Μινώταυρος: Το μυθικό τέρας της αρχαιότητας

Του Μιχάλη Παλικισιάνου

Στην Ελληνική μυθολογία, ο Μινώταυρος ήταν ένα σώμα ανθρώπου και κεφάλι και ουρά ταύρου. Πέρα από την περιγραφική αυτή ονομασία του, το όνομα του Μινώταυρου ήταν Αστέριος. Κάποιες φορές αναπαρίσταται ακόμη ως ταύρος με κορμό ανθρώπου, σε αντιστοιχία με τον Κένταυρο. Κατοικούσε στο Λαβύρινθο, κτίσμα που φτιάχτηκε από το Δαίδαλο κατόπιν εντολής του βασιλιά της Κρήτης, Μίνωα. Ο Μινώταυρος σκοτώθηκε από τον Θησέα.

Πριν ο Μίνωας γίνει βασιλιάς ζήτησε από το θεό Ποσειδώνα ένα σημάδι που να αποδεικνύει ότι αυτός, και όχι ο αδελφός του, έπρεπε να ανέβει στο θρόνο. Ο θεός έστειλε έναν όμορφο λευκό ταύρο και ζήτησε από το Μίνωα να θυσιάσει αυτόν τον ταύρο στον ίδιο. Ο Μίνωας όμως αντί για αυτόν θυσίασε έναν άλλο ταύρο, ελπίζοντας ότι ο θεός δε θα το προσέξει.

Ο Ποσειδώνας όμως κατάλαβε τι είχε γίνει, εξοργίστηκε, και έκανε τη γυναίκα του Μίνωα Πασιφάη να ερωτευτεί τον ταύρο. Η γυναίκα δεν μπορούσε να ικανοποιήσει το πάθος της και ζήτησε βοήθεια από το μηχανικό Δαίδαλο. Αυτός κατασκεύασε ένα κενό ομοίωμα αγελάδας, η Πασιφάη μπήκε μέσα σε αυτό και ο ταύρος ξεγελάστηκε και ζευγάρωσε μαζί της. Από την ένωση αυτή γεννήθηκε ο Μινώταυρος.

Ο Μίνωας, μετά από χρησμό που πήρε από το Μαντείο των Δελφών, ζήτησε από τον Δαίδαλο να φτιάξει ένα κτίσμα ώστε να κλειστεί μέσα ο Μινώταυρος, και αυτός κατασκεύασε το Λαβύρινθο. Ο Μίνωας, για να τιμωρήσει τους Αθηναίους επειδή σκότωσαν τον γιο του Ανδρόγεω, κήρυξε πόλεμο στον οποίο νίκησε. Ως ποινή των Αθηναίων όρισε κάθε εννιά χρόνια εφτά νέοι Αθηναίοι και εφτά νέες Αθηναίες να στέλνονται στην Κρήτη και να κατασπαράζονται από τον Μινώταυρο μέσα στον Λαβύρινθο. Ο Θησέας αποφάσισε να σαλπάρει για την Κρήτη και να θέσει τέλος στη ντροπιαστική εισφορά σε αίμα. Πήρε τη θέση ενός από τους 7 νέους και απέπλευσε μαζί τους από το Φάληρο στις αρχές του μήνα Μουνιχιώνα. Στη Σαλαμίνα επέλεξε ως κυβερνήτη του πλοίου τον ικανότατο Ναυσίθοο και ως πρωρέα τον Φαίακα, αφού τότε οι Αθηναίοι δεν είχαν ακόμη ασχοληθεί με τη ναυτιλία. Καταπλέοντας στην Κρήτη γνώρισε την κόρη του Μίνωα, την Αριάδνη, και οι δύο νέοι ερωτεύτηκαν.

Η Αριάδνη τον έβαλε να υποσχεθεί ότι θα την έπαιρνε στην πατρίδα του και θα την νυμφευόταν. Μετά, του έδωσε ένα κουβάρι κλωστή, τον «Μίτο της Αριάδνης», ώστε όταν ο Θησέας έμπαινε στον λαβύρινθο να το ξετυλίγει, για να μπορέσει έπειτα, αφού σκοτώσει τον Μινώταυρο, να βρει την έξοδο. Πράγματι, ο ήρωας στερέωσε τη μία άκρη στην είσοδο του δαιδαλώδους οικήματος, αναζήτησε, βρήκε και σκότωσε το τέρας, και ξανατυλίγοντας τον μίτο κατάφερε να βγει από τον Λαβύρινθο. Εκμεταλλευόμενοι το σκοτάδι της νύχτας, ο Θησέας, η Αριάδνη και οι υπόλοιποι νέοι δραπέτευσαν στο λιμάνι και πήραν με το πλοίο τους το ταξίδι της επιστροφής.

Σχετικά με το νόημα του μύθου του Μινώταυρου έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες. Σύμφωνα με μία από αυτές, ο μύθος σχετίζεται με τους μύθους των Βάαλ και Μολώχ των Φοινίκων. Η θανάτωση του Μινώταυρου συμβολίζει την κατάργηση του βαρβαρικού εθίμου της ανθρωποθυσίας από τον περισσότερο προοδευμένο ελληνικό πολιτισμό. Μία άλλη θεωρία υποστηρίζει, ότι ο Μίνωας και ο Μινώταυρος δεν είναι παρά μορφές του ίδιου προσώπου και αντιπροσωπεύουν τον θεό Ήλιο. Ακόμη υπάρχει η άποψη, ότι ο μύθος της θανάτωσης του Μινώταυρου συμβολίζει την απελευθέρωση των Ελλήνων από την κυριαρχία της Μινωικής Κρήτης. Ο Μινώταυρος είναι ο προελληνικός θεός, που μετεξελίχθηκε στον ελληνικό Δία. Το όνομα Αστέριος υποδηλώνει συσχέτιση του Μινώταυρου με τον Αστέριο Δία. Το διάστικτο σώμα του υποδηλώνει τον έναστρο ουρανό.

Ο μύθος του Μινώταυρου συνδέεται με συνήθειες της Μινωικής εποχής, όπως τα ταυροκαθάψια. Το κενό ομοίωμα αγελάδας υποδηλώνει την ύπαρξη κάποιου ξύλινου ομοιώματος, που χρησίμευε σε λατρευτικές εκδηλώσεις. Στην ελληνική μυθολογία υπάρχουν αρκετά όντα με διπλή μορφή (π.χ. Μινώταυρος, Κένταυρος, Εριχθόνιος).

Πηγή: https://www.facebook.com/TheMythologists/?fref=nf

Μινώταυρος: Το μυθικό τέρας της αρχαιότητας Μινώταυρος: Το μυθικό τέρας της αρχαιότητας Reviewed by Αρχαία Ελληνικά on Τρίτη, Δεκεμβρίου 14, 2021 Rating: 5

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Από το Blogger.