Στην Ελλάδα ανακαλύφθηκε το παλαιότερο κρασί στην Ευρώπη

Αρχαίοι σπόροι σταφυλιού επιβεβαιώνουν ότι οι Έλληνες πίνουν κρασί εδώ και χιλιετίες. Φωτογραφία: Nivet Dilmen, CC BY-SA 3.0

---

Το αρχαιότερο κρασί στην Ευρώπη ανακαλύφθηκε πρόσφατα στους αρχαίους Φιλίππους της Βόρειας Ελλάδας, ανακοίνωσε το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Το Πανεπιστήμιο παρουσίασε έρευνα που δείχνει ότι η παραγωγή και η κατανάλωση κρασιού στην Ευρώπη προέρχεται από την προϊστορική Ελλάδα.

Χιλιάδες αρχαίοι σπόροι σταφυλιού και πυρήνες βρέθηκαν στο αρχαίο σπίτι των Φιλίππων, το περιεχόμενο του οποίου διατηρήθηκε σε μια πυρκαγιά που εκδηλώθηκε το 4300 π.Χ.

Το Τμήμα Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης διεξάγει αρχαιοβοτανική έρευνα τα τελευταία είκοσι χρόνια. Η έρευνα ξεκίνησε με τη χρήση της αρχαιολογικής επίπλευσης, μιας τεχνικής αρχαιοβοτανικής δειγματοληψίας όπου ένα αρχαιολογικό κοίτασμα τοποθετείται σε δεξαμενή επίπλευσης με νερό που διαλύει το κοίτασμα έως ότου θραύσματα φυτών και άλλου υλικού επιπλέουν στην κορυφή.

Η Σουλτάνα-Μαρία Βαλαμωτή, καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας και διευθύντρια του Εργαστηρίου Διεπιστημονικής Έρευνας στην Αρχαιολογία/ΕΔΑΕ και του Εργαστηρίου PlantCult στο Κέντρο Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ, δήλωσε ότι «Αυτά τα πρώτα βήματα ήταν η αφετηρία που οδήγησε στα σημερινά ευρήματα».

«Χιλιάδες λίτρα έχουν υποστεί επεξεργασία με τη μέθοδο της επίπλευσης και ποικίλοι αρχαιολογικοί χώροι έχουν ήδη ερευνηθεί ή βρίσκονται υπό έρευνα αρχαιοβοτανικής», είπε η Βαλαμωτή.

«Χάρη στη δουλειά που γίνεται στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αυτά τα δεδομένα, που συχνά παραμελούνται από την έρευνα, παρέχουν πληθώρα πληροφοριών για την κοινωνική και οικονομική οργάνωση στη Βόρεια Ελλάδα, τις καθημερινές δραστηριότητες των ανθρώπων, τη γεωργία και τις γεωργικές τους πρακτικές, καθώς και ως συγκεκριμένες συμβολικές δραστηριότητες από την 7η έως την 1η χιλιετία π.Χ.», πρόσθεσε η Βαλαμωτή.

Το Πανεπιστήμιο ερευνά την προϊστορική Ελλάδα εδώ και δεκαετίες

Το Τμήμα Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το οποίο διεξήγαγε την έρευνα και όπου η Βαλαμωτή είναι καθηγήτρια προϊστορικής αρχαιολογίας, βρέθηκε στην πρωτοπορία της αρχαιολογικής έρευνας στην Ελλάδα.

Για χρόνια, το τμήμα διηύθυνε ο Γιώργος Χουρμουζιάδης, πρώην ομότιμος καθηγητής προϊστορικής αρχαιολογίας, ο οποίος διηύθυνε ανασκαφές σε πολλούς προϊστορικούς οικισμούς της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας (όπως το Διμήνι, ο Αρκαδικός, η Δράμα κ.λπ.).

Το 1992 ξεκίνησε την ανασκαφή του νεολιθικού παραλίμνιου οικισμού Δισπηλιού στην Καστοριά της Βορειοδυτικής Ελλάδας. Ανακαλύφθηκε μια μυριάδα αντικειμένων, που περιελάμβαναν κεραμικά, δομικά στοιχεία, σπόρους, οστά, ειδώλια, προσωπικά στολίδια, τρεις αυλούς (που θεωρούνται οι παλαιότεροι στην Ευρώπη) και την Πινακίδα Δισπηλιού.

Η ανακάλυψη της ξύλινης ταμπλέτας ανακοινώθηκε σε συμπόσιο τον Φεβρουάριο του 1994 στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το παλαιοπεριβάλλον, η βοτανική, οι τεχνικές ψαρέματος, τα εργαλεία και τα κεραμικά της τοποθεσίας δημοσιεύτηκαν ανεπίσημα στο τεύχος Ιουνίου 2000 του Eptakiklos, ενός ελληνικού περιοδικού αρχαιολογίας.

«Μιλάω και γράφω χρησιμοποιώντας το χώμα ως πρώτη ύλη… αυτό το χώμα δεν μοιάζει με αυτό που βάζουμε στις γλάστρες μας κάθε φθινόπωρο. Είναι το χώμα ενός παράξενου κήπου, ενός κήπου όπου, χιλιάδες χρόνια πριν, άνθρωποι σαν εμάς, περπατούσαν πάνω στα σημάδια του μόχθου, του θυμού τους και της βιασύνης και της ηρεμίας τους που άφησαν πίσω τους. Άφησαν τα ίχνη της ζωής τους» σημείωσε με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του «Λόγια και Χώμα»».