτέρυγα περιείχε τα οικιστικά δωμάτια καθώς και αίθουσες δεξιώσεων διακοσμημένες με ψηφιδωτά δάπεδα. Οι αίθουσες δεξιώσεων βρίσκονταν στη δυτική πτέρυγα.

Στην κάτω βόρεια πλαγιά, εκτεινόταν μια μακρόστενη βεράντα μπροστά από τους θαλάμους.

Η τοιχοποιία και τα αρχιτεκτονικά μέλη ήταν καλυμμένα με γυαλιστερό, υψηλής ποιότητας μαρμάρινο στόκο που μοιάζει με μάρμαρο.

Χιλιάδες κεραμίδια στέγης και ανάγλυφα ανθέματα εξαιρετικής ποιότητας, εκατοντάδες τετραγωνικά μέτρα δαπέδων καλυμμένα με μαρμάρινα ένθετα και μωσαϊκά, μερικά από τα οποία αποτελούν εξαιρετικά έργα τέχνης, εξωφρενικές χρωστικές, μπρούτζο και κάθε είδους πολυτελή υλικά χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία ένα σύμπλεγμα που θα εκπλήρωνε τις φιλοδοξίες του βασιλιά.

Τα βασικά στοιχεία της κατασκευής περιλαμβάνουν: το μεγάλο τετράγωνο περιστύλιο (σειρά κιόνων που περιβάλλουν έναν χώρο μέσα σε ένα κτίριο) που αποτελεί την καρδιά του κτιρίου. οι γύρω χώροι με το εντυπωσιακό τους πρόπυλο (η δομή που σχηματίζει την είσοδο ενός κτιρίου). και οι πέτρες (στοές, στεγασμένες κιονοστοιχίες) που σχηματίζουν την πρόσοψη και με τις οποίες περικλείεται το πρόπυλο. Αυτά αποτελούν τα θεμελιώδη στοιχεία αυτού του σύγχρονου καινοτόμου αρχιτεκτονικού έργου.

Οι βασιλικοί τάφοι στις Αιγές περιλαμβάνουν τον βασιλιά Φίλιππο Β'

Τα σημαντικότερα ερείπια στις Αιγές είναι το μνημειακό ανάκτορο και ο ταφικός χώρος με περισσότερους από 300 τύμβους, μερικοί από τους οποίους χρονολογούνται στον 11ο αιώνα π.Χ.

Ο Έλληνας αρχαιολόγος Μανώλης Ανδρόνικος έφερε στο φως τους βασιλικούς τάφους στον Μεγάλο Τύμβο της Βεργίνας (Μεγάλη Τούμπα) το 1977.

Ο πιο αξιόλογος από αυτούς ήταν ο τάφος του Φιλίππου Β' (359-336 π.Χ.). Η ανακάλυψή του θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά γεγονότα του αιώνα.

Χρυσή λάρνακα του Φιλίππου Β' της Μακεδονίας με το αστέρι της Βεργίνας. Εικόνα: Δημόσιος τομέας

Από το 1977, οι συνεχείς ανασκαφές έχουν αποκαλύψει μια σειρά από σημαντικά μνημεία.

Αυτός ο ανεκτίμητος αρχαιολογικός χώρος και οι θησαυροί που ανακαλύφθηκαν εκεί συμπεριλήφθηκαν στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1996.