Ταορμίνα: Ο πρώτος Ελληνικός οικισμός στη Σικελία

γράφει ο Σπύρος Προύντζος

Η πόλη βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Σικελίας. Αποτελεί κωμόπολη της Μητροπολιτικής πόλης της Μεσσηνίας. Με έκταση 13 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό 11.000 κατοίκων, θεωρείται ο πιο δημοφιλής προορισμός της Σικελίας.

Η Ταορμίνα είναι μια μικρή πόλη αλλά εντυπωσιακά όμορφη με πλούσια ιστορία. Την υψηλότερη θερμοκρασία την σημειώνει τον μήνα Αύγουστο με 31,2 βαθμούς Κελσίου. Την χαμηλότερη τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, με την θερμοκρασία να φτάνει τους 7,9 βαθμούς.

Εδώ οι καλοί χάρτες: Σικελία (πηγή: bestofsicily.com)

Η τοποθεσία της παλιάς πόλης είναι περίπου 250 μέτρα πάνω από τη θάλασσα. Ένας απότομος βράχος υψώνεται περίπου 150 μέτρα ψηλότερα. Αυτή είναι η πιθανή τοποθεσία της αρχαίας ακρόπολης της πόλης και ήταν μια δυσπρόσιτη θέση όπως αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς.

Το κορυφαίο αξιοθέατο της πόλης είναι το περίφημο Αρχαίο Ελληνικό θέατρο της. Ονομάζεται Teatro Greco και χρονολογείται από τον 3ο π.Χ. αιώνα. Βρίσκεται σε μια πανέμορφη τοποθεσία περίπου 600 μέτρα από το κέντρο της πόλης. Αν και έχει χάσει αρκετά τον χαρακτήρα του εξαιτίας των ρωμαϊκών παρεμβάσεων παραμένει ακόμα και στις μέρες μας εντυπωσιακό.

Η Ταορμίνα όπως φαίνεται από το νορμανδικό κάστρο (πηγή: wikipedia)

Αρκετά τμήματα του είναι κατασκευασμένα από τούβλο. Η διάμετρος του είναι 109 μέτρα και αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο αρχαίο θέατρο στην Σικελία. Στις μέρες μας χρησιμοποιείται για συναυλίες και διάφορες εκδηλώσεις.

Η σκηνή βρίσκεται ψηλότερα από το επίπεδο της ορχήστρας και μάλιστα η διακοσμημένη πλατφόρμα της σκηνής είναι τόσο υψηλή όπου οι πλευρές τις, ακουμπούν τις κορυφαίες σειρές καθισμάτων και δημιουργούν έναν κλειστό χώρο.

Το αρχαίο Ελληνικό θέατρο, στα ιταλικά Teatro antico di Taormina (πηγή: wikipedia)

Μια βόλτα στην Corso Umberto, τον πιο κεντρικό πεζόδροµο της πόλης είναι απαραίτητη. Αποτελεί ένα μίγμα των κομψών και αναγεννησιακών παλατιών.

Στην Piazza IX Aprile μπορούμε να θαυμάσουμε την πανοραμική θέα στην Αίτνα. Ο ναός του San Giuseppe στην πλατεία εντυπωσιάζει τους επισκέπτες. Το φωτεινό εσωτερικό του είναι διακοσμημένο και τόσο λευκό που μοιάζει σαν ένα παγωμένο κέικ.

Piazza IX Aprile, η κεντρική πλατεία της Ταορμίνα (πηγή: wikipedia)

Ο Torre dell’Orologio (Πύργος του Ρολογιού) στα δυτικά της πόλης χρονολογείτε από τον 12ο αιώνα ενώ κατά μήκος της Corso Umberto παρατηρούμε τα παλάτια που αποτυπώνουν την επιρροή της Αναγέννησης.

Οι φημισμένοι κήποι Villa Comunale, είναι ένας παράδεισος από εξωτικά φυτά και λουλούδια. Μάλιστα κρύβουν και μια ιστορία. Τους έφτιαξε η Lady Florence Trevelyan, στα τέλη του 1800. Της είχαν προτείνει να εγκαταλείψει την Αγγλία όταν αποκαλύφθηκε ο δεσμός που είχε µε τον μελλοντικό βασιλιά Εδουάρδο VII.

Villa comunale di Taormina (πηγή: wikicommons/Davide Mauro)

Κοντά στη πόλη, στα 54 χιλιόμετρα, βρίσκεται ένα από τα διάσημα αξιοθέατα της Σικελίας. Η Αίτνα, το μεγαλύτερο και υψηλότερο ενεργό ηφαίστειο της Ευρώπης.

Φωτογραφία της έκρηξης του ηφαιστείου της Αίτνας το 2002 από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (πηγή: wikipedia)

Η κουζίνα της Ταορμίνα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο ψάρι και στα λαχανικά. Η διάσημη caponata, η τηγανιτή μελιτζάνα με γλυκόξινη σάλτσα ντομάτες, κάππαρη και ελιές βρίσκεται τις περισσότερες φορές στα τραπέζια των κατοίκων της πόλης.

Σύντομη ιστορία της πόλης

Η περιοχή στο παρελθόν είχε γηγενείς πληθυσμούς πριν από την έλευση των Ελλήνων αποίκων τον 8ο αιώνα π.Χ.. Οι άποικοι είχαν έρθει σύμφωνα με πηγές από την Χαλκίδα. Οι περισσότεροι όμως είχαν προέλευση από τη Νάξο. Οι τελευταίοι ίδρυσαν μια αποικία μάλιστα, στο νότιο τμήμα του κόλπου της Ταορμίνα και την ονόμασαν Νάξο. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπήρξε ο πρώτος Ελληνικός οικισμός στη Σικελία.

Με τη πάροδο του χρόνου, απόγονοι των πρώτων αποίκων της Νάξου, μετακινήθηκαν στη περιοχή της Ταορμίνα. Αναμείχθηκαν με τους γηγενείς Σικελούς και περίπου τον 4ο αιώνα π.Χ. και οι υπόλοιποι κάτοικοι της αποικίας της Νάξου μετακινήθηκαν στην συγκεκριμένη περιοχή.

Η μετακίνηση έγινε κυρίως για λόγους ασφαλείας. Η Ταορμίνα ήταν ένα ορεινό ακρωτήριο και αποτελούσε την εγγύηση για την ασφάλεια των κατοίκων της.

Από την συγκεκριμένη μετακίνηση των κατοίκων της Νάξου δημιουργήθηκε ο νέος οικισμός. Στα Ελληνικά είχε την ονομασία Ταυρομένιο και στο πρώτο μισό του 4ου αιώνα π.Χ., ενώ η πόλη διατήρησε την αυτονομίας της. Μετέπειτα όμως αναγνώρισε την κυριαρχία του τύραννου, Αγαθοκλή των Συρακουσών.

Μέχρι και τα τέλη του 3ου αιώνα π.Χ., παρέμεινε η πόλη υπό το καθεστώς των Συρακουσών. Έπειτα ενσωματώθηκε στο Ρωμαϊκό κράτος και στα τέλη του 1ου αιώνα π.Χ. θα χρησιμοποιηθεί ως βάση από τον Σέξτο Πομπήιο.

Με την προσάρτηση στο Ρωμαϊκό κράτος, κρίθηκε απαραίτητη η αποστολή Ρωμαίων αποίκων στην πόλη. Ο πληθυσμός είχε μειωθεί και η πόλη ακόμα και μετά την ενίσχυση είχε χάσει την επιρροή της σε σύγκριση με άλλους οικισμούς.

Τον 7ο αιώνα η πόλη αποτέλεσε τη βάση για την υπεράσπιση του νησιού από αραβικές επιδρομές. Η στρατηγική της θέση ήταν εκείνη που έκανε τις Βυζαντινές αρχές της Σικελίας να την χρησιμοποιήσουν ως το ανάχωμα των επιδρομών.

Στα μισά του 10 αιώνα, η Ταορμίνα βρέθηκε στο επίκεντρο συγκρούσεων με αποτέλεσμα ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού της να βρει τραγικό θάνατο. Όταν οι Άραβες κατέλαβαν τη περιοχή το 963, στην πόλη κατόρθωσε μια Χριστιανική μειονότητα να κρατηθεί και να ζήσει ειρηνικά με τους κατακτητές.

Περίπου 100 χρόνια μετά η αραβική κατοχή έφτασε στο τέλος της και η Ταορμόνα είχε νέο κυρίαρχο τους Νορμανδούς. Στους επόμενους αιώνες η πόλη αναγκάστηκε να έρθει αντιμέτωπη με τους πειρατές της Βόρειας Αφρικής για πάνω από 300 χρόνια.

Το κάστρο των Νορμανδών στη Ταορμίνα (πηγή: castles.nl)

Υπήρξε εκείνη την εποχή αγροτικός οικισμός και οι εμπορικές δραστηριότητες είχαν μειωθεί εξαιτίας των επιδρομών αλλά και του όχι και τόσο καλού οδικού δικτύου.

Από τα τέλη του 18ου αιώνα οι επιδρομές είχαν μειωθεί και οι νέοι δρόμοι που κατασκευάστηκαν έδωσαν το έναυσμα για την ανάπτυξη της Ταορμίνα. Πλήθος επισκεπτών άρχισαν να έρχονται στη πόλη για να θαυμάσουν τα αρχαία μνημεία της και σταδιακά άρχισαν να κατασκευάζονται τα πρώτα ξενοδοχεία για να μπορέσουν να φιλοξενηθούν οι χιλιάδες επισκέπτες.

Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου τα ξενοδοχεία που υπήρχαν αποτέλεσαν για τους Γερμανούς την αιτία να δημιουργήσουν την έδρα του στρατηγείου τους. Έτσι αποτέλεσε και στόχο από τους Συμμάχους και η πόλη υπέστη τεράστιες καταστροφές από τους βομβαρδισμούς.

Στις 26–27 Μαΐου 2017 η Ταορμίνα φιλοξένησε την 43η σύνοδο κορυφής της G7.

Bonus Fact: Το ηφαίστειο της Αίτνας

Το ηφαίστειο της Αίτνας (πηγή: wikipedia)

Η Αίτνα είναι ένα ενεργό ηφαίστειο στις ανατολικές ακτές της Σικελίας και αποτελεί το μεγαλύτερο και ψηλότερο ενεργό ηφαίστειο στην Ευρώπη με ύψος 3.350 μέτρα. Έχει έκταση 1190 τετραγωνικών χιλιομέτρων με περιφέρεια βάσης 140 χιλιόμετρα.

Η ηφαιστειακή δραστηριότητα ξεκίνησε πριν 500.000 χρόνια. Πριν 3.500 χρόνια, μια ηφαιστειακή έκρηξη προκάλεσε μια γιγάντια κατολίσθηση ενώ μετά από 1500 χρόνια η επόμενη κατολίσθηση δημιούργησε μία καλντέρα.

Το 396 π.Χ., η έκρηξη της Αίτνας ακύρωσε τα σχέδια των Καρχηδονίων για εισβολή στις Συρακούσες κατά τον Πρώτο Σικελικό Πόλεμο.

Από τον Ιούνιο του 2013, αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Πηγές: Wikipedia, Castles, geografikoi